САЯСАТ ЖӘНЕ ЭКОНОМИКА
371
туттардан екі сипатымен ерекшеленеді: (1) басқа құрылымдармен са-
лыстырғанда, заңды шешім қабылдау құзыреті жоғары болады және
(2) заңды мәжбүрлеудің қолданылуын бақылайды. АҚШ-та «мемле-
кет» терминінің әлеуметтік мағынасы ұлтқа да, мемлекет пен жер-
гілікті билік өкілдеріне де қатысты қолданылады.
Үлттық мемлекет - мемлекеттің маңызды түрі. Бүрынғы кездері
көптеген мемлекеттердің заңдары дәстүрлі билік тарапынан орын-
ды саналған. Қазіргі таңда мемлекет өз билігін ұлтшылдық арқылы
ақтайды. Үлтшылдық - белгілі бір аумақта түратын барлық адам
«үлт» деген жалғыз атауға ие болып, ортақ мәдениет пен тарих төңіре-
іінде бірігетіндіктен, жеке мемлекетке лайықты екендігін білдіретін
тұжырым. Заңды мемлекеттің билігі кеңтаралған сенімге негізделсе,
азаматгарға пайдасын тигізу үшін қызмет етеді. Әлеуметтанушылар
мұндай мемлекетті «ұлттық мемлекет» деп атайды.
Соңты 200 жы лда 145 мемлекетте зерттеу жүргізіл іп, ұлттық мемле-
кеттер империяның құлдырауынан және ұзақ уақытқа созылған сотые
салдарынан империя ресурстарының сарқылуынан пайда болады деп
пайымдалды (Wimmer & Feinstein, 2010). Бұл жағдайда түрлі этникалық
топтардың белсенділері халыққа ұлтшылдықты қалай қолдага алса,
империялық үкіметке қарсылығында солай түтандыра алады.
Достарыңызбен бөлісу: