Мазмұны Кіріспе. Халықаралық бірліктер жүйесі Бөлім Молекула кинетикалық теория және термодинамика негіздері

жүктеу/скачать 3,62 Mb.

Pdf көрінісі

бет	13/125
Дата	18.10.2023
өлшемі	3,62 Mb.
	#186554

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 ... 125

Байланысты:
2.Физика-на-казахском-языке-для-1-курса

Сабақ жоспары
1. ТД 1 заңы
2. ТД жылуы
3. ТД жұмысы
4. Меншікті жылу мөлшері
Бұл жылу құбылыстарына таралған энергияның сақталу заңы.
Табиғи энергия тоқтан пайда болмайды, және жоғалмайды, энергияның мөлшері өзгермейді. Ол тек
бір тұрден екінші түрге өтеді. Бұл заңды ең алғаш неміс ғалымы Р.Майер және ағылшын ғалымы
Джоуль Л. Ашты.
Жүйенің бір күйден екінші күйге өткендігі оның ішкі энергиясының өзгеруі сыртқы күштердің
жұмысы мен жүйеге берілген жылу мөлшерінің қосындысына тең:
Q
A
U



(1)
ΔU – ішкі энергия өзгерісі, Дж
А – жұмыс, Дж
Q – жылу мөлшері, Дж
Мәңгі двигатель мүмкін емес. Егер жылу берілмесе
A
U


теңдігі сөйтіп ол теріс жұмыс жасайды.
Двигатель тоқтайды.
Денелердің молекулалық құрлымы ескерілмейтін жылулық процестер теориясын термодинамика деп
аталады.
Бір атомды идеал газдың ішкі энергиясы. Бір атомды деп молекулалық емес жеке атомдардан
тұратын газды айтылады. Олар аргон, неон, гелий. 1 атомды идеал газ ішкі энергиясын анықтайық.
Идеал газ молекуласы бір-бірімен әсерлеспегендіктен олардың потенциалдық энергиясы 0-ге тең
болады. Идеал газдың бүкіл ішкі энергиясы оның молекулалық қозғалысының орташа кинетикалық
энергиясы болып табылады.

12
kT
E
2
3

(2)
A
N
м
m
N

(3)
R
kN
A

(4)
RT
2
3
м
m
U

(5)
Термодинамикалық жұмыс.




1
2
1
2
'
'
sh
sh
p
h
h
ps
h
F
A






(6)
1
1
sh
V

,
2
2
sh
V

(7)


V
p
V
V
p
A




1
2
'
(8)
1
2
V
V
V



Егер
1
2
V
V

, онда А

0
V
p
A
A





'
Жылу мөлшері:
Жұмыс атқармай энергияның бір денеден екінші денеге берілу процесін жылу алмасу және жылу
берілу деп аталады. Жылу алмасу кезіндегі ішкі энергия өзгеруінің сандық мөлшерін жылу мөлшері
деп аталады. Жылу алмасуда энергия түрленбейді тек дененің ішкі энергиясының біразы суық денеге
беріледі. Массасы m денені t
1
, температурадан t
2
температураға дейін қыздыру үшін мынандай жылу
мөлшері керек.
t
cm
t
t
cm
Q




)
(
1
2
(9)
с – меншікті жылу сиымдылығы, Дж/кг*
0
С.

жүктеу/скачать 3,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 ... 125