~275~
б) мемлекеттер мен өз тəуелсіздігі үшін күресуші ұлттар арасындағы
қатынастар. Халықаралық құқықтың нормалары, ең бастысы, халықаралық
қатынастардың негізгі субъектілері
-
мемлекеттер арасындағы қатынастарды
белгілеуге бағытталған. Бастапқыда халықаралық құқық мемлекететр
арасындағы құқық ретінде қалыптасқан болатын.
Бірақ, халықаралық құқық мемлекеттер арасындағы емес сипаттағы
қатынастарды да, яғни қатысушыларының біреуі мемлекет болып немесе
мемлекет мүлде қатыспайтын қатынастарды да реттеді. Қазіргі уақытта,
халықаралық келісімге қатысушылардың ауқымы кеңейіп келеді жəне
мемлекеттің ішкі құзырлығына кіретін көптеген қатынастар мемлекеттердің
ортақ мүдделерінің сферасына көшті.
Мемлекеттер арасындағы емес халықаралық қатынастар:
а) мемлекет пен халықаралық ұйымдар арасындағы;
б) халықаралық ұйымдар арасындағы;
в) бір жағынан мемлекететр, халықаралық ұйымдар, екінші жағынан жеке
жəне заңды тұлғалар арасындағы;
г) жеке жəне заңды тұлғалар арасындағы.
Халықаралық бұқаралық құқық жəне халықаралық жеке құқық бар.
Халықаралық бұқаралық құқық
-
халықаралық құқықтың субъектілері
арасындағы саяси сұрақтар бойынша туындаған қатынастарды реттейді.
Халықаралық жеке құқық
-
мемлекеттер арасындағы, заңды тұлғалар
(ұйымдар мен мекемелер) мен жеке тұлғалар (азаматтар) арасындағы
халықаралық жобадағы жеке сұрақтар (авторлық құқық, мұрагерлік құқық,
отбасы
-
неке сұрақтары) бойынша туындаған қатынастарды реттейді.
Достарыңызбен бөлісу: