Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ

47 
УДФ-глюкозаның түзілу реакциясы гликоген синтезінің бүкіл 
реакцияларының қайтымсыз екендігінің дәлелі болып табылады
Түзілген 
УДФ-глюкоза
глюкоза қалдығының доноры ретінде 
гликоген синтезіне жұмсалады. Реакцияны 
гликогенсинтаза 
(глюкозилтрансфераза) ферменті катализдейді, реакцияға АТФ 
энергиясы жұмсалмайды, сондықтан 
фермент синтетаза деп емес, синтаза деп аталады. (2.5). [46]. 
Гликогенсинтаза – 
реттеуші қасиеті бар фермент, клеткада екі 
түрлі формада кездеседі, 1-шісі:фосфорланбаған активті (а форма), 
2-шісі: фосфорланған активсіз (b формасы).
Гликогенсинтазаның 
активті 
формасы 
фосфатаза 
гликогенсинтетаза әсерінен активсіз b форманың фосфорсыздануы 
нәтижесінде пайда болады. Активті форманың активсіз түріне 
айналуы протеинкиназаның қатысуымен АТФ есебінен фосфорлану 
нәтижесінде түзіледі. 
 
(2.5)
 
 
УДФ-глюкозаның нуклеотидті құрам бөлігі ферментативті 
катализ кезінде субстраттарды тану үшін қажет болуы мүмкін.
Нуклеозиддифосфатсахарлардың бұл қызметін Нобель сыйлығы 
лауреаты, аргентиналық биохимик Л.Лелуармен анықтады.

48 
Клеткада гликоген ешқашан толығымен ыдырап кетпейді, тек 
бұрыннан 
бар 
“
праймер
“ 
деп 
аталатын 
полисахаридтің 
молекуласын ұзарту арқылы гликоген синтезделеді. “Праймерге“ 
ретімен глюкоза молекуласы қосылады және трансгликозилирлену
реакциясы кезінде түзілетін химиялық байланыстың типін алдын-ала 
“праймер” анықтайды. “Праймердің” құрамында 

жүктеу/скачать 7,9 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: