Оқулық Жалпы редакциясын басқарған профессор Т. М. Досаев
жүктеу/скачать 3,69 Mb. Pdf көрінісі
|
Досаев Анатомия
|
Нуржігіт Алтынбеков тамақтанғанда) қақпақ жапқыштары нық жабылады, астың кері жүруі байқалмайды. Қақпақтан төмен құрттәрізді өсіндінің тесігі (ostium appendix vermiformis)орналасқан. ЖИЕК ІШЕКТІҢ ҚҰРЫЛЫСЫ Жиек ішек, іш қуысының ортаңғы қабатында жатқан ащы ішек ілмектерін айнала орналасқан, жоғарылаған жиек ішек оң жағында, төмендеген сол, көлденең жоғарысында, сигматәрізді сол және төменінде. ЖОҒАРЫЛАҒАН ЖИЕК ІШЕК (colon ascendens)- соқыр ішектің жалғасы. Ол әуелі белдің шаршы бұлшықетінің, сосын оң бүйректің алдымен вертикальды жоғары көтеріліп, бауырдың оң үлесінің төменгі бетіне дейін жетеді. Осы тұста ол солға иіліп, жиек ішектің оң иілімін (flexura coli dextra) түзіп көлденең жиек ішекке өтеді. Тоқ ішектің бұл бөлігінің ұзындығы 20 см шамасында. Бос таспа ішектің алдыңғы шарбылық-артқы-бүйір, шажырқайлық –артқы медиалды беттерінде орналасқан. КӨЛДЕНЕҢ ЖИЕК ІШЕК (colon transversum) – жиек ішектің оң иілімінен басталып, сол қабырға астында оң иілімнен жоғарылау орналасқан сол иіліммен (flexura coli sinistra) аяқталады. Тоқ ішектің ең ұзын бөлігі болып саналады, ұзындығы 50 см шамасында. Жиек ішек төмен салбыраған доға тәрізді жатыр. Көлденең жиек ішек интраперитонеальды орналасқан және париетальды ішастардан басталатын меншікті шажырқайы бар. Шарбылық таспаның өн бойына, асқазаннан басталатын асқазан-жиек байламы бекиді. Көлденең жиек ішектің топографиясы: оң және үстінде – бауыр, асқазан және көкбауыр, артында - он екі елі ішекпен көкбауыр, астында – ащы ішек ілмектері орналасқан. Жиек ішектің сол иілімі төмендеген жиек ішекке (colon descendens) өтетін жер, ол төмен түсіп мықын қыры тұсында сигматәрізді ішекке жалғасады. Төмендеген жиек ішектің артқы беті ішастармен жабылмаған, сол бүйректің алдында , белдің сол шаршы және сол мықын бұлшықеттерінің үстінде жатыр. Ішектің орташа ұзындығы 17 см, төмендеген жиек ішек мезоперитонеальды орналасқан. Тоқ ішектің осы бөлігінен бастап жиек ішекте қампаймалар (haustra coli) саны мен тереңдігі азаяды. СИГМА ТӘРІЗДІ ЖИЕК ІШЕК (colon sigmoideum), сол мықын шұңқырында жатыр, жалғасы тік ішек. Сигма тәрізді ішек екі ілмек түзеді: проксимальді ілмек мықын бұлшықетінде, ал дистальді белдің үлкен бұлшықетінде орналасқан. Сигма тәрізді ішек іштің артқы қабырғасына бекитін шажырқайының арқасында қозғалмалы және интраперитонеальді орналасқан. Ұзындығы тұрақсыз. |