Бассүйектің мисауыт бөлігі
Жоғарыда тоқталғандай бассүйектің мисауыт бөлігі оның негізі мен
күмбезінен (төбесі) тұрады. Екі бөліктің шекарасы,
protuberantia occipitalis
externa
–дан басталып,
linea nuchae surerior
-мен
porus acusticus externus
-тің
үстін бойлай
basis processus mastoideus
-ке жетеді. Әрі қарай шекара
basis
processus zigomaticus ossis temporalis
– пен
crista infratemporalis alae majoris
ossis sphenoidalis
– тар арқылы өтіп,
processus zigomaticus ossis frontalis
-қа
жалғасады,
margo supraorbitalis
-пен
sutura nasofrontalis
-та бітеді.
Бассүйек күмбезі (төбесі),
calvaria, squama frontalis ossa parietalia,
squama temporalis, squama occipitalis
және
alae majoris ossis sphenoidalis
-тан
түзілген.
Күмбездің сыртқы бетінде төмендегідей құрылымдарды көруге болады:
-
жұп маңдай төмпесі,
tuber frontale;
-
жұп шеке төмпесі,
tuber parietale;
-
жоғарғы самай сызығы,
linea temporalis surerior;
46
Нуржігіт Алтынбеков
-жұп шекелік тесік,
foramen parietale;
-сагиттальды жік,
sutura sagittalis
(шеке сүйектері арасында);
-тәжді жік,
sutura coronalis
(
squama frontalis
пен
ossa parietalia
арасында)
-
ламбдотәрізді жік,
sutura lambdoidea
(
, squama occipitalis
пен
ossa parietalia
арасында)
-
қабыршақтық жік,
sutura sguamosa
(
squama temporalis
пен шеке
сүйектерінің арасында)-(жұп);
Ал шеміршектің дистальды бөлігі сақталып, нәресте туылғаннан соң тіласты
сүйегінің кіші мүйіздерімен денесінің бір бөлігіне айналады, үлкен
мүйіздерімен денесінің қалған бөлігі үшінші желбезек доғасынан дамиды.
Бассүйектің қалған бет бөлігі сүйектері эндосмальды, мұрын қапшығының
алдыңғы – бүйір жақтарында орналасқан мезенхимадан дамиды.
Сонымен бассүйектің беттік бөлігі сүйектері, тіласты сүйегі, төменгі мұрын
кеуілжірі мен төменгі жақсүйектің тәжді өсінділерінен басқаларының
дамулары бойынша алғашқы сүйектер қатарына жатады.
Тісті жіктер,
sutura serratae
(
ala major ossis sphenoidalis
пен
оssa temporale
parietale frontale арасында; processus mastoideus
пен
оssa parietale
мен
occipitalе
арасында). Бассүйек күмбезінің ішкі бетінде жоғарыда аталған
жіктерден басқа анықталады:
-
саусақтық батыңқылар,
impressiones digitatae;
-
милық бұдырлар,
juga cerebralia;
-
артериялық жүлгелер,
sulci arteriosi;
-
жоғарғы сагиттальды қойнау жүлгесі,
sulcus sinus sagittalis superioris;
-
түйіршектілік шұңқыршалары,
foveolae granulares
сагиттальды жік
бойында.
Бассүйектің сыртқы негізінің алдыңғы бөлігін
basis cranii externa,
бассүйектің бет бөлігін жауып тұр, ал бассүйек негізінің артқы бөлігі ашық
|