Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»



Pdf көрінісі
бет51/225
Дата24.11.2023
өлшемі21,72 Mb.
#193387
түріОқулық
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   225
Байланысты:
Nemtsov-E-lektr-tehnika-zh-ne-e-lektronika.-O-uly-

ЭЛЕКТР
 
ӨЛШЕУІШ АСПАПТАРДЫҢ
 
ЭНЕРГИЯ 
ТҰТЫНУЫ
 
 
Жұмыс істеп тұрған электр
өлшеуіш аспап
энергия тұтынады 
және сол арқылы өзі жалғанып тұрған электр тізбегінің жұмыс 
режиміне өзгерістер енгізеді. Өлшеу нәтижелерін өңдеу кезінде 
мұны ескеру қажет.
Ом заңы негізінде резистор кедергісінің (тұрақты
ток кезінде) 
амперметр мен вольтметр көмегімен жанама өлшенуін 
қарастырайық. Аспаптарды
қосудың екі схемасы
болуы мүмкін.
5.2 суреттегі схемада амперметр
 R 
кедергісіне ие
резистордағы 
I
тогын, ал вольтметр 
– 
резистордағы және ампертметр тізбегінің 
кернеулерінің 
U' = U + R
A
I
қосындысын өлшейді, 
R
A
— 
амперметр 
тізбегінің кедергісі; 
U
— 
реистордағы кернеу. Демек, аспаптардың 
көрсетімдеріне
сүйене отырып, Ом заңы бойынша резистор мен 
амперметр тізбегінің кедергілерінің қосындысы анықталады
:
U
'/
I

R
' = 
R + R
А
 
бұл ретте резистор кедергісінің нақты мәні

)
/
1
(
R
R
R
R
A



=


136
5.4. 
5.2-
сурет
5.3-
сурет
Амперметр тізбегінің кедергісі аз болған сайын, өлшеу қателігі 
де аз болады. 
5.3-
суреттегі схемада вольтметр резистордағы 

кернеуін, ал 
амперметр 
— 
резистор мен вольтметр тізбегіндегі 
I' = I + I
V
токтар
қосындысын өлшейді. Мұндай жағдайда аспаптар көрсетімдеріне 
сүйене отырып, Ом заңы бойынша резистор мен вольтметр 
тізбегіндегі өткізгіштіктер қосындысы анықталады 
I'/U =
1/R
' =
1/R 
+
1/R
V

яғни
R = R
’/(1 - 
R
'/
R
V
), 
мұндағы 
R
V
— 
вольтметр тізбегінің кедергісі.
Вольтметр тізбегінің кедергісі аз болған сайын, өлшеу қателігі 
де аз болады.
Өлшеуіщ аспаптар
көмегімен басқарылатын электр тізбектерінің 
қуаттары аз болған сайын, олардың энергия тұтынуының 
нәтижелеріне әсері көп болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   225




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет