2 5
БІРІНШІ БӨЛІМ
Homo soloensis-тің ең соңғысы осыдан 50 мың жыл бұрын өмір сүр-
ді. Көп ұзамай, Homo denisova да жойылды. Неандөртальдықтар та-
рих сахнасынан шамамен 30 мың жыл бұрын кетті. Соңғы «ергежейлі
адамдар» 12 мың жыл бұрын Флорес аралын кезіп жүрді. Олардан сү-
йектер, тасшақпақ қурал-саймандар қалды. Иә, олар оған қоса ДНҚ-
мызға бірнеше гендер мен басымызды шыр айналдырған самсаған
сауал қалдырды. Олар бізді де, Homo sap/ens-терді - соңғы адамдар-
дың түрін де тастап кетті.
Sapiens-тердің бетқаратпас жеңісінің себебі неде? Қалайша біз
бір-бірінен шалғай әрі экологиялық тұрғыдан үцсамайтын аймақтарға
тез бейімделіп, жедел жайғасып алдық? Қалған адам түрлерінің бар-
лығын жадтан тыс түнекке қалай қуып тықтық? Тіпті дилы да милы,
суыққа қыңбайтын неандертальдықтар біздің қыспағымызға қалайша
төтөп бере алмады? Дау саябырсыр емес. Ең сенімді жауап пікірта-
ласты одан сайын өршіте түседі: Homo sapiens, ең алдымен, ортақ ті-
лінің арқасында әлемді жаулады.
26
КОГНИТИВТІ РЕВОЛЮЦИЯ
2-тарау
Таным діңі
Өткен тарауда sapiens Шығыс Азияны 150 мың жыл бурын мекен-
десе де, 70 мың жыл бұрынғы уақытта ғана Жер шарының қалған бу-
рышына қоныстанып, адамның өзге түрлерін жойып жібергенін айттық.
Жүз жыл бұрын Шығыс Африкада өмір сүрген sapiens-тердің анато-
миялық қүрылысы бізден ерөкшеленбейді. Олардың миы - көлемі жа-
ғынан да, пішіні жағынан да тап біздікіндей еді. Бүл sapiens-тер күрделі
қүралдар жасап, көрнекті бірдөңө өндірген емес, тұтастай алғанда,
Достарыңызбен бөлісу: |