қауіп төнбейтінін атап көрсетеді. Еркектер де, әйелдер де жуптарын
емін-еркін ауыстыра береді. Олар ылғи жымың қағып, күліп жүреді,
қатаң иерархияның не екенін білмейді, біреуге әмір беріп, төрелік
қу-
руға тырыспайды. Мырзақол, жомарт мінездері таңғаларлық, онсыз
да жупыны мүліктерін оп-оңай бере салады, молшылық пен жетістікке
умтылмайды. Өмірде тату қарым-қатынас пен шынайы достықты аса
жоғары бағалайды8. Балаларды, қариялар мен науқастарды өлтіру
дерегіне - біздің жанымыз шімірікпестен аборт пен эвтаназия жаса-
татынымыз сияқты - жайбарақат қарады. Айта кететін жайт, Парагвай
шаруалары ачелерді аңша аулап, аяусыз қырып келген. Сірә, бастан
айықпаған осынау қауіп-қатердің өзі ачелерді тайпаға масыл болатын-
дардан біржола қутылып отыруға итермелеген де шығар.
Бул жабайы қауым, кез келген адамзат қоғамы тәрізді, өте күрделі қа-
рым-қатынастардан қуралған. Оны атүсті танысу арқылы асыра мақтау-
дың да, даттай жөнелудің де қажеті жоқ. Ачелер - пері де, періште де емес,
кәдімгі адамдар. Ежелгі аңшылар мен терімшіпер сияқгы адамдар.
Рухтармен тілдесу
Ежелгі адамдардың рухани жене интеллектуалдық өрісі жөнінде
нө білеміз? Олардың шаруашылық іс-қарекетін объективті ері
өскеруге тұрарлық деректерге сүйене отырып, белгілі дәрежеге дейін
реконструкциялауға болады. Мәселен, тіршілік ету үшін күніне қанша
калория қажет болғанын, бір килограмм жаңғақ неше килограмм
калория бергенін, шаршы шақырым орманнан қанша килограмм жаңғақ
жинауға болатынын өсептеп шығара аламыз. Осы деректерді екшей
келе, ежелгі адамдардың азығында жаңғақтың қандай рөл атқарғаны
туралы дәлелді байлам жасаймыз.
Бірақ олар жаңғаққа қалай қарады - оны дәмді ас ретінде баға-
Достарыңызбен бөлісу: |
