Осы зандылыкты негізге ала отырып, мына педагогикалык талапты кабылдаймыз: «Балалармен жүмыс барысында пәндік максатка коздел- ген коңіл мен камкорлыкты қолдану қүралы еткен жоқ, жалпы тэрбиенің
барысын, сонымен қатар торбиеленушілердің жасаған іс-әрекеттерінің бары-
сына эсер еткен жағдай тәрбиенің кәсіптік мақсаттарына эсер етпеуі қажет”.
Сонымен, педагогикалык заңдылықтар балаға деген қарым-қатынаста, пе
дагогикалык бағыггың аныктаушысы ретінде нақты жэне жалпы талаптардың
пайда болуына алып келеді. Жоғарыдағы завдылықтар мен олардан шығатын
постулаттардың синкретикалық қүбылыс екенін байқау оцай, оларды бір-
бірінен бөліп қарастыра алмайсың, біреуі екіншісімен немесе сонымен бірге
болып отырады. Педагог бүл заңдылықтарды есінде қалай сақтайды? Ол
оларды оқып үйренеді. Ал тәрбиенің үстанымдарын балалармен жүмыс
барысында іске асырады.
16.2. Тэрбиелеу устанымдарыпа сипаттама Үстаным эртүрлі шарттардағы және жағдайлардағы
жүйелілікті, яғни
талагі ететін жалпы басқару қағидасы, жүйелілік «кезекпен істелетін іс» деген
магынада емес, «күнделікті» жүйелілік деген магынада.
Үстанымдар - қорытудың жоғарғы үлкен бір деңгейі, басқаша айтқанда
үстаным қайталанбайтын жеке жағдайларда, бірегей оқиғаларда, ерекше бала
лар тобында және олардың өзіндік қасиеттерінде жүзеге асырылуы мүмкін
емес. Олардың жалпы сипаты барлық жерде үстанымдарды басшылыққа алуға
жэне де жүмыстың регін кәсіби түрде қүруға мүмкіндік береді. Басқасы да
түсінікті: үсганым саны коп емес, оларды есте сақтау кажет емес, санада кей
бастапқы қүрылым сияқты әрқашанда үстанымдар сақталады.
Бірақ бүл үстанымдардың субъективтілігінен, жалғандарынан қалай бас-
тартуға болады? Үстанымдар завдылыққа сүйенбей-ақ, өздеріне әрекет
субъектісін қүрайды. Мысалы, мүғалім балалармен жүмыс істеу барысында ең
бастысы - оларды қорқынышта үстау, өйткені қорқыныш тәртіпті сақтайды,
ал тәртігі бар жерде білім де бар деген шешімге келеді. Бірақ соңынан оқытушы
өзінің мүндай қорытындысына өзі таң қалған: балалар өскенінше, мүғалімнен