12
кӛріп), олардың бір-бірімен үйлесімдігін бақылайды да түр-тұлғасын бағалайды.
Малдың сыртқы пішінін бағалауда басы, мойыны, шоқтығы, кеудесі, арқасы,
белі, сауыры, аяқтары, желіні мен сыртқы жыныс мүшелерінің жетілгендігіне
баса кӛңіл аударады.
Тӛрт түлік малдың сыртқы пішін мүшелері 1.3-1.7-сурттерде кӛрсетілген.
1.3-сурет – Сиырдың дене пішіні:
1 – танауы; 2 –
танау-ерін айнасы; 3 – астыңғы ерні; 4 – танау үсті; 5 –
жағы; 6 – сыртқыт шайнау бұлшық еті; 7 – кӛз маңайы; 8 – маңдайы; 9 –
самайы; 10 –
құлақ безінің маңайы; 11 – кеңірдек маңайы; 12 – мойнының
жоғарғы жағы; 13 – мойнының тӛменгі жағы; 14 – әукесі; 15 – кеудесі; 16 –
шоқтығы; 17 – арқасы; 18 – белі; 19 –
кеуде қабырғасы; 20 – қолқасы; 21 –
қарын асты; 22 – жаурыны; 23 – қол жілік буыны; 24 – иығы; 25 – шынтағы; 26
– иық алды; 27-31 – алдыңғы аяғы (27 – тірсегі, 28 – білегі, 29 – шідері, 30 –
тұяқ үсті, 31 – тұяғы); 32 – сауыры; 33 – шонданайы; 34 – сербегі; 35 – саны; 36
– жоны; 37 – тізе тобығы; 38 – сирағы; 39-43 – артқы аяғы (39 – тірсегі, 40 –
тілерсегі, 41 – жіліншігі, 42 – шашағы, 43 – артқы тұяғы); 44 – құйрығы; 45 –
желіні