8
терісінің қалыңдығы (нығыздығы) мен жиырымдылығы, дӛнекер жәие ет
ұлпалары мен сүт бездерінің дамығандығы,
қаңқасының мықтылығы дене
бітімінің тӛрт –
тыгыз, қатаң, нәзік және босаң
типін белгіледі
.
Дене бітімі
тығыз
малдың терісі тығыз, орташа жиырымды, дәнекер
ұлпалары біршама дамыған, бұлшық
еттері тығыз және ауқымды, сүйектері
мықты әрі
салмақты, желіндері дамыған болып келеді. Дене бітімі
қатаң
жануарлардың терісі қалың, жиырылымдығы тӛмен, дәнекер ұлпалары әлсіз
дамыған, аздаған ғана майлы бұлшық еттері ауқымды, сүйектері салмақты,
желіндері онша дамымаған болып келеді. Оларға етті бағыттағы мүйізді ірі қара
мал жатады.
Дене бітімі
нәзік
жануарлардың терісі жұқа және созылмалы, тері асты
және дәнекер ұлпалары нашар дамыған, сүйектері жеңіл және жұқа,
желіндеріның аумағы тар болып келеді. Оларға етті бағыттағы мүйізді ірі қара
мал жатады. Дене бітімі босаң жануарлардың терісі қалың, дәнекер ұлпалары
ӛте дамыған, бұлшық еттері аумақты, жұмсақ, сүйектері жұқа, желін бездері
кішкене болып келеді (1.2-сурет).
А
Б
б)
1.2-сурет – Әр бағыттағы мүйізді ірі қара малдың дене бітімі
А) Сүтті типті мүйізді ірі қара малдың сыртқы және ішкі құрылысы:
а - үш бұрышты конус тәріздес сүтті тип
ә - жанынан қарағанда б - үстінен қарағанда
Б) Етті типті мүйізді ірі қара малдың сыртқы және ішкі құрылысы:
9
а - тӛрт бұрыш
тәріздес етті тип
ә - жанынан қарағанда б - үстінен қарағанда
Академик И.Иванов бұл тӛрт типке малды қаңқасы мен денсаулығының
мықты, жүйке жүйесінің тұрақтылығымен сипатталатын
мықты
типімен
толықтыруды ұсынды.
Орыс физиологы И.Павлов организм құрылымын жіктеуде жүйке
жүйесіндегі бір-біріне қарама-қайшы болғанмен бір-бірімен тығыз байланыста
ӛтетін
Достарыңызбен бөлісу: