Дейл Шнук. Оқыту теориясы indd

Бихевиоризм
Алайда Бангерт, Кулик жэне Кулик (1983) дагдыны игеру багдарламаларын колдау- 
дын аса кеп еместiгiн аныктаган. Олар дагдыны калыптастыруга негiздей отырып, 
бiлiм беру мектептерге Караганда университетте тиiмдiрек деп ойлайды. Дегенмен 
онын тиiмдiлiгi колайлы бiлiм беру жагдайына (мысалы, жоспарлау, бiлiм беру, бага- 
лау) байланысты екенi даусыз (Kulik et al., 1990).
ДэстYрлi багдарламага сай бiлiм алатын окушыларга Караганда, дагдыны игеру 
сабагына катысып журген окушылар бiлiм алуга кебiрек уакыт жумсайтыны анык 
(Block & Burns, 1977). Мектеп уакытын тиiмдi пайдалану аса мацызды болгандыктан, 
дагдыны игеру мектептен тыс жерлерде кебiрек орын алганы жен. Кейбiр зерттеулер 
дагдыны игерудщ академиялык нэтижеге караганда аффективт нэтижеге (мысалы, пэн 
такырыбына катысты кызыгушылык жэне кезкарас) аз эсер ететтнш керсетш отыр.
Андерсон (1976) бiлiмi темен окушылар дагдынын кемепмен ез нэтижелерiнiн 
жаксарганын байкаганнан кешн, мундай сабакка аз уакыт беле бастайды деп есеп- 
тейдi. Бул нэтижелер мундай эдiстiн кумулятивт артыкшылыгын бiлдiредi. Алайда 
ондай нэтижеге жету Yшiн канша уакыт бойы машыктанган жен деген сурактын жауа- 
бы элi табылган жок (Peladeau et al., 2003). Кайта-кайта жаттыга беру мотивацияны 
темендетiп, бiлiм алуга кедерп келтiруi мYмкiн. Сондыктан терен зерттеулер журпзу 
кажет болганымен, бул онын б ш м берудегi релiн жокка шыгармайды. Дагдыны иге- 
руге байланысты мысалдар 3.9-косымшада берiлген.
3.9-К;ОСЫМША
Дагды цалъттастыру
Б ш м беретш бiркатар ортада дагды 
калыптастырудын пайдасы ерекше. 
Бастауыш мектептен ендi окып Yйре- 
нiп жаткан тобын алсак, дурыс уйым- 
дастырылган дагдыны калыптастыру 
багдарламасы окушылардын ез 
шамасына карай алга жылжуына ке- 
мектеседi. ДэстYрлi б ш м беру эдюте- 
рiнен ерекшелiгi - окытудын бул тYрi 
бойынша жылдам жетiстiкке жетуге 
машыктанган окушылардын каркыны 
темендемейдi. Окытудын осы тYрiне 
койылатын басты талап - эрекеттердi 
карапайымнан кYрделiге карай орна- 
ластыру. Багдарламада сондай-ак ба- 
ланын жетiстiгiн тексеруге де уакыт 
белiнуi керек. Бул кезде муFалiм мен 
бала тапсырманы бiрге карап шыгып, 
бала жетютЫ багаланады, кажет 
болган жагдайда муFалiм такырыпты 
кайта тYсiндiредi.
Мектеп табалдырыгын жана ат- 
таган кшкентайлардын да окуга ка­
тысты бiраз тэжiрибесi жэне кабiлетi 
болады. Дагдыны игеру осындай тур- 
лi кабiлеттер мен даму денгейлерш 
муFалiмнiн тиiмдi баскаруына кемек- 
теседi. Мундай тэсiлдердi б ш м беру 
орталыктарында шагын топтарда 
колдануга болады. Балаларды олар- 
дын сол сэттеп денгейше карай тYрлi 
орталыктар мен топтарга орналасты- 
ру тшмдг Кейiн эршм ез шамасына 
карай денгешн езгертедi.
Дагдыны игеру окытуга деген ба- 
лалардын езiндiк тш м дш гш калып- 
тастыра алады (4-тарау). Балаларда 
< ^ р тарауды бiтiргеннен кейiн б ш м
алуды эрi карай жалгастыра ала- 
мын» деген сенiмдiлiк пайда болады. 
Т ш м дш кп арттыру эсiресе бiлiм алу 
кезiнде киындыкка тап болган, сол 
себепт ездерiнiн бiлiм алу мумшндь 
гiне кYмэнданатын жэне тэжiрибесi 
мен бiлiмi жеткiлiксiз балалар Yшiн 
ерекше манызды.

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: