принциптері деп те атайды.
Термодинамиканың нөлінші заңы –Р.Фаулер
(1831ж.) ұсынған. Жылу тепе-
теңдігінің өтпелілігі туралы заң. Егер А мен В жүйелерінің әрқайсысы С жүйесімен
жылулық тепе-теңдігінде болса, онда А мен В жүйелері де өзара жылулық тепе-теңдігінде
болады.
Бұл заңды М.В.Ломоносов (1748ж.) ұсынды. Бұл заң басқаша энергияның сақталу
заңы ретінде белгілі. Оны былай тұжырымдауға болады: Энергия бірдей қатынаста
(мөлшерде) ауысады.
Термодинамиканың бірінші заңы –жұмыс, жылу және жүйенің ішкі энергиясының
өзгеруінің арасындағы байланысты көрсетеді. Энергияның бір түрден екінші түрге
ауысуын қарастырады.
Термодинамиканың екінші заң –энтропияның өсу заңы ретінде мәлім. Ол әртүрлі
энергиялардың
жылуға
толық
айналатындығын
көрсетеді
яғни
энергияның
түрленетіндігін түсіндіреді. Энтропия сонымен ретсіздік өлшемін сипаттайды.
Термодинамиканың үшінші заңы. Бұл заңды
В.Нернст (1860ж.) ұсынды.
Нернсттің жылулық постулаты ретінде белгілі. Ол дене температурасының абсолюттік
нөлге жетпейтіндігін көрсетеді. «
0
С температурасында көптеген химиялық реакциялардың
энтропиясының өзгеруі өте аз шама» – деді. Кейінірек
Планк (1812ж.),
Льюс, және
Рендалл (1823ж.) термодинамиканың екінші заңына байланыссыз және тәжірибе арқылы
дәлелденбейтін мынадай тұжырым (постулат) айтты: абсолюттік нөл температурада өте
таза кристалдың энтропиясы нөлге тең.
Бақылау сұрақтары 1.
Физикалық және коллоидты химияға сипаттама беріңіз
2.
Термодинамика ілімі, оның салаларын атаңыз
3.
Қандай термодинамикалық ұғымдарды білесіз және оған тоқталып өтіңіз
4.
Күй функциясын түсіндіріңіз.
5.
Термодинамикалық параметрлердің жіктелуін атаңыз.
6.
Қайтымды және қайтымсыз құбылыстарға мысал келтіріңіз.
