Э. З. Дулаева ф.ғ. к., ҚазМемҚызпу аға оқытушысы
жүктеу/скачать 3,8 Mb. Pdf көрінісі
|
Түрікше оқулық
- Бұл бет үшін навигация:
- Şimdiki Zamanın Rivayeti
| DİL BİLGİSİ
RİVAYET BİRLEŞİK ZAMANI Bir başkasından öğrenile, çeşitli yollarla öğrenilenleribir başkasına aktarırken veya kesin olmayan durumları, olayları açıklarken, söylerken kullanılır. Yalın (basit)zamanlı bie eylemle ek eylemin belirsiz geçmiş zaman eki olan –mış/-miş ekinin birleşmesinden oluşan bileşik zamana rivayet bileşik zamanı denir. NOT: Belirli geçmiş zaman rivayeti olmaz, yapılmaz. EN ÇOK KULLANILAN RİVAYET BİRLEŞİK ZAMANLARI ŞUNLARDIR 1. Şimdiki zamanın rivayeti 2. Gelecek zamanın rivayeti 3. Geniş zamanın rivayeti 4. Gereklik kipinin rivayeti 5. Dilek-Şart Kipin rivayeti Şimdiki Zamanın Rivayeti Fiil+Iyor+ mIş+kişi eki (olumlu) Fiil+mI+yor+mIş+kişi eki (olumsuz) a) Görmedik, duyduk. Bu olayı da başkasından öğrendi, başkasına aktarıyor. Örnek: Telefonda annesi söyledi, Ahmet ders çalışıyormuş. Harun artık Türkçe öğreniyormuş. b) Başkasından öğrenme, yaşanmamışlık, emin olmama eklenir. Ayrıca halen devam etmekte olan durumun başkasından öğrenildiğini gösterir. Örnek: Annem evin kapısını açtığında hırsız evdeki eşyaları topluyormuş. Gül, Çankaya’da oturuyormuş. Duydum ki, Antalya’da kar yağıyormuş. Buralara taşınmadan önce ablası öğretmen olarak çalışıyormuş. NOT: Belirsiz geçmiş zamanda iş bitmiştir. Örnek: Öğretmen grameri anlatmış. (anlatma işi bitmiştir) Şimdiki zamanın rivayetinde iş devam ediyor. Örnek: Öğretmen grameri anlatıyormış.(anlatma işi devam ediyor) Fiil+Iyor mI + (y)+ mIş+kişi eki (+?) Fiil+mI+yor mI + (y)+ mIş+kişi eki (-?) a) Bir işi hatırlamak veya öğrenmek için sorarız. Orhan derslerine çalışıyor muymuş? Onlar bugün gelmiyorlar mıymış? O seni seviyor muymuş? b) Şaşkınlık veya itirazı göstermek için kullanırız. жүктеу/скачать 3,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|