Жиынтық бағалауға арналған
әдістемелік ұсыныстар
География
7-
сынып
Әдістемелік ұсыныстар 7-сынып білім алушыларына «География» пәні бойынша
жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізу үшін мұғалімге көмек құралы
ретінде құрастырылған. Әдістемелік ұсыныстар «География» пәні бойынша оқу
бағдарламасы негізінде дайындалған.
Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге білім
алушылардың тоқсан бойынша жоспарланған оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтауға
мүмкіндік береді.
Әдістемелік ұсыныстарда бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды өткізуге
арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ,
жинақта білім алушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар)
сипатталған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныстар түрінде берілген.
Әдістемелік ұсыныстар негізгі сынып мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне, білім беру
бөлімінің әдіскерлеріне, критериалды бағалау бойынша мектеп, өңірлік үйлестірушілеріне
және басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.
Әдістемелік ұсыныстарды дайындау барысында ресми интернет-сайттағы қолжетімді
ресурстар (суреттер, фотосуреттер, мәтіндер, аудио және бейнематериалдар) қолданылды.
2
Мазмұны
1-
ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР ............. 4
«Географияны зерттеу тәсілдері» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ..................................... 4
«Картография және географиялық деректер базасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ..... 8
«Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ................................................. 12
2-
ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР ........... 16
«Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық бағалау .................................................. 16
«
Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық бағалау .................................................. 21
3 -
ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР .......... 25
«Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық бағалау .................................................. 25
«Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық бағалау .................................................. 29
«
Әлеуметтік география» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ................................................. 33
4 -
ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР .......... 38
«Экономикалық география» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ........................................... 38
«Экономикалық география» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ............................................ 42
«Елтану және саяси география негіздері» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ...................... 47
3
1-
ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«
Географияны зерттеу тәсілдері» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырып
География ғылымының дамуы
Географиялық дереккөздері
Оқу мақсаты
Бағалау критерийі
7.1.1.2 Саяхатшылар мен зерттеушілердің география
ғылымының дамуына қосқан үлесін сипаттап, баға береді
7.1.1.6 Географиялық нысандардың, құбылыстардың және
үдерістердің ерекшеліктерін графикалық түрде көрсете
алады:диаграмма, профиль, график
Білім алушы
•
Саяхатшылар мен зерттеушілердің география
ғылымының дамуына қосқан үлесін анықтайды
•
Олардың география ғылымына қосқан үлесіне баға
береді
•
Нысандар, құбылыстар және үдерістердің
ерекшеліктерін графикалық әдіс арқылы көрсетеді
Ойлау дағдыларының
деңгейі
Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1.
Берілген сұрақтарға жауап беріңіз, тапсырмаларды орындаңыз.
a.
Ежелгі дүниедегі Жер туралы деректердің жинақталу себебін атаңыз.
b.
Берілген кестені толықтырыңыз.
c.
№ Саяхатшылар мен зерттеушілердің
география ғылымына қосқан үлесі
Саяхатшылар мен
зерттеушілердің
есімдері
Үлесіне баға
беріңіз
1
Жер - шар тәрізді деген түсінікті
дәлелдеген
2
Ендікті және бойлықты
анықтаған ежелгі грек ғалымы
3
Картаға Африканың батыс және
шығыс
жағалауларын
және
Мадагаскар аралының бейнелерін
түсірген зерттеуші
4
Америго Веспуччи
5
Мартин Бехайм
2.
Ұлы географиялық ашылулардың басты себебі неде? Сұрақтарға жауап беріңіз.
a.
Кескін картаға Фернан Магелланның саяхат жолындағы 4 маңызды географиялық
нысандарын белгілеңіз.
4
b.
Фернан Магелланның саяхаты нені дәлелдеді?
c.
Фернан Магелланның саяхатына экономикалық тұрғыдан баға беріңіз.
3.
География ғылымында нысандарды, құбылыстарды және үдерістердің
ерекшеліктерін графикалық түрде көрсету өте маңызды болып саналады.
Берілген суретпен жұмыс жасаңыз.
a.
Суретте қандай географиялық нысан көрсетілген? _____________________________
b.
Қандай табиғи құбылыс көрсетілген?___________________________________
с. Осы географиялық нысанның биіктігін сызба түрінде көрсетіңіз (физикалық картаны
қолданыңыз және сызба салу ережелерін сақтаңыз).
5
Бағалау критерийі
Тапсырма №
Дескриптор
Балл
Білім алушы
Саяхатшылар мен
зерттеушілердің
география ғылымының
дамуына қосқан үлесін
анықтайды
Олардың география
ғылымына қосқан
үлесіне баға береді
1
ежелгі дүниедегі Жер туралы
деректердің жинақталу себебін
анықтайды;
1
зерттеушінің есімін анықтайды;
1
зерттеушінің үлесіне баға береді;
1
зерттеушінің есімін анықтайды;
1
зерттеушінің үлесіне баға береді;
1
саяхатшының есімін анықтайды;
1
саяхатшының үлесіне баға береді;
1
Америго Веспуччидың ғылымға
қосқан үлесін сипаттайды;
1
Америго Веспуччидың ғылымға
қосқан үлесіне баға береді;
1
Мартин Бехаймның ғылымға қосқан
үлесін сипаттайды;
1
Мартин Бехаймның ғылымға қосқан
үлесіне баға береді;
1
2
Ұлы географиялық ашылулардың
басты себебін анықтайды;
1
кескін картада Отты Жер аралын
белгілейді;
1
кескін картада Тынық мұхитты
белгілейді;
1
кескін картада Филиппин аралдарын
белгілейді;
1
кескін картада Магеллан бұғазын
белгілейді;
1
Фернан Магелланның саяхатында
анықтаған нысандарды дәлелдейді;
1
Фернан Магелланның саяхатына
экономика көзқарасынан баға береді;
1
Нысандар, құбылыстар
және үдерістердің
ерекшеліктерін
графикалық әдіс
арқылы көрсетеді
2
сурет арқылы географиялық нысанды
анықтайды;
1
сурет арқылы табиғи құбылысты
анықтайды;
1
физикалық картаны қолданып,
географиялық нысанның биіктігін
анықтайды;
1
сызба салу ережелерін сақтай
отырып, осы географиялық нысанның
биіктігін сызады.
1
Жалпы балл
22
6
«
Географияны зерттеу тəсілі» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ____________________________________
Бағалау критерийі
Оқу жетістіктерінің деңгейі
Төмен
Орта
Жоғары
Саяхатшылар мен
зерттеушілердің
география ғылымының
дамуына қосқан үлесін
анықтайды
Олардың география
ғылымына қосқан үлесіне
баға береді
Саяхатшылар мен
зерттеушілердің география
ғылымының дамуына қосқан
үлесін анықтап, баға беруде
қиналады
Жер туралы деректердің жинақталу
себебін анықтауда, 1\2 зерттеушінің
есімін анықтауда/үлесіне баға беруде,
Америго Веспуччидың ғылымға қосқан
үлесін сипаттауда/ үлесіне баға беруде\
Мартин Бехаймның ғылымға қосқан
үлесін сипаттауда\үлесіне баға беруде
қателіктер жібереді
Саяхатшылар мен зерттеушілердің
география ғылымының дамуына
қосқан үлесін анықтайды
Олардың география ғылымына
қосқан үлесіне баға береді
Ұлы географиялық
ашылулардың басты себебін
анықтауда қиналады
Ұлы географиялық ашылулардың
басты себебін анықтауда \ кескін
картада Отты Жер аралын \Тынық
мұхитын \ Филиппин аралдарын \
Магеллан бұғазын көрсетуде \ Фернан
Магелланның саяхатта анықтаған
нысандарын дәлелдеуге\экономикалық
тұрғыдан баға беруде қателіктер
жібереді
Ұлы географиялық ашылулардың
басты себебін анықтайды
Нысандар, құбылыстар
және үдерістердің
ерекшеліктерін
графикалық әдіс арқылы
көрсетеді
Нысандар, құбылыстар және
үдерістердің ерекшеліктерін
графикалық әдіс арқылы
көрсетуде қиналады
Сурет арқылы географиялық нысанды \
табиғи құбылысты \ нысанның биіктігін
анықтауда \ географиялық нысанның
биіктігін сызуда қателіктер жібереді
Нысандар, құбылыстар және
үдерістердің ерекшеліктерін
графикалық әдіс арқылы көрсетеді
7
«
Картография және географиялық деректер базасы»
бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырып
Географиялық номенклатура
Оқу мақсаты
Бағалау критерийі
7.2.1.2
Географиялық номенклатура нысандарын
картадан көрсетеді
Білім алушы
•
Картадан географиялық нысандарды анықтайды
Ойлау дағдыларының
деңгейі
Білу және түсіну
Қолдану
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1.
Берілген сұрақтарға жауап беріңіз, тапсырмаларды орындаңыз.
a.
Карта дегеніміз не? _______________________________________
b.
Масштаб дегеніміз не? ____________________________________
c.
Сандық масштабты атаулық масштабқа айналдырыңыз; 1:100 000
d.
1 және 2-суреттегі картаның түрін анықтаңыз.
1-
сурет
2-
сурет
Жауап
Жауап
e.
Картаның күнделікті өмірде қолданылуына мысал келтіріңіз.
________________________________________________________________________
8
2.
Географиялық координаталар арқылы географиялық нысандарды анықтаңыз.
1-
кесте
№
Географиялық координаталар
Географиялық нысан
1
06° о.е. 105° ш.б.
2
28° с.е. 83° ш.б.
3
53° с.е. 107° ш.б.
a. 1-
кестедегі анықталған географиялық нысандарды шартты белгілер арқылы кескін
картаға белгілеңіз.
3.
Кескін картаға географиялық нысандарды белгілеңіз.
a.
Кордильер тауларын және оның биік нүктесін.
b.
Ніл өзенін және оның ұзындығын.
9
Бағалау критерийі Тапсырма
№
Дескриптор
Балл
Білім алушы
Картадан
географиялық
нысандарды
анықтайды
1
карта ұғымының анықтамасын береді;
1
масштаб ұғымының анықтамасын
береді;
1
сандық масштабты атаулық масштабқа
айналдырады;
1
бірінші суреттегі картаның түрін
анықтайды;
1
екінші суреттегі картаның түрін
анықтайды;
1
картаның күнделікті өмірде
қолданылуына мысал келтіреді;
1
2
берілген географиялық координаталар
арқылы бірінші нысанды анықтайды;
1
берілген географиялық координаталар
арқылы екінші нысанды анықтайды;
1
берілген географиялық координаталар
арқылы үшінші нысанды анықтайды;
1
анықталған бірінші нысанды кескін
картаға шартты белгі арқылы көрсетеді;
1
анықталған екінші нысанды кескін
картаға шартты белгі арқылы көрсетеді;
1
анықталған үшінші нысанды кескін
картаға шартты белгі арқылы көрсетеді;
1
3
кескін картада Кордильер тауын шартты
белгі арқылы көрсетеді;
1
кескін картада Кордильер тауының биік
нүктесін сандық мәлімет арқылы
белгілейді;
1
кескін картада Ніл өзенін шартты белгі
арқылы белгілейді;
1
кескін картада Ніл өзенінің
ұзындығын сандық мәлімет арқылы
белгілейді.
1
Жалпы балл
16
10
«
Картография және географиялық деректер базасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
Оқу жетістіктерінің деңгейі
Төмен
Орта
Жоғары
Картадан географиялық
нысандарды анықтайды
Карта\масштаб ұғымдарының
анықтамасын беруде, картаның
түрлерін анықтауда қиналады
Карта\масштаб ұғымдарының
анықтамасын беруде \ сандық
масштабты атаулыққа
айналдыруда,1\2 картаның түрін
анықтауда \ картаның қолданылуына
мысал келтіруде қателіктер жібереді
Карта \ масштаб ұғымдарының
анықтамасын береді, картаның
түрлерін анықтайды
Картадан географиялық нысандарды
анықтауда қиналады
Берілген географиялық
координаталар арқылы 1\2\3
нысандарды анықтауда \ кескін
картада көрсетуде қателіктер
жібереді
Картадан географиялық
нысандарды анықтайды
Шартты белгілерді қолданып,
географиялық нысандарды кескін
картада белгілеуде қиналады
Кескін картада Кордильер
тауын\биік нүктесін, Ніл өзенін \
ұзындығын сандық мәлімет арқылы
көрсетуде қателіктер жібереді
Шартты белгілерді қолданып,
географиялық нысандарды кескін
картада белгілейді
11
«Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырып
Литосфераның құрылысы мен заттық құрамы
Литосфераның тектоникалық қозғалыстары
Оқу мақсаты
Бағалау критерийі
7.3.1.1 Литосфераның құрылысы мен заттық құрамын
анықтайды
7.3.1.3 Жер қыртысының тектоникалық қозғалыстарын
талдайды: дрейф, коллизия, субдукция, спрединг
Білім алушы
•
Литосфераның құрылысы және заттық құрамын
сипаттайды
•
Тектоникалық қозғалыстардың түрлерін анықтайды
(
дрейф, коллизия, субдукция, спрединг)
Ойлау дағдыларының
деңгейі
Білу және түсіну
Қолдану
Орындау уақыты 20 минут
Тапсырма
1.
Берілген сұрақтарға жауап беріңіз,тапсырмаларды орындаңыз.
a.
Литосфера деген не?_____________________________________________
b.
Берілген сызбаны толтырыңыз.
с.Кестені толтырыңыз.
Жер қыртысының түрі
Қалыңдығы (км)
Қандай қабаттардан тұрады?
2.
А.Вегенердің «континенттердің дрейфі» теориясына 2 дәлел келтіріңіз.
а. 1) ___________________________________________________
2) ___________________________________________________
12
b.
Ежелгі суперконтинент Пангея, қандай екі ірі құрлыққа бөлінген?
1)
Солтүстік жартышарда _______________________________
2)
Оңтүстік жартышарда ________________________________
3.
Берілген суреттерді және дүние жүзілік литосфералық тақталар картасын
қолданып, сұрақтарға жауап беріңіз. Кестені толтырыңыз.
№
Суреттер
Тектоникалық
қозғалыстың түрі
Литосфералық
тақталардың
түрлері
(нақты атауы мен
түрі)
Осы
тектоникалық
қозғалыс үрдісі
1
2
3
Бағалау
критерийі
Тапсырма
№
Дескриптор
Балл
Білім алушы
Литосфераның
құрылысы және
заттық құрамын
сипаттайды
1
литосфераның анықтамасын береді;
1
сызбада литосфераның құрылысын
толықтырады;
1
сызбада литосфераның құрылысын
толықтырады;
1
сызбада литосфераның құрылысын
толықтырады;
1
жер қыртысының бірінші түрін сипаттайды;
1
жер қыртысының екінші түрін сипаттайды
1
жер қыртысының бірінші түрінің
қалыңдығын сипаттайды;
1
13
жер қыртысының екінші түрінің
қалыңдығын сипаттайды;
1
жер қыртысының бірінші түрінің
қабаттарын сипаттайды;
1
жер қыртысының екінші түрінің қабаттарын
сипаттайды;
1
Тектоникалық
қозғалыстардың
түрлерін
ажыратады
(дрейф, коллизия,
субдукция,
спрединг
2
континенттер дрейфі теориясына 1-дәлел
келтіреді;
1
континенттер дрейфі теориясына 2-дәлел
келтіреді;
1
солтүстік жартышардағы ежелгі құрлықты
анықтайды;
1
оңтүстік жартышардағы ежелгі құрлықты
анықтайды;
1
3
тектоникалық қозғалыстың бірінші түрін
анықтайды;
1
тектоникалық қозғалыстың екінші түрін
анықтайды;
1
тектоникалық қозғалыстың үшінші түрін
анықтайды;
1
бірінші литосфералық тақтаның түрі мен
атауын анықтайды;
1
екінші литосфералық тақтаның түрі мен
атауын анықтайды;
1
үшінші литосфералық тақтаның түрі мен
атауын анықтайды;
1
бірінші тектоникалық қозғалыстың себебін
ажыратады;
1
екінші тектоникалық қозғалыстың себебін
ажыратады;
1
үшінші тектоникалық қозғалыстың себебін
ажыратады.
1
Жалпы балл
23
14
«
Физикалық география» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ___________________________________________
Бағалау критерийі
Оқу жетістіктерінің деңгейі
Төмен
Орта
Жоғары
Литосфераның құрылысы
және заттық құрамын
сипаттайды
Литосфераның құрылысы мен
заттық құрамын анықтауда
қиналады
Литосфераның анықтамасын
беруде, сызбада 1\2\3
литосфераның құрылысын
толықтыруда \ жер қыртысының
1\
2 түрлерін, 1\2 түрінің
қалыңдықтарын, 1\2 түрінің
қандай қабаттардан тұратынын
сипаттауда қателіктер жібереді
Литосфераның құрылысы мен
заттық құрамын сипаттайды
Тектоникалық
қозғалыстардың түрлерін
ажыратады (дрейф,
коллизия, субдукция,
спрединг)
Ежелгі суперконтинент
Пангеяның қандай құрлықтарға
бөлінгенін анықтауда қиналады
Континенттер дрейфі теориясына
1\
2 дәлелдер келтіруде \ ежелгі
суперконтинент Пангеяның,
Лавразия \ Гондвана
құрлықтарына бөлінгенін
анықтауда қателіктер жібереді
Ежелгі суперконтинент
Пангеяның, Лавразия және
Гондвана құрлықтарына
бөлінгенін дұрыс анықтайды
Тектоникалық қозғалыстардың
түрлерін (дрейф, коллизия,
субдукция, спрединг) ажыратуда
қиналады
Тектоникалық қозғалыстың 1\2\3
түрін анықтауда, литосфералық
тақтаның 1\2\3 түрі мен атауын
анықтауда, тектоникалық
қозғалыстың 1\2\3 себебін
ажыратуда қателіктер жібереді
Тектоникалық
қозғалыстардың түрлерін
ажыратады (дрейф, коллизия,
субдукция, спрединг)
15
Достарыңызбен бөлісу: |