Диареегенді ішек таяқшасы әр түрлі факторлар әсеріне тұрақты болып келеді: 55
сақталады (2-3 ай). Залалсыздандыратын заттар (3% хлорамин, сулема ертіндісі)
эшерихияларды 20-30 минутта жояды. Диареегенді ішек таяқшасы бриллиантты жасыл
б) ЕАF (энтеропатогенді Е.соlі адгезия факторы) - сыртқы мембрана белоктары; НЕр-2
16
клеткаларына енеді, ішінде көбееді және оны бұзады. Инвазия факторы ретінде
сыртқы мембранадағы белоктар қамтиды.
3.
Экзотоксиндер Диареегенді Е.соlі 2 түрлі экзотоксин анықталған:
цитотониндер және цитотоксиндер. Цитотониндер ішек клеткаларының
гиперсекрециясын стимуляциялайды. Нәтижесінде су-тұздар алмасу процесін
зақымдайды, диарея тудырады. Цитотоксиндер ішек қабырғасы мен капиллярлар
эндо-телий клеткаларын зақымдайды.
4.
Эндотоксиндер - липополисахаридтер. Бактериялардың антигендік
спецификасы, колониялар формасын қамтиды және эндотоксикоз себебі бола
алады.
Е.соlі плазмидтері анықталған: Со1, R-, F-, Нly-, Ent, адгезия факторын синтездейтін
плазмидтер. Диареегенді Е.соlі патогенді факторлары бойынша келесі категориялары
белгілі болды:
Энтеротоксигенді Е.соlі (ЕТЕС)
Энтероинвазивті Е.соlі (Е1ЕС)
Энтеропатогенді Е.соlі (ЕРЕС)
Энтерогеморрагиялық Е.соlі (ЕНЕС)
Энтероадгерентті Е.соlі (ЕАЕС)
ЕТЕС 17 серотоптан тұрады. Энтеротоксиндер су-тұздар алмасуын зақымдайды.
Процесс ашы ішекте өтеді. Ауру тырысқақ ауруына ұқсас. Эпидемия типі - су арқылы,
сирек - тағамдар арқылы. 1 жастан 3 жасқа дейінгі балалар ауырады.
Е1ЕС 9 серотоптары бар, патогенділігі ішектің шырышты қабығының эпителиалық
клеткаларына ену, онда көбеюі және зақымдауы. Процесс мықын ішектің аяғы мен тоқ
ішекте байқалады. Ауру дизентерияға ұқсас өтеді - сулы диарея, сонында колитті
синдром. 1,5-2 жастағы балалар, жасөспірімдер және ересектер ауырады. Эпидемия -
тағамдық, сулы.
ЕРЕС 9 серотоптары бар, адгезия және колонизация факторлары ретінде сыртқы
мембранадағы белоктар, НЕр-2 клеткаларға жабысады. Процесс ашы ішекте өтеді, сулы
диарея және организмнің судан айырылуы. Бір жасқа дейінгі нәрестелер ауырады. Жұғу
жолдары - тұрмыстық қатынаста, сирек - тағам арқылы.
ЕНЕС 4 серотоптары бар, жиі Е.соlі О157:Н7 кездеседі, 1982 жылы АҚШ-та
анықталған, шигатәрізді токсин түзеді. Осы токсиндер майда қан тамырлар
эндотелийлерін зақымдайды. Қан бөлшектерін, қан айналымын бұзады, клетка қабырғасы
некрозы мен ишемия байқалады. Гемолитикалық уремиялық синдром дамиды, кей кезде
өлімге душар етеді. Ауру өте жылдам дамиды: ішек спазмалары байқалады, сулы іш өту,
сонында қан клеткалары да байқалады. Балалар мен ересектер ауырады. Эпидемия - су
арқылы
Достарыңызбен бөлісу: