83
физикалық тазалығы - 99,7%, лабораториялык өнгіштігі - 96%. Себуге
жарамдылығы (С
ж
):
%
96
7
,
95
100
:
96
7
,
99
немесе
C
ж
Тұқымның себуге жарамдылығын оның нақты салмақтық себу
мөлшерін (нормасын) есептеу үшін қолданады.
Кепілдемелерде, оқулыктарда т.б. құралдарда себу мөлшері
сандық есеппен (гектарына млн. дана өнгіш тұқым), немесе 100%, себу
жарамдылығына келтірілген салмақтық өлшеммен беріледі. Әрбір тұқым
үшін себер алдында себуге жарамдылықты ескеріп нақты себу мөлшерін
анықтайды. Мысалы: Солтүстік Қазақстанның құрғақ далалық
аймағының қара-қоңыр топырақтарында сүрі танабына 1000 тұқымның
массасы 36,0 г және себуге жарамдылығы 95% Целинная Юбилейная
жаздык бидайының әр гектарға 3,0 млн данасын себу керек; нақты себу
мөлшері (кг/га):
ì¢íäà
Ñ
Ì
Ê
Ñ
æ
Í
,
100
*
С
Н
— салмақтық себу мөлшері, кг/га,
К — себу коэффициенті (гектарына млн. өнгіш тұқым);
М — 1000 тұқымның массасы, г;
С
ж
— себуге жарамдылық, %.
Сонда:
га
кг
немесе
С
Н
/
114
7
,
113
100
95
0
,
36
0
,
3
Айта кету керек, әртүрлі екпе дақылдар және топырақ-климат
аймақтары (тіпті Солтүстік Қазақстан шеңберінде) үшін тұқымның себу
мөлшерін анықтау мен есептеудің бірнеше тәсілдері қолданылады
және міндетті түрде себуге жарамдылықты
пайдаланып,
түзету
енгізеді.
Достарыңызбен бөлісу: