Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Әрінов Қ. К., Мұсынов Қ. М., Апушев А.Қ


Өте құрғақшылықты тау беткейлі – жазықты аудан



Pdf көрінісі
бет21/490
Дата11.12.2021
өлшемі12,59 Mb.
#79075
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   490
Байланысты:
index (15)

Өте құрғақшылықты тау беткейлі – жазықты аудан

 (ГТК – 


0,5-0,7)  таулы  беткейлер  мен  етектерін  қамтиды,  тұрақсыз  климат 

жағдайларымен  сипатталады,  оң  температура  жиынтығы  3000-3500

0

С, 


осы  кезеңде  150-200  мм  ылғал  түседі,  қар  қабатының  жиынтық  ылғалы 

35-70 мм-ден аспайды. Аязсыз кезең ұзақтығы – 150-180 тәулік, көктемгі 

соңғы аяз (бозқырау) сәуірдің 15-30 аралығында байқалады. 

4. 


Құрғақшылықты  таубеткейлі  аудан

  (ГТК  –  0,7-1,0).  Бұл 

салқын,  ылғалмен  қамтамасыз  етілген  аудан.  Белсенді  температура 

(10


0

С-дан  жоғары)  жиынтығы  2100-2300

0

С  және  осы  кезеңде  түсетін 



ылғал  мөлшері  175-250  мм,  аязсыз  кезеңнің  ұзақтығы  –  120-150  тәулік, 

ал  жылдық  жауын-шашын  –  350-550  мм,  қар  қабаты  85-105  тәулік 




 

16 


сақталады  және  оның  ылғал  мөлшері  –  45-80  мм.  Соңғы  көктемгі 

бозқырау 15 сәуір – 15 мамыр аралығында байқалады да аязсыз кезеңнің 

ұзақтығы – 125-180 тәулік. 

5. 


Таулы  аймақ

  (ГТК>1,0).  Вегетациялық  кезеңде  түсетін  ылғал 

мөлшері 175-тен 300 мм-ге дейін өзгереді және тау биіктігі артқан сайын 

одан  да  жоғары.  Тұрақты  қар  қабаты  100  тәуліктен  аса  жатады,  ал 

мұндағы ылғал мөлшері 60-210 мм аралығында өзгереді. Соңғы көктемгі 

бозқырау (көпжылғы орташа көрсеткіш) 20-мамырда және одан кешірек 

байқалады да аязсыз кезең ұзақтығы 130 тәулікті құрайды. 

Жамбыл облысы.

 Облыста ауылшаруашылығының негізгі саласы 

өсімдік  шаруашылығы  болып  табылады.  Тәлімі  жерлерде  дәнді 

дақылдар  кеңінен  өсіріледі,  алайда  барынша  бейімделгені  –  күздік 

бидай.  Ол  облыстың  барлық  аудандарында  өсіріледі.  Сонымен  қатар 

облыс аумағында жаздық бидай, жүгері астыққа, тары, майлы дақылдар 

және  басқалары  да  өсіріледі.  Агроклиматтық  аудандастыруға 

байланысты  облыс  аумағы  бес  аймаққа  –  шөлейтті,  тау  бөктерлі 

шөлейтті – далалы, тау бөктерлі-далалы және таулы-далалы, таулы және 

аласатаулы, биіктаулы аймақтар – бөлінген. 

1. 

Шөлейтті  аймақ

  өнірдің  солтүстік  бөлігін  алып  жатыр 

(Сарысу,  Талас  ж.б.).  Шөлейтті  формациялардың  топырақтары  (ашық 

тақырлы сұр, сортаң және сорлы топырақтар, ГТК – 0,1-0,2) кең тараған, 

белсенді  температура  жиынтығы  3200-3400

0

С,  орташа  жылдық  жауын-



шашын  мөлшері  120-170  мм  ғана,  аязсыз  кезеңнің  ұзақтығы  –  140-160 

тәулік.  Мұнда  негізінен  тұрақсыз  сипаттағы  суармалы  егіншілікте 

жаздық дәнді дақылдар, күздік бидай, жүгері (астыққа), қант қызылшасы 

(зауыттық) ж.б. өсіріледі. 

2. 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   490




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет