Ондық санау жҥйесі
Бҧл жҥйеде сандарды жазу ҥшін он цифр қолданылады –
0,1,2,3,4,5,6,7,8,9.
Ондық жҥйе позициялық болып табылады.
Санның цифрына бӛлінетін позицияны
разряд
деп атайды.
Ондық сандар мынадай қосындымен кӛрсетіледі:
856,25=8*10
2
+5*10
1
+6*10
0
+2*10
-1
+5*10
-2
.
Ондық санау жҥйесінде арифметикалық амалдар қолдану
математикадағыдай жҥреді. Мысалы, қосу амалын қарастырайық.
123
123
246
Екілік санау жҥйесі
Екілік жҥйеде кез келген сан 0 мен 1 цифрларының кӛмегімен
жазылады да,
екілік сан
деп аталады.
Екілік санды тек 0 мен 1 цифрларынан тҧратын ондық саннан
ажырату ҥшін, екілік сан жазбасының тӛменгі индексіне екілік санау
жҥйесінің белгісі тіркеледі, мысалы, 110101,111
2
.
Екілік санның әрбір разрядын (цифрын)
бит
деп атайды
.
Мысалы, 1010101,101 екілік саны ҥшін қосынды мына тҥрде болады:
1*2
6
+0*2
5
+1*2
4
+0*2
3
+1*2
2
+0*2
1
+1*2
0
+1*2
-1
+0*2
-2
+1*2
-3
.
+
|
