45
( -сурет).
Шеңбер бойымен сандық мәні
тұрақты жылдамдықпен қозғалатын дененің
үдеуін
ентргетартқыш
үдеудепатайды.
деу дене қозғалысының түрін анық-
тайды.
Егер үдеу жыл дам дық қа пер пен ди ку-
ляр ба ғыт тал са, он да де не шең бер бойы-
мен қоз ға лып ба ра жа тыр.
II Цент рге тарт қыш үдеу дің мо ду лі
54суреттегі ΔОАВ және ΔАС үшбұрыш
тарын қарастырайық. Олар ұқсас, себебі екеуі
де теңқабырғалы және төбелеріндегі бұрыш
тары тең. Сәйкес қабырғаларының қатынасын
жазайық:
R
s
u
u
=
∆
,
бұдан
∆
u
u
=
⋅
s
R
екенішығады,
мұндағы –орынауыстыру,
R
–шеңберрадиусы.
Алынғанөрнекті
à
t
=
∆
∆
u
үдеудіесептеуформу
ласынақоямыз:
à
s
R
t
=
⋅
⋅
u
∆
.
t
уақытаралығыныңазмәнінде
s
t
қатынасы
модулі жағынан υ лездік жылдамдыққа тең,
демек:
à
R
=
u
2
.
(1)
III Үдеу дің пе ри од пен, жиі лік пен
жә не бұ рыш тық жыл дам дық пен бай ла ны сы
Үдеудіесептеуформуласына
υ
π
=
2
R
T
жыл
дамдықтың периодпен байланыс формуласын
қойсақ,мынаөрнектіаламыз:
à
Ò
R
=
4
2
2
p
.
(2)
1-тапсырма
Дененіңшеңбербойымен
қозғалысынсипаттайтын
шамалардыңөлшембір
ліктеріарасындабайланыс
орнатыңдар.Үдеудіқандай
өлшембірлігіменөлшейді?
a
a
a
O
55-сурет.
деувекторытраек-
торияныңбарлықнүктесінде
жылдамдыққаперпендикуляр
бағытталған
Достарыңызбен бөлісу: