Байланысты: Қазақ тілі және әдебиеті, орыс тілі және әдебиеті, көркем еңбек. Кіріктірілген пәндерді оқыту бойынша әдістемелік құрал
МЕТОДИЧЕСКОЕ ПОСОБИЕ ПО ОБУЧЕНИЮ ИНТЕГРИРОВАННЫМ ПРЕДМЕТАМ «КАЗАХСКИЙ ЯЗЫК И ЛИТЕРАТУРА» (Я 2), «РУССКИЙ ЯЗЫК И ЛИТЕРАТУРА» (Я 2), «ХУДОЖЕСТВЕННЫЙ ТРУД» ДЛЯ НАЧАЛЬНОЙ ШКОЛЫ 94 -
көрнекілік құралда немесе көрсетілетін құрылымда болуын қалаған
ақпараттарды табуға оқушылардың өздерін тарту керек.
Оқытудың көрнекі әдістерінің ерекшеліктері олардың ауызша әдістермен
қандай да бір шамада міндетті түрде үйлесетіндіктерін жорамалдайтынында
болып табылады. Сөз бен көрнекіліктің өзара тығыз байланысы «объективті
шындықты білудің диалектикалық жолы тез пайымдау, абстакциялық ойлау
мен тәжірибені біртұтас қолдануды болжаудан» туындайды.
Көркем еңбек сабағында бұйымдардың негізгі бөлігін оқушылар
графикалық бейнелер бойынша жасайды. Оған мыналар жатады:
-
көркем сурет – заттың қолда болмауына байланысты, көрсету мүмкін
болмаған жағдайда оның кішкентай немесе үлкен нақты бейнесі
пайдаланылады; материалы мен түсін анықтауға мүмкіндік береді;
-
техникалық сурет – сызба-өлшеуіш аспаптарды пайдаланып қолдан
еркінше орындалған графикалық бейнелеу; құрылымның барлық
элементтерінің мөлшерлері мен пропорциялары жуықтап сақталып беріледі;
-
эскиз – мөлшерлері мен пропорциялары жуықтап сақталып сызба-
өлшеуіш аспаптарды қолданбай орындалған заттың шартты бейнесі;
-
сызба – заттың мөлшерлері мен формасы туралы деректерді сыйыстыра
отырып параллель пропорция әдістерін пайдаланып мөлшерлерін дәл сақтап,
белгілі масштабта сызба-өлшеуіш аспаптар көмегімен затты графикалық
бейнелеу;
-
техникалық карта – бұйымның суреті болуы, аспаптар, материалдар және
құралдар болуы мүмкін, бірақ міндетті түрде операциялардың орындалу реті
және жұмыс тәсілдері бар болатын бейнелеу.
Көркем еңбек сабақтарында көрнекі материал ретінде: түрлі суреттерді
кестелерді, халық шығармашылығының туындыларын немесе нақты заттарды
(ағаштан қашап ою, кесте тігу, ұлттық ойыншықтар, матадан ою-өрнектер ою
және т.б.) қолдануға болады.
Әсірісе бейнелеу өнерінің қарапайым негіздері – сурет салуды меңгеру
барысында көрнекілікті жиі қолдану қажет. Сурет салуды үйренуге қажетті
көрнекіліктер:
-
суреттер мен кестелердің сызбанұсқалары, геометриялық денелердің
гипстен жасалған модельдері;
-
заттың құрылымдық ерекшеліктерін көрсететін сымнан және қатырма
қағаздан жасалған модельдер;
-
жұмысты орындаудың әдістемелік бірізділігін көрсететін суреттер мен
кестелер;
-
қарындашпен, қылқаламмен, ермексазбен, ине-жіппен т.б. жұмыс істеу
техникасын көрсететін бейнефильмдер;
-
оқушылардың бойында түс және өң (реңк) сезімін қалыптастыру мен
дамытуға бағытталған арнайы құралдар («Түстік шеңбер», «Өңдік шеңбер»).
Аталған көрнекіліктер оқушыға заттың пішінін, құрылымын, түсін және
көркемдік техникасының ерекшелігін көруге және түсінуге көмектеседі.
Мысалы, «өң (реңк)» ұғымын ашып көрсету барысында мұғалім әртүрлі түске