Айнымалы ток деп бағыты мен шамасы периодты өзгеріп отыра- тын токты айтады. 5. Фарадейдің ашқан жаңалығы техника мен технологияның қа-
рыштап дамуына ұлы бетбұрыс жасады. Солардың бірі – электр тогын
өндіретін генераторлар болып табылады. Электр стансыларының бар-
лық түрлерінде айнымалы ток өндіретін генераторлар қолданылады
(сурет 6.17,
ә ). Сонымен қатар жекелеген мақсаттар үшін тұрақты ток
генераторлары да шығарылады.
Генераторлардың қай түрін алсақ та, олардың барлығы электр то-
гын өндірудің Фарадей ашқан
электрмагниттік индукция принципіне негізделеді. Сондықтан тұрақты ток генераторының құрылымдық
элементтеріне қызықпай-ақ, өндірісте жан-жақты қолданыс тапқан
айнымалы ток генераторының жұмыс принципі мен құрылымын
қысқаша қарастырайық (сурет 6.17).
Егер магнит өрісінде орналасқан өткізгіш раманы (сурет 6.17,
а )
қолымызбен айналдырсақ, оның бойында индукциялық ток пайда
болады. Пайда болған ток раманың екі ұшы жалғанған екі жарты
сақина арқылы қозғалмайтын шөткелерге беріледі де, одан әрі тұты-
нушыларға жетеді. Сөйтіп, үлгі ретінде ұсынған қарапайым генера-
тор қол күшіміздің механикалық энергиясын электр энергиясына
түрлендіреді. Міне, осылайша электр стансыларында қолданылатын
өндірістік генераторлар да электр энергиясын өндіреді. Ал олардың
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17
мая
2019
года
№
217
172
роторларын жылу электр стансыларында жоғары қысымдағы будың,
су электр стансыларында құлап аққан судың, ал жел электр стансыла-
рында соққан желдің турбиналары айналдырады.
Сонымен,
