179
● нәруыз тҥзілуі шектелгенде (ашығу, бауыр
жеткіліксіздігі кездерінде);
● жасушалардың (миокардтың, ӛкпенің, бауырдың т. б.)
некроздарында трансаминаза ферменттері кӛптеп
қанға
тускенде немесе нәруыздық ашығу кезінде ол ферменттердің
аз тҥзілгенінде т.с.с. жағдайларда байқалады.
Тотығулық дезаминденудің бҧзылыстары
:
●
тіндерде гипоксия, С, РР, В
2
–гиповитаминоздары
кездерінде тотығулық ҥрдістердің бҧзылыстарынан;
● бауырдың ауыр бҥліністерінде, тамақта нәруыздардың
тапшылығы
кездерінде
аминоксидаза
ферментінің
аз
тҥзілуінен;
● қанда аминқышқылдары кӛбейіп кетуінен бҧл ферменттің
белсенділігі тӛмендеуінен - дамиды.
Осыдан тотықпаған
аминқышқылдарының
қанға
жиналып
қалуына
(гипераминацидемияға) акеледі. Артынан аминқышқылдары
несеппен шығарылады (аминацидурия).
Осыдан қанда жеке
аминқышқылдарының ӛзара қатынасы ӛзгереді де, нәруыз
тҥзілуіне қолайсыз жағдай дамиды.
Кейбір аминқышқылдарының мӛлшері қанда ҧлғайғанда
кӛптеген дерттік ҥрдістер дамуы ықтимал.
Мәселен,
метиониннің, тирозиннің және
басқа аминқышқылдарының
деңгейі қанда кӛтерілгенде бҥйрек ҥсті бездерінің сыртқы
қабаты гормондарының тҥзілуі кӛбейеді.
ДЕКАРБОКСИЛДЕНУ ҤРДІСІНІҢ БҦЗЫЛЫСТАРЫ.
Декарбоксилдену
реакциясының
нәтижесінде
аминқышқылдарынан СО
2
босайды да, биогендік аминдер пайда
болады. Бҧл реакцияға кейбір аминқышқылдары ілінеді.
Мысалы,
осы
реакцияның
нәтижесінде
гистидиннен
-
гистамин, тирозиннен - тирамин, 5-окситриптофаннан -
серотонин т.с.с. қҧрылады.
Биогендік аминдердің артық
ӛндірілуі
организмде
кӛптеген
дерттік
ӛзгерістерді
туындатады. Мәселен, гистамин және серотонин жергілікті
қанайналымның бҧзылыстарына, қан тамырлары қабырғаларының
ӛткізгіштігі кӛтерілуіне,
тегіс еттердің жиырылуына
әкеледі.
Бҧл келтірілгендерден басқа аминқышқылдары алмасуының
тҧқым қуатын бҧзылыстары да жиі кездеседі.
Оларға
фенилаланиннің,
тирозиннің,
триптофанның
алмасуының
бҧзылыстары жатады. Тҧқым қуатын
Достарыңызбен бөлісу: