Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
| гиперхлоргидрия
дейді. Гиперсекреция кезінде аш қарынға бӛлінетін асқазан сӛлінің жалпы мӛлшері 100 мл/сағ. Тҧз қышқылының жалпы мӛлшері 60 мМ/л, дебиті 6 мМ/сағ. мӛлшерінде болады. Жҥктемеден кейін сӛлдің жалпы мӛлшері 250 мл/сағ, тҧз қышқылы 110 мМ/л және оның дебиті 28 мМ/сағ-тан асады. Гипосекреция кезінде аш қарынға сағатына 40 мл-ден аз сӛл бӛлінеді. Онда қышқылдықтың азаюын гипоацидтік жағдай немесе гипохлоргидрия, бос тҥз қышқылының толық болмауын анацидтік жағдай немесе ахлоргидрия деп атайды. Гипохлоргидрия кезінде аш қарынға асқазан сӛлінде тҧз қышқылының жалпы мӛлшері 12,5 мМ/л, дебиті 0,5 мМ/сағ-тан аспайды. Жҥктемеден кейін сӛлдің жалпы мӛлшері 80 мл/сағ. тҧз қышқылы 50 мМ/л, оның дебиті 4 мМ/сағ-тан аз болады. 607 - сурет. Асқазанда тҧз қышқылы ӛндірілу жолдары (Joseph M. Henderson, M. D. бойынша). Гиперсекреция мен гиперхлоргидрия кездеріндегі асқазандағы ас қорытылудың ӛзгерістері. Гиперсекреция мен гиперхлоргидрия кездерінде асқазан сӛлінің артық қышқылдығы белгілі мӛлшерде теңгеріліп тҧрады. Ол ҥшін асқазанның мукоциттері сілтілік реакциясы бар шырыш ӛндіреді. Шырыш асқазан қуысынан қышқылдың эпителий жасушаларға ӛтіп кетуінен сақтандыратын тосқауылдық қызмет атқарады және ондағы гидрокарбонат аниондерымен тҧз қышқылын бейтараптайды. Сонымен бірге тҧз қышқылының артықтығы гастриннің ӛндірілуін тежеп, ӛзін-ӛзі азайтады. Сӛлдің қышқылдығы артуы асқазанның шырышты қабығындағы лаброциттерді тҥйіршіксіздендіріп, асқазан сӛлінде гистаминнің кӛбеюіне әкеледі. Гистамин қан тамырларының ӛткізгіштігін кӛтеріп, қанның сҧйық бӛлшегін және қан нәруыздарын тамыр сыртына шығарады. Осыдан тамырдан шыққан сҥйық қышқылды сҧйылтып, қан нәруыздары ӛздерінің буферлік қасиетімен сутегі иондарын бейтараптайды. Осы кӛрсетілген теңгеру тетіктері жеткіліксіз болса немесе асқазан сӛлінің қышқылдығы тым кӛп болса, соңғысы тҧрақтанып қалады да, сӛлдің ферменттік қасиеті қатты кӛтеріліп кетеді. Бҧл кезде ҧлтабарға асқазаннан тҥскен тамақ қойыртпасы тым қышқыл болғандықтан онда оны бейтараптауға ҧзақ уақыт қажет болады. Сондықтан қарынның пилорустық қыспағы ҧзақ мерзім жабық тҧрады. Осыдан 608 асқазанда тағам тҧрып қалады да, оның ашып кетуі байқалады. Асқазанның қышқыл ӛнімдері ӛңешке ӛтіп, тӛс астында қыжыл сезіміне, кекіру кейде қҧсуга әкеледі. Ӛңештің шырышты қабығы қышқыл ӛнімдермен жиі тҥйісуден оның қабынуы (эзофагит) дамып, онда жалақ жара (эрозия) артынан ойық жаралар дамиды. жүктеу/скачать 6,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|