Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
| Беринг феномені
дейді. Жҥйке жҥйесінің біртектес дерттік ӛзгерістері. Жҥйке жҥйесінің біртектес дерттік ӛзгерістеріне нейрондардың бҧзылыстары жатады . Жҥйке жҥйесі нейрондардан тҧрады. Мида мӛлшермен 10 10 нейрондар болады. Олар нейрон денесінен, ҧзын тармағынан (аксоннан), қысқа тармақтарынан (дендриттерден) және тҥйіспелерден (синапстардан грек. synaps - тҥйісу, тҥйіспе) тҧрады (-сурет). - сурет. Нейрон қҧрылымы. А-қалыпты нейрон, В-аксоны бҥлінген нейрон. Нейрондар ӛзара бірімен бірі тҥйіспелер арқылы байланысады. Тҥйіспе деп бір нейронның екінші нейронмен байланысуын қамтамасыз ететін қҧрылымдардың бӛлшегін айтады. Аксондардың басқа нейрондарда аяқтадатын соңын пресинапстық (тҥйіспе алды) қҧрылым деп атайды. Аксон 688 аяқшалары мембранасымен байланысатын жасуша мембранасы аралығында синапстық саңылау (10-нан 50 нм дейін) болады. Сипанстық саңылаудан кейінгі қҧрылымды постсинапстық (тҥйіспе соңы) қҧрылым деп атайды. - сурет. Тҥйіспе қҧрылымы Организмде ағзаларды реттеу хабары жҥйкелік серпіндер (импульстер) ӛткізу арқылы беріледі. Бҧл серпіндер бір нейроннан екіншісіне нейромедиаторлардың қатысуымен таратылады. Нейромедиаторларға ацетилхолин, норадреналин, дофамин, серотонин, глуматин қышқылы, аспарагин қышқылы, гомоцистеин қышқылы, гамма-аминомай қышқылы, глицин т.б. жатады. Олар қоздырғыш (глутамин, аспарагин, гомоцистеин қышқылдары), тежегіш (гамма-аминомай қышқылы, глицин т.б.) нейромедиаторлар болып бӛлінеді. Мида осы нейромедиаторларды қабылдайтын әртҥрлі қабылдагыштар (рецепторлар) бар. Сонымен бірге нейрондарда кӛптеген пептидтер ӛндіріледі. Бҧл пептидтерге аденогипофиздің гормондары, гипоталамуста ӛндірілетін либериндер мен статиндерден басқа әртҥрлі жҥйке жасушаларында ӛндірілетін шағын пептидтер (олигопептидтер) (эндорфиндер мен энкефалиндер) жатады. Кӛрсетілген пептидтер реттеуші пептидтер деп аталады. Олар жҥйкелік серпіндердің ӛткізілуінде дәнекерлік (медиаторлық) міндет атқарады. Сонымен бірге, олар басқа нейроме-диаторлардың әсерлеріне ықпал етіп, синапстар арқылы жҥйкелік серпіндердің ӛтуін ӛзгертеді. Нейрондардың бҧзылыстары: ● олардың мембраналарының бҧзылыстарымен ● аксондарының бҧзылыстарымен ● дендриттерінің бҧзылыстарымен ● тҥйіспелерінің бҧзылыстарымен - кӛрінеді. жүктеу/скачать 6,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|