Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
тым қуатты серпіндер ағынын туындататын, белсенділігі ӛте
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
- Бұл бет үшін навигация:
- Кҥшейген дерттік қозу генераторы ОЖЖ-нің басқа қҧрылымдарына белсенді тҥрде әсер етіп, оларды дерттік
| тым қуатты серпіндер ағынын туындататын, белсенділігі ӛте
жоғары және ӛзара әрекеттесе алатын нейрондар топтарының жиынтығын кҥшейген дерттік қозу генераторы (КДҚГ) дейді (Г.Н.Крыжановский). Ол тежелудің бірінші бҧзылыстарынан (сіреспе уытының, стрихниннің, пеницилиннің т.б. әсерлерінен), қоздырғыш аминқышқылдарымен (глутамин, аспарагин т.б.) синапстардың ҧзақ тҥрткіленуінен, мидың ишемиясы мен ишемиядан кейінгі реперфузияның әсерлерінен, нейрондардың деафферентациясынан дамиды. Бҧл генератор, ешбір сыртқы әсерсіз-ақ, ӛзінің белсенділігін жоғары деңгейде ӛз бетінше ҧстап тҧрады. Кҥшейген дерттік қозу генераторы ОЖЖ-нің басқа қҧрылымдарына белсенді тҥрде әсер етіп, оларды дерттік серпілістерге жҧмылдырып, дерттік жҥйеге біріктірсе, ол дерттік анықтаушы (детерминанта) делінеді. Дерттік детерминанта - дерттік жҥйені қалыптастыратын, анықтайтын және басқаратын негізгі эндогендік қҧбылыс. Сондықтан осы дерттік анықтағыштың белсенділігін дәрі- дәрмектердің жәрдемімен тӛмендету немесе оны хирургиялық әдіспен жою арқылы ОЖЖ бҧзылыстарын емдеуге болады. Мәселен, мидың сыртқы қыртысындағы белсенділігі кӛтерілген нейрон ошағын хирургиялық әдіспен алып тастау арқылы қояншық ауруын емдеуге қол жеткізеді. 701 Дерттік жҥйе - деп ОЖЖ-нің бҥліністерінен пайда болатын жаңадан қалыптасқан дерттік ӛзгерістерді дамытып тҧратын функциялық қҧрылымды айтады. Бҧл жҥйенің мысалы болып, дерттік қасыну рефлексін келтіруге болады. Тәжірибеде егеуқҥйрықтардың жҧлынында кҥшейген дерттік қозу генераторын жасанды тҥрде туындату арқылы дерттік қасыну рефлексін байқауға болады. Бҧл жағдайда тәжірибелік жануарлар артқы аяқтарымен қатты қасына бастайды. Уақыт ӛткен сайын қасыну, тері мен еті жыртылғанына қарамай, кҥшейе береді. Осындай еріксіз қозғалыстар адамдардың да жҥйке жҥйесінің кӛптеген дерттерінде кездеседі. Әрбір дертке ӛз бетінше дерттік жҥйе қалыптасуы тән. Мәселен, қояншық ауруына, паркинсонизмге, қорқыныш сезіміне, қҧбыжық (фантомдық) ауыру сезіміне т.б. ми қызметінің бҧзылыстарына ӛзінің дерттік жҥйесі қалыптасады. Сайып келгенде, жҥйке жҥйесінің әртҥрлі бҧзылыстарында салдарлық эндогендік себепкер ықпалдардың - «кҥшейген дерттік қозу генераторы-дерттік анықтаушы-дерттік жҥйе» қалыптасуы маңызды орын алады. Бастапқы кезінде дерттік жҥйе дерттік анықтаушыдан тікелей байланысты дамиды. Сол себептен дерттік анықтаушының белсенділігі артқанда дерттік жҥйенің де белсенділігі кӛтеріледі. Ал, дерттік анықтаушы аластанғанда дерттік жҥйеде жоғалады. Артынан дерттік жҥйе, анықтаушы аластанса да, қалыптасқан кҥйінде сақталып қала береді. жүктеу/скачать 6,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|