Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету



Pdf көрінісі
бет134/599
Дата12.10.2022
өлшемі6,76 Mb.
#152853
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   599
Байланысты:
Жалпы патфиз

ОРГАНИЗМДЕ 
липидтер
 АЛМАСУ
лар
ЫНЫҢ Б
ҧ
ЗЫЛЫСТАРЫ 
Липидтерге қаныққан және қанықпаған май қышқылдары, моно-, ди-, және 
ҥшглицеридтер, холестерин, фосфолипидтер, гликолипидтер, стериндер және балауыз 
жатады. Жануарлар мен ӛсімдік майлары 94-98% ҥшглицеридердің қҧрамынан тҧрады. 
Адамға тәулігіне орташа есеппен 80-100 г.-дай май қажет. Майлардың немесе 
липидтердің организм ҥшін маңызы ӛте ҥлкен. Олар:
● барлық биологиялық мембраналардың қҧрамына кіреді және олардың ӛткізгіштік 
қасиетін, тасымалдық ферменттерінің белсенділігін анықтайды;
● жасуша аралық тҥйісуді қамтамасыз етеді, жҥйкелік серпіндердің тарауына 
қатысады және жасушаларға тіршілік электр ағымдардың ӛтуіне кедергілік қасиет 
кӛрсетеді; 
● кӛптеген гормондар мен простагландиндердің тҥзілуіне қатысады; 
● организмге қажетті энергия тҥзілуіне қатысады;
● А, Д, Е, К-витамндеріне еріткіш болады; 
● май қышқылдарынан ӛндірілетін простагландиндер әртҥрлі ағзалар мен 
тіндерге қалыпты жағдайларда және дерттік ӛзгерістер кездерінде реттеуші әсер 
етеді; 
● холестериннен ӛт қышқылдары, котикостероидтық және жыныстық гормондар 
тҥзіледі; 
● липидтердің қҧрамына кіретін ферменттік кешендер қан ҧюына, ас 
қорытылуына, иммундық ҥрдістерге маңызды ықпал етеді; 
Организм алмастырылмайтын кӛп қанықпаған май қышқылдары мен майда еритін 
витаминдарден басқа липидтедің бәрін ӛзі ӛндіре алады. 
Ӛсімдік майларында витаминдер, фосфолипидтер және стериндер болады. 
Жануарлар майларынан ӛсімдік майларын кӛбірек қабылдау астың қорытылуын 
жақсартады, организмде зат алмасуларын тҥзейді. Ӛсімдік майында еріген 
витаминдер, витаминдік қҧндылығымен қатар, организмдегі алмастырылмайтын май 
қышқылдарын тез тотығып кетуден сақтайды

Организмде 
май 
алмасуларының 
бҧзылыстары 
мына 
жағдайларда байқалады:
● ішектерде майлардың ыдыратылуы мен сіңірілуінің 
бҧзылуынан; 
● майлардың тасымалдануы мен қаннан тінге ауысуының 
.бҧэылуынан;
● майлардың аралық алмасуының бҧзылуынан; 
● май тінінде майлардың алмасуы бҧзылыстарынан. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   599




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет