Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
- Бұл бет үшін навигация:
- СУ МЕН ЭЛЕКТРОЛИТТЕР АЛМАСУЫНЫҢ БҦЗЫЛЫСТАРЫ
| парапротеиндер
дейді. Парапротеиндерге мысал ретінде С- реактивті нәруыздардарды жатқызуға болады. Парапротеиндердің қанда кӛбеюін парапротеинемия дейді. Бҧндай сапасы ӛзгерген нәруыздардың болуынан гемоглобиндердің дерттік ӛзгерістері (гемоглобиноздар), ӛзгерген фибриногеннің болуынан қан ҧюының бҧзылыстары т.с.с. ӛзгерістер байқалады. Парапротеиндердің бір тҥрі болып криоглобулиндер есептеледі. Олар бауыр беріштенуінде, жҥйелік аурулар кездерінде ӛндіріледі. Бҧл глобулиндер дене қызуы қалыпты болғанда сҧйық кҥйінде болады да, дене мҧздағанда тҧнбаға ауысады. Бҧл тҧнбалар ҧсақ тамырлардың ішіне тҧрып қалуынан тромбоз, микроциркуляциялардың бҧзылыстары, аяқтарда некроз дамуы ықтимал. СУ МЕН ЭЛЕКТРОЛИТТЕР АЛМАСУЫНЫҢ БҦЗЫЛЫСТАРЫ Организм ҥшін судың манызы ӛте ҥлкен. Ол кӛптеген органикалық және бейорганикалық заттарды, газдарды, ерітіп олардың тасымалдануын, алмасуын қамтамасыз етеді; организмнің ішкі ортасын бірімен-бірін және сыртқы ортамен байланыстырады. Ересек адам денесінің 60%-ы, жаңа туған бала организмінің 80%-ы судан тҧрады. Судың 70%-ға жуығы жасуша ішінде, 30%-ы оның сыртында орналасқан. Тәулігіне организмге тҥсетін судың мӛлшерімен, одан шығарылатын судың арасында қатаң тепе-теңдік болады. Организмде судың алмасуы электролиттердің алмасуымен тығыз байланысты. Судың алмасуы айналымдағы қанның кӛлемімен және осмостық қысымның деңгейімен реттелінеді. 184 Айналымдағы қан кӛлемі тӛмендеуі ірі артериялар мен жҥрек қуыстарындағы кӛлемдік рецепторларды (волюморецепторлар) қоздырып, әлдостеронның тҥзілуін кӛбейтеді. Әлдостерон бҥйрек тҥтікшелерінде натрий иондарының кері сіңірілуін ҧлғайтады. Натрий иондары қанның осмостық қысымын кӛтеріп, гипоталамустың осмостық рецепторларын қоздырады. Осыдан гипоталамустың супраоптикалық және паравентрикулалық ядроларында антидиурездік гормон (вазопрессин) тҥзілуі артады. Ол бҥйрек нефрондарының дисталдық ӛзекшелеріндегі эпителий жасушаларының сыртқы қабығындағы V 2 -рецепторларын қоздырып, аденилатциклаза ферментінің белсенділігін арттырады. Осыдан жасуша ішінде цАМФ кӛп ӛндіріліп, протеинкиназа-А ферменті әсерленеді. Сол себептен жасуша ішіндегі суды ӛткізетін каналдар жасушаның сыртқы қабығымен бірігіп кетеді де, бҥйрек ӛзекшелеріндегі алғашқы несептен судың қанға қайта кері сіңірілуін қамтама- сыз етеді. Осының нәтижесінде бҥйректің несепті қоюландыру қызметі атқарылады. Вазопрессиннің екінші қасиеті қан тамырларын жиыру. Ол қан тамырларының тегіс ет жасушаларының қабықтарында — V 1 - рецепторларына әсер етіп, фосфолипаза С ферментін әсерлендіреді. Содан инозитҥшфосфат (ИҤФ) және диацилглицерин (ДАГ) ӛндіріледі. Біріншісі жасуша ішінде Са 2+ иондарын жҧмылдырып, екіншісі протеинкиназа С ферментін әсерлендіріп, тегіс ет жасушаларының жиырылуын туындатады. Вазопрессиннің бҧл екі әсері де жануарлар дамуындағы пайда болған қансыраудан сақтандыруға бағытталған организмнің маңызды бейімделу жолдары. Біріншісінің нәтижесінде бҥйрек ӛзекшелерінде судың кері қанға сіңірілуі болады да, айналымдағы қанның кӛлемін арттырады. Қан тамырларының жиырылуы нәтижесінде қан қысымы кӛтеріледі. жүктеу/скачать 6,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|