Қажеттілік /потребность/- өмір мен дамудың белгілі бір жағдайларында адамның міндетті түрде керек ететін қажетсінушілері. Қ.адам бойындағы белсенділік сезімін оятады, ойлау қызметін тудыратын негізгі күш. Түрлері: материалдық, рухани, танымдық, эстетикалық, қоғамдық, еңбектік, қарым-қатынас жасау т.б.
Мотив -/ фр.-түрткі, қозғаушы, себеп /- адамның обьективті сұранысы ме нынтасын бейнелейтін әрекетіне ішкі талаптануы. Демен, сұраныс пен ынта мотивація негізгі болады. Мотивтің түрлері: тікелей мен перспективті талап тану, танымдық, әлеуметтік, т.б.
Мұрат /идеал/- адам тап қазір басшылыққа алатын және оның өзін-өзі тәрбиелеу жоспарын анықтайтын образ. Жоғары адамгершілік мұраттың болуы адамның жоғары дәрежеде даму деңгейін көрсетеді, оның ниетінің түзулігін және іс-әрекеттегі мақсаттылығын танытады.
