Педагогика және психология мамандықтарының студенттері үшін
жүктеу/скачать 1,5 Mb.
|
Tashtauova.OtbPx
Tenizbaeva.JasErPs, Силл Логопедия 2022, этно баяндама, асем реферат
- Бұл бет үшін навигация:
- 2 лекция Қоғамның даму тарихында отбасы мен некенің өрістеуі (1 сағат) Жоспары
- 3. Отбасы мен неке қарым-қатынасының болашағын болжау әрекеті.
- Лекция мєтіні 1.
| Бақылау сұрақтары:
1. Психологияның жаңашыл саласы ретінде отбасы психологиясының мәні мен маңызы? 2. Отбасы психологиясын зерттеумен айналысқан зерттеуші ғалымдар? 3. Отбасы психологиясының міндеттері? 4. А.С.Макаренко және В.А.Сухомлинский отбасы мәселесі жөнінде зерттеу жұмыстары? 2 лекция Қоғамның даму тарихында отбасы мен некенің өрістеуі (1 сағат) Жоспары: 1. Отбасы мен неке мәселесіндегі ғалымдардың зерттеулері мен көзқарастары. 2. Қазіргі және дәстүрлі отбасы типтік мөлшері. 3. Отбасы мен неке қарым-қатынасының болашағын болжау әрекеті. Мақсаты: Отбасындағы жұбайлық өмір туралы мәселелер төңірегіндегі зерттеуші ғалымдардың көзқарастарын талдау, қазіргі және дәстүрлі отбасы типтік мөлшерімен студенттерді таныстырып, отбасылық қарым-қатынастардың мәні мен маңызын түсіндіру. Лекция мєтіні 1. Адамзат отбасы неке қарым-қатынасына ежелден-ақ үңіле назар аударып келеді. өткен заманның асқан ойшылдары өз дәуірінің мүмкіндігіне қарай отбасын зерттеуге ұмтыды. Олар отбасының пайда болу, даму процесін түсіндіруге; қызметін даму заңдылықтарын, қоғамдағы орны мен өрістеуін анықтауға тырысты. Ежелгі грек философы Платон патриархалдық отбасын (яғни, барлық қарым-қатынастың өзегі – ата-ана және оларға толық бағынатын балалары бар отбасын) алғашқы және негізгі қоғамдық ұя деп есептеді. Оның пікірінше, мемлекет патриархалдық отбасылардың одаққа бірігуі нәтижесінде пайда болған. Платон одан басқа келешек ұрпағының денсаулығын ойлаған жұбайларға нақты ұсыныс жасап отырды. Платон 20 дан 40 жасқа дейінгі әйелдер 55 жастан аспаған еркектерден ең мықты балалар туады деп есептеді. Ол әрбір 35 жасқа дейінгі еркектің үйленуін, ал одан жалтарғандарға айып салуды талап етті. Платон отбасының ішкі және сыртқы өмірін қатаң бақылауға алуды талап етті. Платонның шәкірті Аристотель оның отбасына деен көзқарасын сынады,, алайда қоғамның ұясы және мемлекеттің негізі ретінде патриархалдық отбасы идеясын қолдап дамытты. Аристотель отбасын мемлекетпен тығыз байланыстырды. “Әрбір отбасы мемлекеттің бөлігін құрайды, жоғарыда көрсетілген барлық адамдар отбасының бөлігі және жеке бөліктердің адамгершілігі бүтіннің адамгершілігіне сәйкес елуі тиіс, сондықтан балалар мен әйелдерді тәрбиелеуді мемлекеттік құрылысқа үйлесімді қатынаста қою қажет; лайықты құрылысқа ұмтылатын мемлектке бұл парықсыз болмаса, онда лайықты балалары мен әелдері болуы керек. Мұнымен санасу керек, өйткені әйелдер халықтың жартысын құрайды, ал балалардан саяси өмірге қатысушылар өсіп шығады.” Көптеген философтар мен ойшылдардың шығармашлығы жұбайлық проблемасына көп көңіл бөлгенін дәлелдейді. Алайда, олар өзінің жұмысында көбінесе қоғамдық қарым-қатынасты отбасылық қарым-қатынастан бөліп, отбасы мен мемлекеттің арақатынасына назар аударған; отбасын жеке әлеуметтік институт ретінде аз қарастырған. Мысалы, француз ағартушысы Ж.-Ж.Руссо отбасы туралы былай деген: “Барлық қоғамдардың ең көнесі және жалғызы – ол отбасы... Сонымен, отбасы керек болса, саяси қоғамдардың болашақ иүлгісі: әкім - әкеге ұқсайды, ал халық - балаларға”. Жоғарыда аталған француз ағартушысының пікірінен отбасы мен қоғамның әлеуметтік қызметі ұқсас және отбасы қоғамды қайталайды деген қорытынды шығады. Руссо, сөйтіп, отбасын халықты ұдайы өндіру, жас буынды әлеуметтендіру сияқты проблемаларды шешетін құрал ретінде ғана қарап, отбасы институтын жеңілдетіп жіберді. 2. Э.Фромм буржуазия заманындағы отбасы туралы онша оптимистік көзқарас танытпайды. „Некелік шарт әржаққа серігінің денесін, сезімін, көңілін пайдалануға ерекше құқық беред. Енді ешкімді жеңудің керегі жоқ. Сүйіспеншілік адам ие болмайтын бір нәрсеге, меншікке айналды. Жұбайлардың ешқайсысы енді сүйікті болып, сүйіспеншілік туғызу үшін ынта-жігерін салмайды” Осы екі пікір ХІХ-ХХ ғасырлардағы отбасы институтының жағдайын, осы күнге дейін шешілмей келе жатқан негізгі қайшылықтарын ашып, дәл анықтайды. Отбасы неке қарым-қатынасында болған үлкен өзгерісті көзге елестету үшін әлеуметтанушы М.С.Мацковский ұсынған дәстүрлі және қазіргі отбасының типтерін салыстыру жеткілікті. жүктеу/скачать 1,5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|