Педагогика” пәні бойынша 050114– тарих, 050116– география, 050117–қазақ тілі мен әдебиеті, 050118–биология, 050112– химия, 050110–физика, 050109– математика, 050111– “ Информатика”
жүктеу/скачать 1,53 Mb.
|
педагогика
- Бұл бет үшін навигация:
- 1. Джон Локктың қызметі мен педагогикалық көзқарастары.
- 2. Джон Локк тәрбиенің мақсаты және оны ұйымдастыру туралы.
| 31 – тақырып
ДЖОН ЛОКК ПЕН ЖАН - ЖАК РУССОНЫҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КӨЗҚАРАСТАРЫ Қарастырылатын мәселелер: 1. Джон Локктың қызметі мен педагогикалық көзқарастары. 2. Джон Локк тәрбиенің мақсаты және оны ұйымдастыру туралы. 1. Джон Локктың қызметі мен педагогикалық көзқарастары. XVII ғасырда Англияда өндіріс төңкерісін әзірлеген буржуазиялық ревалюция болды. Бұл ревалюция феодаолдық құрылысқа қарсы бағытталды да, жаңа заманның, яғни капиталистік шаруашылықтың жүйесі мен буржуазиялық үстемдіктің орнай бастағандығын көрсетті. Бірақ бұл революцияның ерекшелігі сол – ол буржуазиялық революциялардың бастамасы еді, сондықтан ол іри бастаған феодалдық қоғамның негізінде дамыды. Ол кезде ірі әлі машиналы капиталистік өндіріс те пролетарият та жоқ еді. Революция буржуазия мен феодалдардың арасындағы ымырамен аяқталды. Осындай тарихи жағдайлар Джон Локкттың саяси - әлеуметтік, философиялық және педагогикалық көзқарастарының қалыптасуына әсер етті. Д.Локк буржуазиялық отбасында өскен, адвокаттың баласы. Оксфорд университетін бітірісімен 1658 жылдан бастап, сонда сабақ берді, кейінірек жаратылыстанумен әуестенді, медицинаны зерттеді. Д. Локктың философиялық көзқарастарының қалыптасуына Бэкон мен Декарттың шығармалары күшті әсер етті. Ол таным теориясымен зерттей отыра, Бэкон негізін салған ағылшын материализмін ілгері дамытты. Өзінің “Адам ақылы жөніндегі тәжірибе ” (1960 ) деген негізгі философиялық еңбегінде идеялардың адам туысынан пайда болмайтындығын дәлелдеуге тырысты. Д.Локктың ойынша, бала жаны табиғатынан ақ тақта сияқты тап – таза болады. Идяеларлың туысынан пайда болмайтындығы жөніндегі Локктың ойлары адамның дамып жетілуіндегі тәрбиенің мәнін жоғары бағалауа мүмкіндік береді. XVIII ғасырдағы материалистер өз күрестерінде Локктың пікірлеріне арқа сүйеді. Бірақ Локк табанды материалист бола алмады. Оның философиясы дуалистік (екі жақтылық) ерекшелікте еді. 2. Джон Локк тәрбиенің мақсаты және оны ұйымдастыру туралы. Локк өзінің педаогикалық көзқарастарын “Тәрбие жөніндегі ойлар” (1693) және “Ақылды тәрбиелеу туралы” деген еңбектерінде баяндады. Ол адамның туысымен бірге бітетін идеяларға қарсы шыға отыра, адамды қалыптастырудағы тәрбиенің шешуші мәнін мойындады. Локктың ұсынған тәрбиесінің мақсаты - өз ісін ойластыра отырып сақтықпен жүргізе алатын, өз мүдделерінің реттілігін қамтамасыз ете алатын үстем таптың жас өспірімін тәрбиелеу. Локк тәрбие арқылы қарапайым адамдардың балалары емес, дворян балаларын жетілдіруді, тәрбие арқылы оларға буржуазиялық іскерлік сапалар мен ерекшеліктер сіњруді арман етті. Локк ±сынѓан тєрбиеніњ негізінде Англия ‰кіметініњ басына келген жања буржуазиялыќ болашаѓы - ‰стем таптыњ жас µспірімін ќалыптастыру маќсаты болды. Локк оќу – тєрбие ж±мысыныњ мектепте ж‰ргізілуіне ќарсы болды. Локк дене тєрбиесін басќа тєрбиелердіњ негізі деп есептеп, оныњ мєнін жоѓары кµтерді. Ол “Мыќты денеде мыќты рух” болады дей отыра, дене тєрбиесініњ µз заманына сєйкесті ж‰йесін ±сынды. Локк адамгершілік тєрбиесін кењірек ќарастырды. Ол адамгершілік ќасиеттер мен сапалар ретінде адамдардаѓы кішіпейілділікке, ±стамдылыќќа, саќтыќќа жєне єділеттілікке ерекше мєн берді. Локктыњ ойынша, адамѓа ќажетті таѓы бір сапа – мінез – ќ±лыќтаѓы мєдениеттілік. Локктыњ дєлелінше, адамгершілік тєрбиесініњ наќты тєсілдері мен ќ±ралдары мынадай принциптерге негізделуі тиіс. Табиѓатќа сєйкестілік. Бала табиѓатын жете зерттеу жєне балаѓа даралыќ ќатынас орнату. Тєрбиедегі ќаталдыќты балаѓа с‰йіспеншілік білдірумен ±штастыру. Локк ±сынѓан тєрбиеніњ жолдары мен ќ±ралдары: ‡лгі - µнеге кµрсету. Єдеттендіру. Балалармен пікір алысу жєне олардыњ єуестенушілік ынталарын ќанаѓаттандыру. Намыс жєне теріс ±ѓымдарына назар аудару. Локк балалардыњ еркіндікке, бостандыќќа ынталы келетіндігімен санасуды талап етті. Локктыњ пікірінше, “Оќудыњ маќсаты – білім, ал білімніњ маќсаты – тєжірибе немесе басќаларѓа білім беру”. Локк практикалыќ мєні жоќ, ќ±рѓаќ білімдерге ќарсы болды. Оќытудыњ єдістері жµніндегі мєселелерді ќарастырѓанда Локк ењ бірінші орынѓа баланыњ ойлауын тєрбиелеуді ќойды. ¤здігінше ойлау даѓдыларына ‰йрету – Локктыњ оќыту єдістерініњ негізгі принциптерініњ бірі. Коменский сияќты Локк та оќуды к‰шпен зорлап ж‰ргізуге ќарсы болды. Сонымен, Локк баланыњ д±рыс мінез – ќ±лќын ќалыптастыру, ќабілеттіктері мен µздігінше ойлауын дамыту, оныњ рухани жєне дене шыныќтыру жµніндегі тєрбие ж‰йесін зерттеді. Коменский мен Локктан іріктелген педагогикалыќ м±ра буржуазиялыќ реворлюция кезінде зор мањызѓа ие болды. жүктеу/скачать 1,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|