Педагогика” пәні бойынша 050114– тарих, 050116– география, 050117–қазақ тілі мен әдебиеті, 050118–биология, 050112– химия, 050110–физика, 050109– математика, 050111– “ Информатика”
жүктеу/скачать 1,53 Mb.
|
педагогика
- Бұл бет үшін навигация:
- Дистервегтіњ оќушыѓа ќатысты оќыту ережелері
- 3. Адольф Дистервег м±ѓалім жайлы.
| 34 – таќырып
А.ДИСТЕРВЕГТІЊ ПЕДАГОГИКАЛЫЌ ЌЫЗМЕТІ, ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КӨЗҚАРАСТАРЫ Ќарастырылатын мєселелер: Дистервег тєрбиеніњ мєні оныњ маќсаттары мен принциптері жайлы Дистервегтіњ оќушыѓа ќатысты оќыту ережелері Дистервег м±ѓалім жайлы. Кµрнекті неміс педагогы Адольф Дистервег ХІХ ѓасырдыњ орта шенінде Герман буржуазиялыќ – демократиялыќ педагогикасыныњ прогрессивті µкілі болып табылады. Адольф Дистервег 1835 жылы µзініњ бай тєжірибесіне с‰йене отырып “Неміс м±ѓалімдерініњ білімін жетілдіруге басшылыќ” атты ‰лкен ењбегін жариялады. Адольф Дистервег математикадан, неміс тілінен, географиядан, астрономиядан 20 – аса оќулыќ жєне оќу ќ±ралдарын жазды. Олар Германия жєне басќада елдерде кењ пайдаланылды. 1827 жылдан бастап Адольф Дистервег “Тєрбие жєне оќыту жµнінде Реин беттері” атты журнал шыѓарып т±рды. Ол журналѓа педагогика мєселелеріне арналѓан 400 – ден аса маќалалар жазды. Адольф Дистервег бастауыш мектептіњ м±ѓалімдерін даярлауды жаќсарту ‰шін к‰ресті, Германия халыќ м±ѓалімдерін біріктіру жµнінде кµп ж±мыс ж‰ргізді. Осы ќызметтері жєне хадыќтыњ м‰ддесін жаќтаѓаны ‰шін Адольф Дистервегті пруссия ‰кіметі ќуѓындап, Берлин м±ѓалімдер семинариясыныњ директоры ќызметінен босатады. Халыќ м±ѓалімдерін біріктіруде кµп ењбек еткенін баѓалап Адольф Дистервегті Германия м±ѓалімдер одаѓыныњ председателі, кейін пруссия депутаттар палатасына µкіл етіп сайлады. Ол шын мєніндегі “Неміс м±ѓалімдерініњ ±стазы” болатын. 1851 жылдан бастап Адольф Дистервег “Педагогикалыќ жылдыќ” атты жинаќ шыѓара бастады. Ол Пруссия ‰кіметініњ халыќ аѓарту саясатын батыл сынады. Єсіресе 1854 жылы ќабылданѓан мектеп жµніндегі реакцияшыл зањды єшкереледі. Б±л зањ арќылы Пруссия ‰кіметі мектепті толыѓынан шіркеуге баѓындыруѓа тырысты, бастауыш мектепте берілетін білімніњ кµлемін азайтып, дін сабаѓын негізгі сабаќ етіп ж‰ргізді. Тєрбие туралы. Адольф Дистервег жалпы халыќтыќ білім беру идеясын жаќтады, яѓни сословиелыќ тєрбиеге ќарсы болды. Мектептіњ маќсаты – азаматтарды саналы адамгершілік рухта тєрбиелеу деп белгіледі, жалпы адамѓа жєне халыќќа деген с‰йіспеншілік бала тєрбиесінде ±штасып жатуы ќажет деп кµрсетті. Адольф Дистервег психологияны тєрбие туралы ѓылымныњ негізі деп баѓалады. Ол педагогиканыњ дамуыныњ негізі деп баѓалады. Ол педагогиканыњ дамуыныњ негізі ретінде педагогикалыќ тєжірибені атап кµрсетті, оны жинаќтау ќажет деп есептеді. Тєрбиеге ќойылатын негізгі міндеттердіњ бірі ретінде балалардыњ белсенділігін дамытуды ±сынды. Дистервегтіњ оќушыѓа ќатысты оќыту ережелері Песталоцци сияќты Дистервег те оќытудыњ негізгі міндеті балалардыњ аќыл – ойын жєне ќабілетін дамыту деп кµрсетті. Оќыту арќылы адамды жан – жаќты дамытумен ќатар, балаѓа моральдыќ тєрбие беру ќажет, мектепте оќытылатын єрбір пєнніњ білім берумен ќоса тєрбиелік єсері болуѓа тиісті деп есептеді. Балаларѓа білім беруде тарих, география, ана тілі мен єдебиеттіњ зор мєні бар деп білді. Балалардыњ аќыл – ойын дамытуда жаратылыс жєне математика пєндерініњ ролін жоѓары баѓалап, ол пєндердіњ жалпы білім беретін мектептердіњ бєрінде оќытылуын жаќтады. Жеке пєнді оќыту арќылы балаларды болашаќ ќызметке керекті білімдермен ќаруландыруѓа ерекше кµњіл бµлуді талап етті. Адольф Дистервег єрі білім беретін, єрі тєрбие беретін оќытудыњ дидактикасын жасады. Оныњ дидактикасы оќыту мєселесі жµнінде 33 зањмен жинаќталѓан ережелерден т±рады. Кµрнекі оќытуды Адольф Дистервег “жаќыннан алысќа”, “жай нєрседен к‰рделіге”, “жењілден ауырѓа”, “белгіліден белгісізге” деген ережелермен байланыстырды. Б±л ережелерді б±рын Коменский ±сынса, енді Адольф Дистервег одан єрі дамытты. Мысалы “жайдан к‰рделіге” деген ережені ол “наќты ±ѓымдардан абстракты ±ѓымдарѓа ќарай” деп аныќтай т‰сті. Адольф Дистервег оќыту ісіне балардыњ оќу материалын саналы т‰рде игеруін зор мєн берді. Саналы т‰рде материалды игерудіњ кµрсеткіші – негізгі мєселені толыќ т‰рде айтып бере алуында. Сондыќтан ол “Балалар т‰сіне алмайтын материалды балаларѓа оќытпа” немесе “Уаќытынан ерте еш нєрсе оќытпа” деген ереже ±сынды. Білім берік болуы ‰шін балаларѓа шамасы келмейтіндей мєліметтер бермей, тек ќана негізгі мєліметтерді ѓана т‰сіндіру керек деп есептеді. Материалды пысыќтауѓа Адольф Дистервег ‰лкен мєн берді. Ол жµнінде оќытудыњ мынандай: “оќушылардыњ оќыѓан материалын ±мытпауына ќамќорлыќ жасау керек” деген ережесін ±сынды. 3. Адольф Дистервег м±ѓалім жайлы. Адольф Дистервег оќытуда оќу жоспарына жєне жаќсы оќулыќќа ‰лкен мєн берді. Біраќ оќытудыњ нєтижелі болуына негізгі себепші м±ѓалім деп есептеді. Жаќсы м±ѓалім µз пєнін жете білумен ќатар, µз мамандыѓын жєне балаларды с‰юі ќажет. Сабаќ ‰стінде балалар еркін болуы керек, м±ѓалім сабаќты ќызу ќарќынмен ж‰ргізу арќылы олардыњ аќыл ойын дамытып, еркін шыныќтырып, мінез – ќ±лќын ќалыптастыру ќажет. М±ѓалімніњ еркініњ к‰шті болуыныњ, жаќсы мінезініњ, єсіресе табанды болуыныњ тєрбиелік мєнін µте жоѓары баѓалады. М±ѓалімніњ ісі мектеп ж±мысымен ѓана шектеліп ќоймай, халыќ арасында саяси – аѓарту ж±мысын ж‰ргізуін талап етті. О±ытушы ‰немі µз білімін жетілдіріп отыруы ќажет. Ол µз пєнін жете білумен ќатар, тарих, єдебиет жене педагогика, психология, єдістеме жµніндегі жања ењбектермен ‰немі танысып отыру тиіс деді. Адольф Дистервег м±ѓалімдерді педагогтыќ даѓдылар мен шеберліктерге ‰йрету мєселесіне кµп кµњіл бµлді. Адольф Дистервег белгілеген оќыту дидактикасы, оныњ оќулыќтары бастауыш мектептіњ дамуында ‰лкен рол атќарды. Ол халыќтыќ мектеп ‰шін к‰ресті. жүктеу/скачать 1,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|