3-тақырып. Білімді бағалау жүйесі 77
Бақылау мен бағалау жүйесінің атқаратын негізгі қызметтері: оқыту үлгерімді бақылау кезінде білім, іскерлік пен дағ-
дылары тереңдетіліп, білімділік деңгейі, ақыл-
ой еңбегінің мәдениеті артады, оқушының өз
бетімен жұмыс істеуіне негіз болатын жағдайда
жүзеге асырылады;
дамытушылық бақылау нәтижесінде тұлғаның көңіл, ес, ойлау
секілді психикалық үдерістері жетілген тұста,
танымдық белсенділіктері артқан кезде туын-
дайды. Бұл қызмет түрі бақылау тапсырмалары
(сұрақтары) түсіндіруді, дәлелдеуді қажет еткен-
де жүзеге асады;
тәрбиелік үлгерім бақылауымен қатар жүретін баға оқушы-
ның жетістіктері туралы қоғамдық пікірді бейне-
лейді. Ол үлкен моральдік ықпал жасайды, оқу
алдындағы парызын мойындатып, ерік-жігерді,
тәртіпті, принципшілдікті дамытады;
басқарушылық үлгерімді бақылау үздіксіз жүретін кері
байланысты туындатады, осының нәтижесінде
мұғалім мен оқушы өз жетістіктерін байқап, ары
қарай үлгерімді жақсарту шараларын қолдануға
себеп болады;
бақылау бағалаушылық, оқушының оқу іс-әрекетінің
нәтижелерін, оның барысын қадағалауға мүмкін-
дік береді.
Баға – оқушының білім, білік, дағды дәрежесін, деңгейін,
сапасын белгілеу. Баға сандық немесе сөздік формада болуы
мүмкін.
Оқыту әдістері мен оқу сабақтарының түр-пішіндері
бірімен-бірі сабақтасуы арқылы жүзеге асады. Оқыту әдістері
сабақтың мазмұнының баяндау тәсіліне байланысты болса,
оқу сабақтарын ұйымдастыру түрлері оқушылардың оқу