Педагогика вн блок indd

3-тақырып. Білімді бағалау жүйесі
85
өзгерту қажет болады.
Оқу үшін бағалау
 – оқушылар белгілі бір уақыттың ішінде 
өз білімдерінің деңгейін өздері бағалайтын, кейін мұғалім-
дермен бірге өзін-өзі жетілдіру жолындағы келесі қадамда-
рын  айқындайтын  үдеріс.  Ал 
оқыту  үшін  бағалау
  -  бұл 
оқушылардың  оқудың  қай  сатысында  тұрғандығын,  қай 
бағытта білімдерін жетілдіру керек екендігін, қажетті дең-
гейге қалай жету керек екенін анықтайтын үдеріс.
«Метатану»  термині  оқушылардың  саналы  білім  алуы 
мен ойлауын дамытуға ықпал ететін бірқатар үдерістерге 
қатысты  қолданылады  (Flavell,  1976).  Метатануға  таным-
дық үдерістерді білу, түсіну және реттеу немесе танымдық 
үдерістерді  қарастыру  үшін  танымдық  үдерістерді  қолда-
ну, соның ішінде қатесін танып-білу және ойлауды бақылау 
деген  анықтама  беруге  болады.  Флейвелл  (1976)  өткізген 
алғашқы  кең  көлемді  метатану  зерттеуінде  ерте  жастағы 
балаларға еске сақтауға арналған тапсырмалар берілді. Бе-
стен жеті жасқа дейінгі оқушыларға зерттеуші белгілі рет-
пен бірқатар заттарды көрсетті. Он бес секундтан кейін бала-
лардан осы реттілікті бұзбай еске түсіру сұралды. Ересектеу 
балалар  бір  нәрсені  есте  сақтау  қажет  болса,  ол  үшін  күш 
салу  керек  екендігін  түсінді.  Олар  қайталау  тәсілін  пайда-
ланып, кезектілік ретін еске сақтады. Ал неғұрлым кішірек 
балалар бұл тәсілді пайдаланбағандықтан, еске сақтай ал-
мады. Қайталау қажеттігі туралы кеңес алғаннан кейін ғана 
олар  тапсырманы  дұрыс  орындап  шықты.  Кеңес  берілме-
ген  жағдайда  оқушылар  білім  алу  уақытын  өнімсіз  (тиім-
сіз) пайдаланды. Флейвелл мұндай қабілеті жетіп тұрса да, 

жүктеу/скачать 3,58 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: