Тәжірибе сабақтарының (семинар, зертханалық, студиялық, жеке) жоспары

7. Тәжірибе сабақтарының (семинар, зертханалық, студиялық, жеке) жоспары.

Жоспар:

2. Тіл – сөз – тілдесім әрекеті.

3. Тіл-адам рухының әрекеті.

4. Тіл – халық мәдениетінің айнасы.

1. Психолингвистиканың сөйлеу процесін, оның мазмұны, коммуникативті рөлі, сөздің ойға қатысы тұрғысынан зерттеуі.

2. Қазақстанда психолингвистикалық зерттеулер.

3. М.М.Мұқанов, А.А. Залевская, М.М. Копыленко, Б.С. Мучник т.б. еңбектері.

1. Кеңесбаев І. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -602 б.

2. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Павлодар, С.Торайғыров атындағы ПМУ, 2010. – 255 б.

3. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -470 б.

4. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. - Алматы: Санат, 2009. -496 б.
2-тақырып.

Жоспар:

1.Тіл тілдесім шарты іспетті.

2.Тіл адам әрекетін реттейді.

3. Психолингвистикалық мектептер қағидалары.

4. Психолингвистиканың қазіргі жағдайы.

Тапсырма:

1. Психолингвистика қашан пайда болды?

2. Психолингвистика не үшін және қалай пайда болды?

3. Лингвистика мен психолингвистика арасыдағы ерекшеліктер.

4. Психолингвистика неліктен ғылымдар тоғысындағы пән болып табылады?

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау

Әдебиеттер:

1. Кеңесбаев І. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -602 б.

2. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Павлодар, С.Торайғыров атындағы ПМУ, 2010. – 255 б.

3. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -470 б.

4. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. - Алматы: Санат, 2009. -496 б.
3-тақырып.

Жоспар:

1.Бала тіліндегі қателіктер.

2. Баланың сөз шығармашылығы.

3. Синтаксисті меңгеру.

4. Сөз мағынасын меңгеру.

5. «Ата-ана» тілі.

6. Бала тілі.

7. Онтогенездегі тілдік сананы қалыптастыру теориясы.

1. Психолингвистика тілдік құбылыстың қандай үш жағын қарастырады?

2. Басқа адамды толық түсінбеу себептері.

3. Тіл әлемді тануды шектейтінін түсіндіріңіз.

1. Кеңесбаев І. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -602 б.

2. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Павлодар, С.Торайғыров атындағы ПМУ, 2010. – 255 б.

3. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -470 б.

4. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. - Алматы: Санат, 2009. -496 б.
4-тақырып.

Жоспар:

1. Тіл деңгейлері теориясы.

2. Л.С.Выготский моделі.

3. А.Р.Лурия моделі.

4.А.А.Леонтьев моделі.

Тапсырма:

1. Күлкілі бала тілі және оның пайда болу себептері.

2. Бала тіліндегі дыбыстық еліктеу сөздер.

3. Ересектердің балалармен қарым-қатынас жасаудың прагматикалық аспектілері.

1. Кеңесбаев І. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -602 б.

2. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Павлодар, С.Торайғыров атындағы ПМУ, 2010. – 255 б.

3. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -470 б.

4. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. - Алматы: Санат, 2009. -496 б.

5. Салқынбай А, Абақан Е. Лингвистикалық түсіндірме сөздік. - Алматы, Сөздік-Словарь, 2002. -301 б.

6. Оразбаева Ф.Ш. Қазақ тілі. - Алматы, Арда, 2006. – 184 б.
5-тақырып.

Жоспар:

1. Сөзді қабылдау деңгейлігі.

2. Сөзді қабылдаудың санамен байланысы.

3. Сөздің ақиқатпен байланысы.

4. Сөз баламасы механизмдері.

5. Сөзді қабылдау модельдері.

6. Сөздің мағынасы және мәні.

Тапсырма:

1.Сөйлесімдегі қателіктер себептері.

2. Хомскийдің трансформациялық-генеративтік теориясының мәні.

3. Ішкі тілдесімнің басты ерекшеліктері (Выготский теориясы).

1. Кеңесбаев І. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -602 б.

2. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Павлодар, С.Торайғыров атындағы ПМУ, 2010. – 255 б.

3. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -470 б.

4. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. - Алматы: Санат, 2009. -496 б.

5. Салқынбай А, Абақан Е. Лингвистикалық түсіндірме сөздік. - Алматы, Сөздік-Словарь, 2002. -301 б.

6. Оразбаева Ф.Ш. Қазақ тілі. - Алматы, Арда, 2006. – 184 б.
6-тақырып.

Жоспар:

1. 
   Мәтінді айту.
   
2. 
   Мәтінді қабылдаудың реті.
   
3. 
   Мәтіннің көп қырлылығы.
   
4. 
   Мәтіннің сипаты.
   

1. Мәтінді қалай анықтауға болады?

2. Адам әрекетіндегі мәтіннің қызметі қандай?

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау

Әдебиеттер:

1. Кеңесбаев І. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -602 б.

2. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Павлодар, С.Торайғыров атындағы ПМУ, 2010. – 255 б.

3. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -470 б.

4. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. - Алматы: Санат, 2009. -496 б.

5. Салқынбай А, Абақан Е. Лингвистикалық түсіндірме сөздік. - Алматы, Сөздік-Словарь, 2002. -301 б.

6. Оразбаева Ф.Ш. Қазақ тілі. - Алматы, Арда, 2006. – 184 б.
7-тақырып.

Жоспар:

1. Эгоцентризм мен децентризм (Ж.Пиаждың тектік теориясы).

2. Әлеуметтік тектегі ойлаудың қалыптасуы.

3. Л.Леви-Брюльдің ойлаудың пралогикалық және логикалық типтері туралы пікірі.

4. Л.С.Выготский мен А.Баллонның тектік теориясының сыналуы.

5. Ойлау мен сөйлесімнің іскери табиғаты.

6. Вербальды және вербальсыз ойлау.

Тапсырма:

1. Тілдесімді қабылдау үдерісі.

2. Түрлі мағынадағы тіркестердің мағынасын қабылдау.

3. Сөз тіркесінің құрылымдық деңгейі.

4. Сөзді қабылдаудағы оқырман мен тыңдаушының белсенділігі.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау

Әдебиеттер:

1. Кеңесбаев І. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -602 б.

2. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Павлодар, С.Торайғыров атындағы ПМУ, 2010. – 255 б.

3. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -470 б.

4. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. - Алматы: Санат, 2009. -496 б.

5. Салқынбай А, Абақан Е. Лингвистикалық түсіндірме сөздік. - Алматы, Сөздік-Словарь, 2002. -301 б.

6. Оразбаева Ф.Ш. Қазақ тілі. - Алматы, Арда, 2006. – 184 б.
8-тақырып.

Жоспар:

1. Адам құлығы және оның сөйлесімдік формасы.

2. Адам құлығын талдаудың үш түрі: 1) лингвистикалық тұрғыдан – Ф.Соссюрдің, И.А.Бодуэн де Куртэненің, Л.В.Щербаның тілдік зерттеулеріндегі психолингвистикалық аспектілері; 2) психологиялық тұрғыдан – Дж.Уотс мен Э.Толменнің құлық теориясы; 3) ақпараттық тұрғыдан – «код», «белгі», «хабарлама», «кодтау», «кодсыздау» түсініктері. Сөйлесімдік қарым-қатынас белгілі бір стимулға жетудің реакциясы секілді (бихевиоризм). Ч.Осгудтың тілдік құлығының үш деңгейлі моделі. Құлық пен қарым-қатынас: К.Бюлердің белгі, симптом және символ туралы теориясы; бихевиоризм жөніндегі сыны.

Тапсырма:

1. Сөйлеуді игерудің шарттарын қарастыратын үйрету теориясы.

2. Бойдағы туа біткен ақпаратты қабылдау және зерделеу (когнитивтік көзқарас) теориясы

3. Ж.Пиаженің психолингвистиканың дамуына қосқан үлесі.

1. Кеңесбаев І. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -602 б.

2. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Павлодар, С.Торайғыров атындағы ПМУ, 2010. – 255 б.

3. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -470 б.

4. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. - Алматы: Санат, 2009. -496 б.

5. Салқынбай А, Абақан Е. Лингвистикалық түсіндірме сөздік. - Алматы, Сөздік-Словарь, 2002. -301 б.

6. Оразбаева Ф.Ш. Қазақ тілі. - Алматы, Арда, 2006. – 184 б.
9-тақырып.

Жоспар:

1. Айтылымның негізгі моделі.

2. Модел түсінігі.

3. Қарым-қатынас моделі (Дж.Синклер, Дж.Брунер).

4. Л.С.Выготскийдің моделі: ішкі сөйлесім арқылы уәжден семантикалық жоспар мен сыртқы сөйлесімге дейін.

5. А.Р.Луридің деңгейлік моделі.

6. А.А.Леонтьев пен Т.В.Рябовтың (Ахутин) айтылым моделі.

Тапсырма:

1. Потебня мен Пауль еңбектеріндегі сөз, сөйлем, грамматикалық категория.

2. Бодуэн де Куртенэ, де Сессюр еңбектеріндегі сөйлеу әрекетінің әлеуметтік сипаты.

3. Америка ғалымдары Ч.Осгуд, Т.Сибсок т.б. психолингвистикаға енгізген жаңа мағынасы.

4. Ойлаудың сөзге, сөздің ойға талассыз алмасуы. Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау

Әдебиеттер:

1. Кеңесбаев І. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -602 б.

2. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Павлодар, С.Торайғыров атындағы ПМУ, 2010. – 255 б.

3. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -470 б.

4. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. - Алматы: Санат, 2009. -496 б.

5. Салқынбай А, Абақан Е. Лингвистикалық түсіндірме сөздік. - Алматы, Сөздік-Словарь, 2002. -301 б.

6. Оразбаева Ф.Ш. Қазақ тілі. - Алматы, Арда, 2006. – 184 б.
10-тақырып.

Жоспар:

1. Ойлау мен сөйлесім онтогенезінің психолингвистикалық қыры.

2. Тілді ұқсастыру жолымен меңгеру және ұқсату тәсілімен әрекет ету (бихевиористикалық және небихевиористикалық зерттеулер).

3. Сөйлесім ауытқушылығының психолингвистикалық аспектісі.

4. Сөйлесім ауытқушылығы және оны зерттеудің психолингвистикалық тәсілдері.

5. Өндіріс пен сөйлесім кезінде синтагматиканың немесе парадигматиканың бұзылуы негізінде афазияның таптастырылуы (А.Р.Лурия).

6. Адамның сөйлесім және интеллектуалды әрекеті кезінде мидың оң жарты шарының қызметі.

7.Психолингвистикалық зерттеулердің болашағы.

1. Психолингвистикадағы необихевиористік және дескрибтік лингвистикалық көзқарастардың тоғысы.

2. Жеке сөйлеу түрлерінің қалыптасу тетігі.

3. Нақты психологиялық үйлесімділікті грамматикалық тұрғыдан өзгертудің формалды моделі.

4. Сөйлеуді құраудағы грамматикалық құрылымның ойлаудың, танымның, логиканың желісімен байланысы.

Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау

Әдебиеттер:

1. Кеңесбаев І. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -602 б.

2. Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Павлодар, С.Торайғыров атындағы ПМУ, 2010. – 255 б.

3. Мұсабаев Ғ. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -470 б.

4. Аханов К. Тіл білімінің негіздері. - Алматы: Санат, 2009. -496 б.

5. Салқынбай А, Абақан Е. Лингвистикалық түсіндірме сөздік. - Алматы, Сөздік-Словарь, 2002. -301 б.

6. Оразбаева Ф.Ш. Қазақ тілі. - Алматы, Арда, 2006. – 184 б.
8. Өздік жұмыс тапсырмалары

1-тақырып. Психолингвистика тілдесім әрекеті туралы ғылым

Тақырып бойынша тапсырма:

1. 
   :Тіл және ойлау
   
2. 
   Тілдесім әрекеті: құрылымы мен кешендері
   
3. 
   Психолингвистика пәнінің нысандары
   

3. Тақырып бойынша реферат жазу.

1. 
   Вильгельм Гумбольдттың (1767-1835) психолингвистикалық ойлары
   
2. 
   Август Шлейхердің (1821-1868) психолингвитикалық ойлары
   
3. 
   Хейман Штейнтальдың психолингвистикалық ойлары
   

3. Тақырып бойынша реферат жазу.

1.Сөйлеу тілінің дамуының теориялық негіздері тақырыбы бойынша ғылыми еңбектерге шолу жасау

2. Тақырып бойынша реферат жазу.

4-тақырып. Сөйлеудің психологиялық қырлары

Тақырып бойынша тапсырма:

1. Сөйлеу тілінің дамыту ерекшеліктері, жолдары

2. Тіл – адам рухының әрекеті.

3. Жоғарыдағы тақырыптар бойынша эссе даярлау.

Тақырып бойынша тапсырма:

1. Қазақ тіліндегі үнемдеу құбылыстарының психолингвистикалық аспектілері

2. Тақырып бойынша зерттеу еңбектерін қарастыру.

3. Тақырып бойынша реферат даярлау.

6-тақырып. Мәтін психолингвистика аспектісі іспетті

Тақырып бойынша тапсырма:

1. Бихевиористікпарадигма ұғымы

2. Тақырып бойынша зерттеу еңбектерін қарастыру.

3. Тақырып бойынша реферат даярлау

7-тақырып. Психолингвистикалық бақылаулар

Тақырып бойынша тапсырма

1. Семантикалық дифференциал әдісі қандау бақылау әдістеріне жатады?

2. Тақырып бойынша зерттеу еңбектерін қарастыру.

3. Тақырып бойынша реферат даярлау

8-тақырып. Этнопсихолингвистика

Тақырып бойынша тапсырма

1. Лингвистикалық ықтималдылық теориясы.

2. Тақырып бойынша зерттеу еңбектерін қарастыру.

3. Тақырып бойынша реферат даярлау

9-тақырып. Патопсихолингвистика

Тақырып бойынша тапсырма

1. Эмоционалдық күйзелістегі тілдік патология

2. Тақырып бойынша зерттеу еңбектерін қарастыру.

3. Тақырып бойынша реферат даярлау

10-тақырып. Психолингвистиканың қолданбалы аспектілері

Тақырып бойынша тапсырма

1. Қазақ тіліндегі үнемдеу құбылыстарының психолингвистикалық аспектілері

2. Тақырып бойынша зерттеу еңбектерін қарастыру.

3. Тақырып бойынша реферат даярлау
9. Пән бойынша курстық жұмыс қарастырылмаған.
10. Кеңес беру кестесі

№	Сабақ түрлері	Дүйсенбі	Сейсенбі	Сәрсенбі	Бейсенбі	Жұма
1	Дәріс сұрақтары бойынша кеңес беру	15.00-16.00
2	Тәжірибешілік сабақтардың сұрақтары бойынша кеңес беру		16.00-17.00
3	Өздік жұмыс тапсырмалары бойынша кеңес беру			13.00-13.40
4	Бақылау жұмыстары бойынша кеңес беру				15.00-15.40

11. Студенттердің білімін тексреу

Дәріс және тәжірибешілік сабақтарға қатысу 0-100 балмен бағаланады.

15. 12. Студенттердің білімін бағалау критерийлері

Пәнді игеру барысы ауызша-жазбаша нысандағы емтиханмен аяқталады. Онда барлық өтілген материалдар, тақырыптар қамтылады. Емтиханға бағдарламадағы қарастырылған тақырыптар мен тапсырмаларды орындаған студент қана босатылады. Әрбір тапсырма 0-100 балдық көрсеткіш бойынша бағаланады.

Емтиханға босатылу рейтингісі ағымдағы барлық сабақтарда орындалған тапсырмалар бойынша алынған балдың орташа көрсеткіші бойынша шығарылады (дәріс сабақтарға қатысу, үй тапсырмасын орындау, өздік жұмыс тапсырмаларын орында, тәжірибешілік сабақтарға қатысу, межелік бақылаулар).

Пән бойынша студенттердің оқу жетістіктерінің деңгейі РД (рейтингілік босатылу балы) және қорытынды бағаның қосылуымен анықталады, яғни келесі формуламен орындалады:

Қ= БР*0,6 + ҚБ*0,4

Мұнда, Қ- қорытынды баға, БР-босату рейтингісі, ҚБ-қорытынды бақылау.

13. Оқытушы талаптары, саясаты және іс-шаралары

Студенттердің білімін бағалауда аудиториялық сабақ барысындағы жауабының сапасымен қатар белсенділігі де ескеріледі.

1. 
   Кеңесбаев І. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -602 б.
   
2. 
   Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. - Павлодар, С.Торайғыров атындағы ПМУ, 2010. – 255 б.
   
3. 
   Мұсабаев Ғ. Қазақ тіл білімінің мәселелері. - Алматы: Арыс, 2008. -470 б.
   
4. 
   Аханов К. Тіл білімінің негіздері. - Алматы: Санат, 2009. -496 б.
   

5. Салқынбай А, Абақан Е. Лингвистикалық түсіндірме сөздік. - Алматы, Сөздік-Словарь, 2002. -301 б.