ПӘні бойынша оқыту бағдарламасы (Syllabus)


Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі



бет2/2
Дата01.04.2017
өлшемі383,25 Kb.
#13153
1   2

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі


С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Қазақстан тарихы кафедрасы

5B011400-Тарих мамандығының студенттеріне арналған

«Қыпшақтану»



ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus)

Павлодар



Пәні бойынша оқыту бағдарламасын (Syllabus) бекіту парағы




Нысан

ПМУ ҰС Н 7.18.4/19









БЕКІТЕМІН

ТжҚ факультеттің деканы

_________ Бегимтаев А.И.

(қолы)


20__ж. «___»____________

Құрастырушы: ___________т.ғ.к. Күзембаев Н.Е.


Қазақстан тарихы кафедрасы

5B011400-Тарих мамандығының күндізгі оқу нысанындағы студенттеріне арналған «Қыпшақтану» пәні бойынша

пәні бойынша оқыту бағдарламасы (Syllabus)
Бағдарлама «___» _________20__ж. бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізінде әзірленген.
20__ж. «___»____________кафедра отырысында ұсынылған №_____ хаттама.
Кафедра меңгерушісі______________ Батталов Қ.Қ. 201 ж. «____» ________
Факультет оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған _________ 20__ж. «_____»____________№____ хаттама
ОӘК төрағасы_____________Сулейменова Ш.Қ.

20___ж. «_____»___________



1 Оқу пәнінің паспорты
Пәннің атауы: Қыпшақтану
Таңдалмалы компонент пәні
Кредиттер саны және оқу мерзімдері

Барлығы – 3 кредит

Курс: 3

Семестр: 6

Аудиторлық сабақтардың барлығы – 45 сағат

Дәріс сабақтары - 30 сағат

Тәжірибелік/семинар сабақтар – 15 сағат

СӨЖ – 90 сағат

Жалпы еңбек сиымдылығы – 135 сағат
Бақылау формасы:

Емтихан – 6 семестр
Алғышарттар

Бұл пәнді меңгеру үшін келесі пәндерді оқып білу нәтижесінде білім, білік және икемділік қажетті шарт болып табылады:



  • Ресей тарихы;

  • Тарихнама;

  • Дерекнама.


Постреквизиты

Бұл пәнді меңгеру нәтижесінде алынған білім, білік, икем келесі пәндерді менгеру үшін қажет:



  • Қазақстанның тарихнамасы;

  • Қазақстанның деректану базасы.



2 Оқытушылар туралы мәліметтер және байланысу Қазақстан тарихы кафедрасының доцент, т.ғ.к. Күзембаев Н.Е.

221 ауд.

Байланыс тел. 673649: ішкі 1137
3. Пәннің мақсаты мен міндеті
Пәні: Қыпшақтану.
Пәннің мақсаты: Революцияға дейіңгі және кеңестік замандағы Ресейдің тарих ғылымында қыпшақ тайпаларын зерттеуін талдау.
Пәннің міндеттері:

- XVIII ғ. 80-ші жж. аяғы - ХХ ғғ. Ресейде қыпшақтану ғылымының дамуының этаптарын бөліп көрсету және тарихнамалық талдау жүргізу; - орыс тарих ғылымының қыпшақ және қимақтарды зерттеудегі ғылыми жетістіктерін бағалау;

- орыс және кеңестік қыпшақтанудың тарихи географиясының ерекшеліктерін меңгерту; - революцияға дейіңгі және кеңестік ғалымдардың қыпшақ тайпаларының мәдени мұрасын зерттеуін қарастыру Берілген пәнді меңгеру нәтижесінде магистранттар білуі тиіс: Ресейдегі қыпшақ тайпаларын зерттеуінің этаптарын; - құжаттармен және деректермен жұмыс жасау, анықтамалық материалдармен; - революцияға дейіңгі және кеңестік кезеңдегі тарихнаманы талдай білу.
4. Білімдерге, икемдерге және компетенцияларға қажетті талаплар:

Студенттер осы пәнді зерттеу барысында білуге қажетті талаптар:



Ресейдегі қыпшақ тайпаларын зерттеуінің этаптарын; - құжаттармен және деректермен жұмыс жасау, анықтамалық материалдармен; - революцияға дейіңгі және кеңестік кезеңдегі тарихнаманы талдай білу. Істей алу: - қоғам дамуының жалпы тарихи және жеке мәселелерге қатысты заңдылықтарын түсініп, талдай білуі; - құжаттар, деректермен және нұсқау материалдарымен жұмыс істей алуы тиіс; революцияға дейінгі, кеңестік және кеңестік жүйеден кейінгі еңбектерді талдай алуы тиіс. - тарихи оқиғалар мен құбылыстарды түсіндіруде алғашқы қоғамның нақты фактілік материалдарын пайдалана білу.
5 Пәнді зерттеудің тақырыптық жоспары
Академиялық сағаттардың сабақ үлгісіне қарай бөліуі


п/п

Тақырып атауы

Сабақ үлгісіне қарай аудиториялық сағаттардың саны

СРО

лекциялыр

Тәжірибе семинар

Барлығы


Соның ішінде СРОП

1

Кіріспе. Мәселенің тарихнамасы


2

1

3




2

Ресей тарихына шолу жасауда қыпшақтарды зерттеп тану


2

1

8

5

3

Революцияға дейіңгі зерттеушілердің еңбектеріндегі қыпшақтардың тарихы, мәдениеті және шаруашылығы


2

1

8

5

4

Дешті Қыпшақ – қыпшақ тайпалар одағының территорисы


2

1

13

10

5

Қыпшақтардың этникалық және саяси тарихы


4

1

15

10

6

Қыпшақ, қимақ және кумандардың қоныстануының тарихи деректері

2

1

13

10

7

Қыпшақтардың шаруашылығы мен мәдениеті


4

1

15

10

8

Қыпшақтардың көршілес жатқан тайпалар және мемлекетермен саяси және этникалық байланыстары


2

2

14

10

9

Қыпшақ тайпаларының географиялық жерсінуінің археологиялық және дерекнамалық тұрғыдан мәселелерінің шешілуі


4

2

16

10

10

Қыпшақтардың шаруашылығы мен мәдениетінің мәселелерін игергеннен кейіңгі көшпелілер қоғамының ерекшеліктерін қарастыру


4

2

16

10

11

Қыпшақ мемлекеттілігі


2

2

14

10




Барлығы:135 (3 кредита)

30

15

135

90

6. Дәріс сабақтарының мазмұны

Тақырып 1 Кіріспе. Мәселенің тарихнамасы

1 Курстың міндеттері мен мақсаттары. 2 Мәселенің тарихнамасы.



Тақырып 2 Ресей тарихына шолу жасауда қыпшақтарды зерттеп тану. 1. Орыс тарихнамасындағы орыс-половецтер қатынастары 2. Ресей тарихында половцтердің маңызы мен рольі Ресей тарихшыларының көзқарасымен

Тақырып 3 Революцияға дейіңгі зерттеушілердің еңбектеріндегі қыпшақтардың тарихы, мәдениеті және шаруашылығы.

1 Этногенез, қыпшақтардың ру-тайпалық құрамы және этникалық баайланыстары 2 Қыпшақ-хорезм және орыс-половецтердің әскери-саяси байланыстары



Тақырып 4 Дешті Қыпшақ – қыпшақ тайпалар одағының территорисы 1 Дешті Қыпшақ тарихи-географиялық термин ретінде және оның географиялық шекаралары 2 Қимақ және қыпшақ-половцтердің территориалық шекаралары

Тақырып 5 Қыпшақтардың этникалық және саяси тарихы.

1 Қыпшақ тайпаларының ежелгі және ортағасырлық тарихының мәселелері 2 Түркітілдес халықтардың құрамындағы қыпшақ этникалық компоненттері 3 Киев Русьінің тарихында половецтердің жағымды және жағымсыз тұстарынан бағалануы



Тақырып 6 Қыпшақ, қимақ және кумандардың қоныстануының тарихи деректері 1 Мұсылман деректері бойынша қимақтардың географиясы 2 Тарихи деректер мәліметтері бойынша қыпшақтардың қоныстануы 3 Орыс княздерінің половецтерге қарсы жорықтарының маршруттері

Тақырып 7 Қыпшақтардың шаруашылығы мен мәдениеті 1 Қыпшақтардың шаруашылық әрекеті 2 Ертеортағасыр көшпелілерінің мүсін өнерінің ескерткіштері 3 Қыпшақтардың әскери ісі

Тақырып 8 Қыпшақтардың көршілес жатқан тайпалар және мемлекетермен саяси және этникалық байланыстары

1 Қыпшақ тайпаларының этногенез мәселесі 2 Қырғыз, башқұр және өзбектердің этногенезінде Қыпшақ компоненттері



Тақырып 9 Қыпшақ тайпаларының географиялық жерсінуінің археологиялық және дерекнамалық тұрғыдан мәселелерінің шешілуі 1 Қыпшақ тайпалары жөнінде мұсылман деректері 2 Қимақ-қыпшақ тайпаларының қоныстануы жөнінде археология мәліметтері

Тақырып 10 Қыпшақтардың шаруашылығы мен мәдениетінің мәселелерін игергеннен кейіңгі көшпелілер қоғамының ерекшеліктерін қарастыру 1 Дешті Қыпшак территориясында отырықшылықтың шаруашылық-мәдени типтері мен элементтері 2 Қыпшақтардың әскери ісі 3 Тас мүсіндер мен ескерткіштер қыпшақтардың материалдық және рухани мәдениетінің реконструкциялаудың дерек көзі ретінде

Тақырып 11 Қыпшақ мемлекеттілігі

1 В.В. Бартольдтің қыпшақ мемлекетінің даму дәрежесіне баға беруі 2 Кеңес, тарихшылары, археолог және этнографтарының қыпшақ мемлекеттілігінің дамуы жөнінде пікірлері



7. Тәжірибелік сабақтарының мазмұны


Тақырып 1 Кіріспе. Тарихнама мәселесі

Жоспар

1 Қыпшақтанудың методологиялық мәселелері 2 Қыпшақтанудың дерекнамасы



Тақырып 2 Ресей тарихына шолу жасауда қыпшақтарды зерттеп тану Жоспар 1 Княз Мономахтың антиполовец саясатының бағалауы 2 Моңғолдарға қарсы күресте орыс және половцтердің бірігуі

Тақырып 3 Революцияға дейіңгі зерттеушілердің еңбектеріндегі қыпшақтардың тарихы, мәдениеті және шаруашылығы Жоспар 1 Қыпшақ тайпаларының тас мүсіндері мен ескерткіштерінің этникалық жағынан интерпретациялау мәселелері 2 Қыпшақтардың тілдік және жазба ескерткіштері

Тақырып 4 Дешті Қыпшақ – қыпшақ тайпалар одағының территорисы Жоспар 1 Түркі халықтарының құрамында қыпшақ тайпаларының қоныстануы 2 Көшпелі құмандардың географиялық шектері

Тақырып 5 Қыпшақтардың этникалық және саяси тарихы

Жоспар

1 Қыпшақтардың монғолдармен күресі және олардың Чингизидтер құрамындағы арғы тарихи тағдырлары 2 Қыпшақ тайпаларының әлеуметтік-экономикалық даму деңгейі және саяси ұйымдасуы



Тақырып 6 Қыпшақ, қимақ және кумандардың қоныстануының тарихи деректері

Жоспар

1 Половецтер қалаларының орналасқан жері

2 Половецтердің территориалық топтарын бөліп көрсету

Тақырып 7 Қыпшақтардың шаруашылығы мен мәдениеті Жоспар 1 Қыпшақтар әдебиетінің тілдік классификациялау мәселесі 2 Орыс және қыпшақтардың тіл мен әдебиеттегі байланыстары 3 Діни көз-қарастары және отбасылық-некелік қатынастары

Тақырып 8 Қыпшақ, қимақ және кумандардың қоныстануының тарихи деректері

Жоспар 1 Ежелгі орыс-половецтердің саяси байланыстары және ежелгі орыс әдебиет ескерткіштері 2 Тарихи деректер негізінде қыпшақ ономастикасы

Тақырып 9 Қыпшақ тайпаларының географиялық жерсінуінің археологиялық және дерекнамалық тұрғыдан мәселелерінің шешілуі Жоспар 1 Кумания тарихи деректер негізінде 2 Қыпшақтардың өмір сүру ареалдары жөнінде аймақтық, археологиялық зерттеулер

Тақырып 10 Қыпшақтардың шаруашылығы мен мәдениетінің мәселелерін игергеннен кейіңгі көшпелілер қоғамының ерекшеліктерін қарастыру Жоспар 1 Қазіргі түркі тілдері мен әдебиетінің қалыптасуына қыпшақ тілінің әсері 2 Қыпшақ этнонимиясы 3 Қыпшақтардың діни наным-сенімі

Тақырып 11 Қыпшақ мемілекеттілігі

Жоспар 1 Б.Е. Көмековтың қыпшақ мемлекеттілігі жөніндегі концепциясы 2 Қазақстан және шетел зерттеушілерінің еңбектерінде қыпшақ мемлекеттілігінің мәселесінің көтерілуі

8. Өзіндік жұмыстың тапсырмалары

Тақырып: Ресей тарихындағы курсты өңдеуде половецтерді зерттеу

Тақырып: Революцияға дейінгі зерттеушілердің еңбектеріндегі қыпшақтардың тарихы, мәдениеті және шаруашылығы

1 Қыпшақ тайпаларының этникалық құрамын баяндайтын мұсылман дереккөздері 2 П.М. Мелиоранскийдің Ресейдегі қыпшақтанудың дамуына қосқан үлесі Ұсынылған әдебиет: 1, 2, 5.


Оқу бағдарлаамасының ен қиын сұрақтары

1. Сұрақтарды өңдеу:

1) Мұсылман дереккөздеріндегі «Дешті Қыпшақ» географиялық термині

2) Қыпшақ тайпаларының этникалық тарихы жөнінде мәселелерін өңдеуде Л.П. Потаповтың қосқан үлесі

3) Араб авторлары шығармаларындағы қимақтар туралы мәліметтері

4) В.В. Бартольдтың қыпшақ мемлекетінің сипатына көзқарасы



9 СӨЖМ кеңестерінің кестесі ағымды семестрдің сабақ кестесіне сай жүргізіледі
11. Студенттердің білімдерін тексерудің кестесі

Дәріс және тәжірибелік сабақтарға қатысу 0-100 балмен бағаланады



Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі



Жұмыс түрлері

Тапсырманың тақырыбы, мақсаты мен мазмұны


Әдебиеттер

Орындаудың ұзақтығы

Бақылау формасы

Тапсыру мерзімі

1

2

3

4

5

6

7

1

Конспект

Тарихи деректер мәліметтері бойынша қыпшақ ономастикасы

1,3

2 апта



4 апта

2

Жоба

Қыпшақ ортасындағы діни сенімдері және әлемдік діндер

2,4

2 апта




6 апта

3

Межелік бақылау

1-6 тақырыптар бойынша

1-7




Ауызша

8 апта

4

Конспект

Қыпшақ тайпаларының ортасындағы жазу

1,5

2 апта




9 апта

5

Баяндама

Мұсылман дереккөздеріндегі «Дешті Қыпшақ» географиялық термині

4,5

2 апта




11 апта

7

Межелік бақылау

7-11 тақырыптар бойынша

1-7




Ауызша

15 апта


12. Студенттердің білімдерін бағалау критерийлері
Пән емтиханмен аяқталады, емтихан формасы студенттердің қалауы бойынша ауызша, жазбаша ұйымдастырылады. Емтиханған жіберудің басты талабы – бағдарлама бойынша барлық тапсырмаларды орындау болып табылады

Кез келген тапсырма 0-100 баллмен бағаланады.

Жіберу рейтингі ағымды тапсырмалардың (дәріске қатысу, үй тапсырмалары, СӨЖ, тәжірибе тапсырмалары, межелік бақылау) орташа арифметикалық көрсеткіші негізінде анықталады

Студенттердің білімін бағалау


Қорытынды баға балдармен белгіленеді (Қ)


Балдардың сандық

эквиваленті (С)




Әріптік жүйемен бағалау


Дәстүрлі жүйемен бағалау


Емтихан, диф.сынақ

сынақ

95 -100


4


А


Өте жақсы


Сынақ


90-94


3,67


А-


85-89


3.33


В+


Жақсы


80-84


3,0


В


75 - 79


2,67


В-


70-74


2,33


С+


Қанағаттанарлық


65-69


2,0


С


60-64


1,67


С-


55-59


1,33


D+


50-54


1,0


D


0-49


0


F


Қанағатсыз


Сынақтан өтпеген


«Өте жақсы» бағасы негізгі және қосымша фактілерді толық білуде қойылады; олардан дұрыс қорытынды жасай алуда (заңдылықтарды анықтау); тарихнаманы, мәселенің теориясын игерген жағдайда қойылады.

«Жақсы» деп негізгі, қосымша фактілерді білу; оларды түсіндіріп, қорытынды жасай білу; теориялар, тарихнаманың негізін білу кезінде қойлады.

«Қанағаттандырарлық» бағасы негізгі фактілерді айтып, оларды дұрыс қорытындылау, тарихнама, теорияларды жалпы айтып өтіп, жалпы білімнің болмауы мен қосымша фактілерді келтірмеуінде бағаланады.

«Қанағатсыз» білім мен негізгі фактілер, тарихнама, теориялық сұрақтарына жауап берілмеуі кезінде бағаланады.

Пән бойынша уақытаралық аттестация ведомості мен сынақ кітапшасына қорытынды баға дәстүрлі формада қойылады.
13. Оқытушының талаптары, саясат және іс-шаралар
Әрбір студент сабақтың барлық түріне қатысуға міндетті, топтың тақырыпты таллқылауында белсенділік танытып, өз курстарыныңыздық қалыпты жұмыс істеуіне кедергі келтіреді. Сабақта өзін-өзі устаудың алгиақтығына шара қолданылыды, типті аудиториядан қуылғанға шейін. Мен сіздерден мына талаптардың орындалуын талап етемін: сабақ барысында ұялы телефондар сөндірілсін, аудиторияға сырт киімен кірмеу, университеттің ішкі ережесін бұзбау.

Максималды балл курс сабақтарына нақты және уақытымен қатысып жоспарлаған тапсырмаларды орындау үшін және сабаққа 100% қатысқаны үшін қойылады

Сабақты босатуы, кешігуі, плагиат, жұмысты мерзімінде орындамауы кезінде студентке белгіленген ұпайлар қойылмайды.

Егер студент нақты себеппен сабақты босататын болса және растайтын құжаты болса (мед. анықтама, деканаттан жазбаша рұқсат), студент 2 жұма ішінде оқытушы белгіленген мерзімде босатқан күндерін қосымша жұмыс алып, өтеуге құқығы бар. Бұл жағдайда балл 0,5 коэффициентімен қойылады.

Аудитория мен емтиханда тәртіпті сақтау ережелері

Студент міндетті:

Сабаққа кешікпеуге.

Сабақ барысында сөйлеспеуі, газет, журнал т.с.с. оқылмауы тиіс .

Ұялы телефондарын сөндіруге.

Сағыз шайнамауы.

Оқу үрдісіне белсенді араласуы.

Сабаққа уақытында келу.

Оқу бөлмелерінде темекі тартпау.

Аудиторияларда қоқым шашпай, тазалық сақтауы.

Сабаққа сыртқы киіммен кірмеуі.

Жиһаз бен көрнекі оқу құралдарын сақтай білу.



Студенттің тәртібі мен этикасы университеттің ішкі тәртібіне сай келуі керек.

5 Ұсынылатын әдебиет тізімі
Негізгі әдебиет

  1. Кузембаев Н.Е. История изучения кипчакских племен в России (XVIII – XX вв.). – Алматы, 2011. – 158 с.

  2. Кузембаев Н.Е. Историография кипчаковедческих исследований в российской исторической науке (XVIII – XX вв.). – Алматы, 2011. – 113 с.

  3. Есмагамбетов К.Л. Этнополитические процессы на территории Казахстана в древности и средние века: обзор зарубежной литературы // Есмағамбетов К. Тарих таңдақтары. Бірінші кітап. – А.: Арыс, 2008. – 416 бет. – Б. 245-270.
Қосымша әдебиет

  1. Кумеков Б.Е. Государство кимаков IX–XI вв. по арабским источникам. – А.-А.: Наука, 1972. – 156 с.

  2. Бартольд В.В. Новый труд о половцах // Сочинения. – М., 1968. – Т. V. – С. 392-408.

  3. Кудряшов К.В. Половецкая степь. Очерк исторической географии. – М.: ОГИЗ Гос. изд-во географ. лит-ры, 1948. – 162 с.

  4. Гумилев Л.Н. Древняя Русь и Кыпчакская Степь в 945–1225 гг. // Гумилев Л.Н. Ритмы Цивилизации / Предислов. С.Б. Лаврова. – М.: Экопрос, 1993. – 576 с. – С. 518-542.

  5. Кляшторный С.Г. Кипчаки в рунических памятниках // Turcologica. 1986. К восьмидесятилетию академика А.Н. Кононова. – Л.: Наука. Ленинградское отделение, 1986. – 302 с. – С. 153-164.

  6. Федоров-Давыдов Г.А. Кочевники Восточной Европы под властью золотоордынских ханов. Археологические памятники. – М.: МГУ, 1966. – 274 с.

  7. Савинов Д.Г. Народы Южной Сибири в древнетюркскую эпоху. – Л.: ЛГУ, 1984. – 175 с


Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет