Пәнінің ОҚУ-Әдістемелік кешені 5В073900 «Қурылыс» мамандығы үшін



бет12/40
Дата07.02.2022
өлшемі0,58 Mb.
#93952
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   40
Байланысты:
6d216f62-baab-11e5-bf37-f6d299da70eeСТР МММ

2 Дәрістер

Дәріс №1. Тақырып:Кіріспе.Оптика пәні.Фотометрия.
Дәріс сабағының мазмұны:

  1. Энергия ағынының тығыздығы.

  2. Умов-Пойтинг векторы.

  3. Дипольдің сәуле шығаруы.

  4. Сәулелік (геометриялық) оптиканың негізгі заңдары.

  5. Шағылу және сыну заңдары.

  6. Толық шағылу құбылысы.

  7. Оптикалық аспаптар. Фотометрия.

Дәріс сабағының қысқаша мазмұны:
Айнымалы электр өрісі мен онымен тығыз байланысты магнит өрісі электромагниттік өрісті құрайды. Айнымалы электромагниттік өрістің кеңістікте таралу процессі электромагниттік толқын делінеді.
Айнымалы электромагниттік өрістің кернеуліктері , мына типтегі толқындық теңдеулерді қанағаттандырады: мұндағы – фазалық жылдамдық; – Лаплас операторы. Электромагниттік толқындардың фазалық жылдамдығы мына формуламен анықталады:
Бұл формула Максвелл заңы делінеді. Мұндағы – жарық жылдамдығы; – электрлік тұрақты; – магниттік тұрақты; – ортаның электрлік өтімділігі; – ортаның магниттік өтімділігі.
Вакуумде , болғандықтан электромагниттік толқынның жылдамдығы жарық жылдамдығына тең болады, . болғандықтан заттағы электромагниттік толқын жылдамдығы жарық жылдамдығынан кіші болады. Жалпы алғанда жарық, толқындық теория бойынша, электромагниттік толқын болып табылады. Электромагниттік толқындар көлденең толқындар қатарына жатады. , векторлары бір-біріне перпендикуляр жазықтықта тербеледі және екеуі де толқынның таралу жылдамдығына перпендикуляр болады. Максвелл теңдеулері бойынша , векторлары әр уақытта бірдей фазада тербеледі. Олар мынадай байланыста болады: . Электромагниттік толқын энергиясының көлемдік тығыздығы электр өрісі энергиясының көлемдік тығыздығы мен магнит өрісі энергиясының көлемдік тығыздығының қосындысына тең болады

және векторлары бірдей фазада тербелетіндіктен , өйткені , ендеше
Теңдеудің екі жағын да -ға көбейтіп энергия ағынының тығыздығын анықтаймыз
және өзара перпендикуляр болғандықтан толқынның таралу бағытымен оң бұрғы жүйесін құрайды, сондықтан векторының бағыты энергияның тасымалдану бағытымен бағыттас болады. Электормагниттік энергия ағынының тығыздық векторы Умов-Пойнтинг векторы делінеді.

Электромагниттік өріс импульсі
мұнда – электромагниттік өріс энергиясы. Екінші жағынан, өріс вакуумде жылдамдықпен таралатын болғандықтан, импульсті деп жазған жағдайда, масса мен энергияның байланысы шығады
Жарықтың табиғаты анықталғанға дейін оптиканың негізгі заңдары:
1. Жарықтың түзу сызықты таралу заңы: жарық оптикалық біртекті ортада түзу сызықты таралады.
2. Жарық шоқтарының тәуелсіздік заңы: жеке шоқтың әсері басқа шоқтардың бірмезгілдегі әсерленіне байланыссыз.
3. Шағылу заңы: шағылған сәуле, түскен сәуле және екі ортаның шекарасына түсірілген перпендикуляр барлығы бір жазықтықта жатаы.
Шағылу бұрышы түсу бұрышына тең болады:

4. Жарықтың сыну заңы: түскен сәуле, сынған сәуле және екі ортаның шекарасына түсірілген перпендикуляр барлығы бір жазықтықта жатады. Нормаль мен сәуле арасындағы бұрыш сыну бұрышы делінеді; түсу бұрышының синусының сыну бұрышының синусына қатынасы екінші ортаның бірінші ортаға қатысты салыстырмалы сыну көрсеткіші делінеді.
, – екінші ортаның бірінші ортаға қатысты сыну көрсеткіші
Бақылау сұрақтары

  1. Энергия ағынының тығыздығы.

  2. Умов-Пойтинг векторы.

  3. Дипольдің сәуле шығаруы.

  4. Сәулелік (геометриялық) оптиканың негізгі заңдары.

  5. Шағылу және сыну заңдары.

  6. Толық шағылу құбылысы.

  7. Оптикалық аспаптар. Фотометрия.

Ұсынылатын әдебиеттер:

  1. Савельев И.В. Жалпы физика курсы. т. 1,2,3, Алматы, Мектеп, 1977

2. Трофимова Т.И. Курс физики, М.,Высшая школа, 1985ж.

  1. Зисман Г.А. Тодес О.М. Курс общей физики. Т.3.- М: Наука, 1970

  2. Яворский Б.М. и другие. Курс физики. Т-3.- М: Высшая школа. 1964-1973

  3. Детлав А.А., Яровский В.М., Милковская Л.В. Курс физики. т. 2,3. М., Высшая школа, 1877



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   40




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет