ПӘнінің ОҚУ Әдістемелік кешені


DataBaseName – деректер қоры файлының жолын орнату



бет3/3
Дата09.04.2020
өлшемі1,44 Mb.
#62052
1   2   3
Байланысты:
Объектиге багытталган программалау УМКД

DataBaseName – деректер қоры файлының жолын орнату


Connect – деректер қоры файлының типін өзгерту

EOFAction – кесте өрісі шекараларынан шыққан жағдайда жазуларды басқару

ReadOnly – оқуға ғана орнату

RecordSourse – кестелермен байланыс орнату

RecordSet – деректер қорын басқару

RecordSet.AddNewкестеге жаңа жазу енгізу

RecordSet.Updateжаңа жазуды сақтау

Recordset.Field - өрістің мәнін анықтау


Үлкен программаларды іске қосқанда кейбір мәліметтерді қайта – қайта жазу программалаушыға ауыр тиеді. Сондықтан бұндай жағдайларда деректер қорын пайдаланған жөн.

Зертханалық жұмыс №1

Тақырыбы: Visual Basic ортасымен танысу. Форма (Пішін) объектісімен танысу.

«Пішінді шерту» программасын құру

Мақсаты: Пішін объектісімен таныстыру, онымен жұмыс жасауды үйрету. Пішін қасиеттерін баптау.

Жұмыстың орындалу реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар.



2.     Пішін қасиетін келесідей өзгертеміз:


Объект

Объект аты

Қасиеті

Орнату

Пішін

Form1

Caption

Менің бірінші қосымшам




  1. Пішінді екі рет шертіп, программалық код терезесіне көшеміз. Мұнда Click процедурасын таңдап, келесі программалық жолдарды тереміз:


Form1.Print "Пішінді шерту"
4.     Қосымшаны іске қосып (F5 басамыз), пішінді тышқанмен шерткенде пішінде «Пішінді шерту» деген хабарлама пайда болады. Пішінді әрбір шерткен сайын осы хабарлама шығады.

 

5.     Жобаны сақтап қойыңдар.

 

Зертханалық жұмыс №2

Тақырыбы: Visual Basic ортасымен танысу. «Сәлем Visual Basic» программасын құру

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасының элементтерімен таныстыру. Visual Basiс ортасында программа (қосымша) құрудың негізгі кезеңдерімен таныстыру.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар.

2.     Пішінге екі басқару элементін орналастырыңдар. Бірінші басқару элементі – TextBox мәтіндік өрісін, екінші - CommandButton басқару батырмасын орнатыңдар.

3.     Осы басқару элементтерінің келесі қасиеттерін орнатыңдар:



Объект

Объект аты

Қасиеті

Орнату

Пішін

Form1

Caption

Сәлем Visual Basic

Мәтін өрісі

Text1

Text

(бос)

Басқару батырмасы

Command1

Caption

ОК

4.     Command1 басқару элементі үшін Click процедурасын таңдап (Command1 басқару элементін екі рет тышқанмен шертеміз), келесі программалық кодты жазамыз:

Text1.Text= “Сәлем Visual Basic”

5.     Қосымшаны іске қосып (F5 басамыз), ОК батырмасын басыңдар. Мәтін өрісінде “Сәлем Visual Basic” хабарламасы шығуы керек.



 

 

6.     Жобаны сақтап қойыңдар.



Зертханалық жұмыс №3

Тақырыбы: Check басқару элементімен жұмыс жасау. «Әдемілік - әлемдік қару» программасын құру

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында мәтінмен жұмыс істеп үйрену.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар.

2.     Жобаны Myprog атымен сақтап қойыңдар.

3.     Пішінде Label1, Check1, Check2, Check3, Check4 басқару элементтерін орнатыңдар.

4.     Осы басқару элементтерінің келесідей қасиеттерін өзгертіңдер:


Басқару элементі

Қасиеті

Орнату мәні

Form1

Caption

Қаріп пен түсті орнату

Label1

Caption

Әдемілік - әлемдік қару

Check1

Caption

Қиғаш

Check2

Caption

Жартылай қалың

Check3

Caption

Асты сызылған

Check4

Caption

Үсті сызылған

5.     Check1, Check2, Check3, Check4 басқару элементтеріне Click процедурасын таңдап, әрқайсысына келесі программалық кодты тереміз (сәйкесінше элементте тышқанның сол батырмасын екі рет шертеміз):

Check1 Private Sub Check1_Click()

Label1.FontItalic = Check1.Value

End Sub

Check2 Private Sub Check2_Click()

Label1.FontBold = Check2.Value

End Sub

Check3 Private Sub Check3_Click()

Label1.FontUnderline = Check3.Value

End Sub

Check4 Private Sub Check4_Click()

Label1.FontStrikethru = Check4.Value

End Sub


  1. Жобаны іске қосыңдар. (Start)

Зертханалық жұмыс № 4

Тақырыбы: Timer басқару элементімен жұмыс істеу.

«Электрондық сағат» қосымшасын құру

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында Timer компонентін қолдануды үйрену.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.



2.     Пішінге Timer1, Text1, Label1, Command1 басқару элементтерін орналастырыңдар.

3.            Осы басқару элементтері үшін келесі қасиеттерді орнатыңдар:


Объект

Объект аты

Қасиеті

Мәні

Пішін

Form1

Caption

Электрондық сағат

Жазу

Label1

Alignment

2-Center

Басқару батырмасы

Command1

Caption

Шығару

Таймер

Timer1

Interval

1000

4.     Timer1 объектісін екі рет шертіп, келесі кодты енгіземіз:

Private Sub Timer1_Timer()

Label1.Caption=Time$

Text1.text=Date

End Sub

5.            Command1 батырмасын екі рет шертіп, келесі кодты тереміз:

Private Sub Command1_Click()

End

End Sub

6.            Қосымшаны іске қосып, нәтижені көріңдер. Қосымшадан Шығару батырмасын басу арқылы шығып кетуге болады. Таймердің интервалын 1000 етіп алғандықтан, уақыт секунд сайын өзгеріп тұрады.



Зертханалық жұмыс № 5

Тақырыбы: HScrollBar және VScrollBar басқару элементтерімен

жұмыс істеу

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында HScrollBar и VScrollBar. компоненттерін қолдануды үйрену.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.

2.     Пішінде Label1, Label2, Command1, HScroll1, VScroll1 басқару элементтерін келесі суреттегідей етіп , орнат.



3. Келесі қасиеттерін орнатыңдар:


Объект

Қасиеті

Мәні

Form1

Caption

Айналдыру жолақтары

HScroll1

LargeChange

4

HScroll1

SmallChange

2

HScroll1

Min

9

HScroll1

Max

72

VScroll1

LargeChange

4

VScroll1

SmallChange

2

VScroll1

Min

0

VScroll1

Max

100

Command1

TabIndex

0
 

 

 



 

  1. HScroll1 элементін екі рет шертіп, келесі кодты теріңдер:

Private Sub HScroll1_Change()

Command1.Font.Size = HScroll1.Value

Label2.Caption = HScroll1.Value

Command1.SetFocus



End Sub

  1. HScroll1 элементін екі рет шертіп, келесі программалық кодты теріңдер:

Private Sub VScroll1_Change()

Label1.Caption = VScroll1.Value



Command1.SetFocus

End Sub

  1. Қосымшаны іске қосыңдар (F9) және айналдыру жолақтарының стрелкаларын басып , нәтижесін көріңдер.



Зертханалық жұмыс № 6

Тақырыбы: у=0.3*х + 5*х^2 өрнегін есептейтін қосымша құру

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында қарапайым сызықты программалар құруды үйрету.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.



2.     Пішінге Label1, Label2, Command1, Command2, Text1 басқару элементтерін орнатыңдар. Ол келесі суреттегідей орналастырылсын.

3.     Басқару элементтерінің келесідей қасиеттерін орнатыңдар:



Объект

Объект аты

Қасиеті

Мәні

Пішін

Form1

Caption

у=0.3*х + 5*х^2 өрнегін есептеу

Жазу

Label1

Caption

Бос

Басқару батырмасы

Command1

Caption

Есептеу

Басқару батырмасы

Command2

Caption

Тазалау

Мәтін өрісі

Text1

Text

Бос

Жазу

Label2

Caption

X=

4.     Сommand1 басқару элементін екі рет шертіп, кодтар терезесінде берілген өрнекті есептейтін мына төмендегі процедураны толтырыңдар:

Private Sub Command1_Click()

x = Val(Text1.Text)

Y = 0.3 * x + 5 * x ^ 2

Label1.Caption = "Y=" + Str(Y)

End Sub

5.     Сommand2 басқару элементін екі рет шертіп, келесі кодты теріңдер:



Private Sub Command2_Click()

Text1.Text = " "

End Sub

6.     Қосымшаны іске қосыңдар, сөйтіп нәтижені алыңдар



Зертханалық жұмыс № 7

Тақырыбы: Стандартты диалогтық терезелермен жұмыс

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында стандартты диалогтық терезелермен жұмыс жасауды үйрету

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.

2.     Пішінде Command1, Command2 және Command3 басқару элементтерін орнатыңдар.

3.     Басқару элементтерінің келесі қасиеттерін орнатыңдар:




Басқару элементі

Қасиеті

Орнату мәні

Form1

Caption

Диалогтық терезелер

Command1

Caption

Енгізу терезесі

Command2

Caption

Шығару терезесі №1

Command3

Caption

Шығару терезесі №2

4.     Command1 басқару элементін екі рет шертіп, келесі программалық кодты теріңдер:



Dim k, s, m As String

Private Sub Command1_Click()

s = "Келесі батырманы бас"

m = "Сіз барлығын РОБОТ тәрізді орындап жатырсыз"

k = InputBox("Атыңыз кім:", "Енгізу терезесі", "")

End Sub

5.     Command2 басқару элементін екі рет шертіп, келесі программалық кодты теріңдер:



Private Sub Command2_Click()

n = MsgBox(k + " " + s, 0, "Окно вывода")

End Sub

6.     Command3 басқару элементін екі рет шертіп, келесі програм-малық кодты теріңдер:



Private Sub Command3_Click()

n = MsgBox(k + " " + m, 1, "Окно вывода")

End Sub

  1. Қосымшаны іске қосыңдар. «Енгізу терезесі» батырмасын басыңыз, онда өз атыңызды енгізіңіз. Содан соң, әрі қарай «Шығару терезесі №1», одан кейін «Шығару терезесі №2» батырмаларын басыңыздар.







Зертханалық жұмыс № 8

Тақырыбы: Мәзір қатарын құру

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында мәзір қатарын құруды үйрету.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.



2.     Мәзір қатарын құру үшін Menu Editor терезесін шақырамыз. Оның екі тәсілі бар: 1) пішінді белгілеп алып, саймандар панелінде Menu Editor батырмасын басыңдар; 2) контекстілі мәзірді шақырып, Menu Editor командасын орындаймыз. Осы кезде Мәзір редакторы ашылады. (сурет. 1):

3.     <Файл> мәзірін құрамыз. Ол үшін Caption өрісінде «Файл» мәнін енгіземіз, Name өрісінде – «file» мәнін енгіземіз. Содан соң Next батырмасын басамыз. Терезенің төменгі жағында Файл атты қатар пайда болады, ал Caption және Name өрістері тазаланады.



4.     Енді «Файл» мәзірінің «Квадрат» пунктін құрамыз. Caption өрісін – Квадрат мәнімен, Name өрісін – Square мәнімен толтырамыз. Содан кейін оңға батырмасын басамыз, терезенің төменгі жағында «Квадрат» қатарының алдында көпнүкте пайда болады. Бұл дегеніміз, «Квадрат» «Файл» мәзірінің пункті болып табылады дегенді білдіреді. Әрі қарай Next батырмасын басамыз.

5.     Дәл осы тәсілмен Файл мәзірінің «Овал» және «Сфера» пункттерін құрамыз.



Пункт

Caption

Name

Овал

Овал

Oval

Сфера

Сфера

Circle

6.     Барлық пункттерді құрып болған соң, ОК батырмасын басып, мәзір редакторын жабамыз. Пішінде Файл мәзірі пайда болады. Файл мәзірін басқанда, мәзір пункттері шығады.

7.     Пішінге Shape1 басқару элементін орнатамыз.

8.     Содан соң, мәзірдің әрбір пунктіне программалық код жазамыз:

Файл - Квадрат командасын орындап, келесі кодты теріңдер:

Private Sub Square_Click()

Shape1.Shape = 1

End Sub


Файл-Овал:

Private Sub Oval_Click()

Shape1.Shape = 2

End Sub


Файл-Сфера:

Private Sub Сircle_Click()

Shape1.Shape = 3

End Sub


9.     Қосымшаны іске қосыңдар, мәзір қатарымен жұмыс жасап көріңдер.

 

Зертханалық жұмыс № 9



Тақырыбы: Дискілер. Файлдар. Бумалар

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында Дискілер тізімі, Файлдар тізімі, Бумалар тізімі басқару элементтерімен жұмыс істеуді үйрету.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.



2.     Пішінге Drive1, Dir1, File1 және Picture1 басқару элементтерін орналастырыңдар.

3.     Пішіннен File1 объектісін белгілеп, оның Pattern қасиетіне *.jpeg мәнін меншіктеңдер.



Dir1 объектісін екі рет шертіп, төмендегі процедура-ны жазыңдар:
Private Sub Dir1_Change()

File1.Path = Dir1.Path

End Sub

5.     Drive1 объектісін екі рет шертіп, төмендегі процедура-ны жазыңдар:



Private Sub Drive1_Change()

Dir1.Path = Drive1.Drive

End Sub
6.     File1 объектісін екі рет шертіп, төмендегі процедураны жазыңдар:

Private Sub File1_Click()

f=File1.Path &"\"&File1.filename

Picture1.Picture=LoadPicture(f)

End Sub

7.     Қосымшаны іске қосып, Picture1 объектісіне С: дискісінен jpq типті суреттерді шығарып көріңдер. Дискілер мен бумаларды Windows –тың Сілтеуіш (Проводник) программасымен қалай ашсақ дәл солай ашамыз.



Зертханалық жұмыс № 10

Тақырыбы: OLE объектісімен жұмыс

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында OLE объектісі арқылы Office программаларын іске қосатын программа құруды үйрету.



Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.

2.     Пішінге OLE1, OLE2, OLE3 және OLE4 басқару элементтерін орналастырыңдар.

3.     Әрбір OLE объектісін пішінге қойғанда шығатын Объектіні кірістіру (Вставка объекта) терезесінде Файлдан жасау (Создать из файла) ауыстырып қосқышын орнатып, Қарап шығу (Обзор) батырмасы арқылы керекті файлдың маршрутын, мысалы, Калькуляторды іске қосу файлының C:\Windows\system32\calc.exe маршрутын орнатқаннан кейін, байланыс жалаушасын орнатып ОК батырмасын басыңдар.



4.     Керекті файлдарды пішінге түсіргеннен кейін, қосымша іске қосылғанда контексті мәзір шықпауы үшін, объектілердің AutoVerbMenu қасиеттеріне False мәнін меншіктеңдер.



5.     Қосымшаны іске қосып, .exe типті файлдарын іске қосу арқылы Office программаларын ашып көріңдер.

 

 Зертханалық жұмыс № 11



Тақырыбы: OLE және Frame басқару элементтерімен жұмыс

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында OLE объектісі арқылы кірістірілген үлкен құжатты көру үшін Frame объектісін пайдаланып айналдыру жолақтарын жасауды үйрету.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.

2.     Пішінге Frame1 объектісін орналастырыңдар.

3.     Оның үстіне OLE1 объектісін қойып, шекараларын созу арқылы Frame1 объектісін толық жабатындай етіп, беттестіріңдер де, Word программасынан кез келген бір үлкен құжатты кірістіріңдер.

4.     Қосымша іске қосылғанда контексті мәзір шықпауы үшін, OLE1 объектісінің AutoVerbMenu қасиетінде False мәнін меншіктеңдер.

5.     Frame1 объектісінің ішіне Vscroll1 вертикаль және Hscroll1 горизонталь айналдыру жолақтарының объектілерін орналастырыңдар.

6.     Олардың Max қасиетіне құжаттың өлшеміне сәйкес мән беріңдер.

7.     LargeChange және SmallChange қасиеттеріне 50 мәнін меншіктеңдер.



8.     Vscroll1 объектісін екі рет шерту арқылы код терезесіне келесі процедураны жазыңдар:

Private Sub VScroll1_Change()

OLE1.SetFocus

OLE1.Top = -VScroll1.Value

OLE1.Height=OLE1.Height+ VScroll1.Value

End Sub

9.     Hscroll1 объектісін екі рет шерту арқылы код терезесіне келесі процедураны жазыңдар:



Private Sub HScroll1_Change()

OLE1.SetFocus

OLE1.Left = -HScroll1.Value

OLE1.Width=OLE1.Width+ HScroll1.Value

End Sub

10. Қосымшаны іске қосып, кірістірілген құжатты айналдыру жолақтарының көмегімен оқып көріңіздер.


Зертханалық жұмыс № 12
Тақырыбы: Екі санның қосындысын және екі қатардың конкатенациясын

жүзеге асыру программасын құру



Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында қатарларлық және сандық типтермен жұмыс жасауды үйрету.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.



2.     Пішінде Label1, Label2, Command1, Command2, Text1, Text2, Text3 басқару элементтерін орнатыңдар:

3. Басқару элементтерінің қасиеттерін келесі кестедегідей өзгертіңдер:



Объект

Қасиеті

Орнату мәні

Form1

Name

frmCalc

Caption

Калькулятор

Text1

Name

txt1

Text

" " (бос)

Text2

Name

txt2

Text

" " (бос)

Text3

Name

txtResult

Text

" " (бос)

Command1

Name

cmdPlus

Caption

Қосу

Command2

Name

cmdSplic

Caption

Жапсыру

Label1

Caption

+ (плюс)

Label2

Caption

Нәтиже

4. Жапсыру батырмасына келесі программалық кодты жазамыз (батырманы екі рет шерту арқылы код терезесін шақырамыз):

Private Sub cmdSplic_Click()
txtResult.Text = txt1.Text & txt2.Text
End Sub

5. Қосу батырмасына келесі программалық кодты жазамыз (батырманы екі рет шерту арқылы код терезесін шақырамыз):



Private Sub cmdPlus_Click()
txtResult.Text=Val(txt1.Text)+Val(txt2.Text)
End Sub


6. Қосымшаны іске қосып, нәтижені көріңдер


Зертханалық жұмыс № 13
Тақырыбы: Калькулятор программасын құру
Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында қарапайым калькулятордың қызметін атқаратын WINDOWS қосымшасын құруды үйрету.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.

2.     Пішіннің Caption қасиетіне Калькулятор мәнін меншіктеңдер.

1.     Пішінге Text1 және 9 Command (Command1 – Command9) басқару элементтерін орналастырыңдар.



2.     Компоненттердің келесі қасиеттерін орнатыңдар:


Объект

Қасиеті

Мәні

Text1

Text

Бос

Command1

Caption

1

Command2

Caption

2

Command3

Caption

3

Command4

Caption

4

Command5

Caption

5

Command6

Caption

С

Command7

Caption

+

Command8

Caption

-

Command9

Caption

=

3.     Command батырмаларын 2 рет шертіп, келесі процедураларды жазыңдар:



Command1 батырмасы:

Dim c, s, sim



Private Sub Command1_Click()

Text1.Text = Text1.Text + "1"

c = Text1.Text

End Sub

Command2 батырмасы:

Private Sub Command2_Click()

Text1.Text = Text1.Text + "2"

c = Text1.Text

End Sub

Command3 батырмасы:

Private Sub Command3_Click()

Text1.Text = Text1.Text + "3"

c = Text1.Text

End Sub

Command4 батырмасы:

Private Sub Command4_Click()

Text1.Text = Text1.Text + "4"

c = Text1.Text

End Sub

Command5 батырмасы:

Private Sub Command5_Click()

Text1.Text = Text1.Text + "5"

c = Text1.Text

End Sub

Command6 батырмасы:

Private Sub Command6_Click()

Text1.Text = " "



End Sub

Command7 батырмасы:

Private Sub Command7_Click()

s = Val(c)

Text1.Text = " "

sim = "+"



End Sub

Command8 батырмасы:

Private Sub Command8_Click()

s = Val(c)

Text1.Text = " "

sim = "-"



End Sub

Command9 батырмасы:

Private Sub Command9_Click()

Select Case sim

Case "+"

Text1.Text = s + Val(c)

Case "-"

Text1.Text = s - Val(c)



End Select

End Sub

Қосымшаны іске қосыңдар (Start немесе F5).

4.     Өз беттеріңше «Калькулятор» программасына қалған батырмаларды қосып, - сандар , , , және операциялар - , толықтырыңдар. Сәйкесінше, программалық код жазыңдар.


Зертханалық жұмыс № 14

Тақырыбы: Графикалық объект құру

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында қарапайым графикалық объектілерді құруды үйрету.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.



2.     Пішінге келесі басқару элементтерін орнатып, олардың қасиеттерін сәйкесінше өзгертіңдер:

Объект

Қасиеттері

Index

Shape

Backcolor

Backstyle

Caption

Interval

Shape1

0

Oval

Қызыл

1-Opaque

 

 

Shape1

1

Oval

Қара

1-Opaque

 

 

Shape1

2

Circle

Қара

1-Opaque

 

 

Shape1

3

Circle

Қара

1-Opaque

 

 

Shape1

4

Circle

Қара

1-Opaque

 

 

Shape1

5

Circle

Қара

1-Opaque

 

 

Shape1

6

Circle

Қара

1-Opaque

 

 

Shape1

7

Circle

Қара

1-Opaque

 

 

Shape1

8

Circle

Қара

1-Opaque

 

 

Line1

0

 

 

 

 

 

Line1

1

 

 

 

 

 

Line1

2

 

 

 

 

 

Command1

 

 

 

 

Пуск

 

Command2

 

 

 

 

Шығу

 

Timer1

 

 

 

 

 

80

3.     Command1 батырмасына келесі процедураны жазамыз:

Dim k, i As Integer

Private Sub Command1_Click()

Timer1.Enabled = True

End Sub

4.     Command2 батырмасына келесі процедураны жазамыз:



Private Sub Command2_Click()

End

End Sub

5.     Пішінді екі рет басып, келесі процедураны толтырыңдар:



Private Sub Form_Load()

Timer1.Enabled = False

k = 0

For i = 0 To 8

Shape1(i).Visible = False

Next

For i = 0 To 2

Line1(i).Visible = False

Next

End Sub

6.     Timer1 объектісі үшін келесі процедураны жазамыз:



Private Sub Timer1_Timer()

k = k + 1

If k >= 10 And k < 20 Then

For i = 0 To 8

Shape1(i).Visible = True

Next

For i = 0 To 2

Line1(i).Visible = True

Next

Else

For i = 0 To 8

Shape1(i).Visible = False

Next

For i = 0 To 2

Line1(i).Visible = False

Next

End If

If k = 20 Then k = 0

End Sub

7.     Қосымшаны іске қосып, Пуск батырмасын бассаңдар, өшіп-жанып тұрған «қанқыз» графикалық объектісін көресіңдер.



 



Зертханалық жұмыс № 15
Тақырыбы: Бағдаршам программасын құру

Жұмыстың мақсаты: Visual Basiс ортасында қарапайым графикалық объектілерді құруды үйрету.

Жұмысты орындау реті:

1.     Visual Basic ортасын іске қосыңдар. Жобаны сақтап қойыңдар.



2.     Пішінге келесі басқару элементтерін орнатып, қасиеттерін кестеге сәйкес өзгертіңдер:

Объект

Қасиеттері

Index

Shape

Backcolor

Backstyle

Caption

Interval

Shape1

0

Circle

Қызыл

1-Opaque

 

 

Shape1

1

Circle

Жасыл

1-Opaque

 

 

Shape1

2

Circle

Сары

1-Opaque

 

 

Shape1

3

Circle

Қара

1-Opaque

 

 

Shape1

4

Circle

Қара

1-Opaque

 

 

Shape1

5

Circle

Қара

1-Opaque

 

 

Shape1

6

Rectangle

Қоңыр

1-Opaque

 

 

Timer1

 

 

 

 

 

100

Form1

 

 

 

 

Бағдаршам

 

3.     Пішінді екі рет басып, келесі процедураны толтырыңдар:

Dim k, i As Integer

Private Sub Form_Load()

Timer1.Enabled = True

k = 0

For i = 0 To 2

Shape1(i).Visible = False

Next

End Sub

4.     Timer1 объектісі үшін келесі процедураны жазамыз:



Private Sub Timer1_Timer()

k = k + 1

If k >= 10 And k < 20 Then

Shape1(0).Visible = True

Else

Shape1(0).Visible = False

End If

If k >= 20 And k < 30 Then

Shape1(1).Visible = True

Else

Shape1(1).Visible = False

End If

If k >= 30 And k < 40 Then

Shape1(2).Visible = True

Else

Shape1(2).Visible = False

End If

If k = 40 Then k = 0

End Sub

5. Қосымшаны іске қосып, нәтижесін алыңдар.





Зертханалық жұмыс № 16
Тақырыбы: Массив элементтерімен жұмыс. Циклдік операторлармен жұмыс
Мақсаты: Оқушыларды массивтерді қолданып қосымша құруды үйрету

Тапсырма1. Массив элементтерімен операциялар атқаратын программа құру.

Тапсырманың орындалу реті:

1.     Форманың Caption қасиетіне Массивтермен жұмыс мәнін беріңіз.

2.     Формаға Command1 компонентін орналастырып, оның Caption қасиетіне Енгізу мәнін орнатыңдар.

3.     Код терезесінің General бөлігіне өтіп, айнымалыларды сипаттап кетіңіз. (А- массив, n – массив элементтерінің саны)



Dim A(100), n As Integer

4.     Command1_Click процедурасына өтіп, массив элементтерін енгізу процедурасын толтырыңыз.



Private Sub Command1_Click ()

N=Inputbox (“Массив элементтері санын енгіз (1-100 аралығында):”)

For k=1 to n

A(k) = InputBox(“Массивтің ” + str(k) + ” элементін енгіз”)

Next k

End sub

5.     Формаға Command2 объектісін түсіріп, Caption қасиетіне Шығару мәнін орнатыңыз. Формаға нәтиже шығару үшін қызмет атқаратын List1 объектісін түсіріңіз.

6.     Command2_Click процедурасына өтіп, массив элементтерін шығару процедурасын толтырыңыз.

Private Sub Command2_Click()

List1.Clear

For k=1 to n

List1.AddItem a(k)

Next k

End Sub

7.     Формаға Command3 компонентін орналастырып, оның Caption қасиетіне Теріс элементтер саны мәнін орнатыңыздар. Формаға нәтиже шығару үшін қызмет атқаратын List2 объектісін түсіріңіз.

8.     Command3_Click процедурасына өтіп, А массивінің теріс элементтерінің санын есептейтін процедура толтырамыз.

Private Sub Command3_Click()

S=0

For k=1 to n

If a(k)<0 then s=s+1

Next k

List2.clear

List2.Additem “S=”+str(s)

End Sub

9.     Формаға Comand4 компонентін орналастырып, оның Caption қасиетіне Оң элементтер қосындысы мәнін орнатыңдар.

10. Command4_Click процедурасына өтіп, А массивінің оң элементтерінің қосындысын есептейтін процедура толтырамыз.

Private Sub Command4_Click()

S=0

For k=1 to n

If a(k)>0 then s=s+A(k)

Next k

List2.clear

List2.Additem “S=”+str(s)

End Sub

11. Қосымшаны іске қосып, орындап көріңіз.





Өзіндік орындауға арналған тапсырма:

Теріс элементтерінің қосындысын есептейтін және оң элементтер санын анықтайтын қосымша құрыңдар.



Тапсырма2. Белгілі бір интервал арасында жатқан барлық жай сандарды шығаратын қосымша құру.

Тапсырманың орындалу реті:

1.     Формаға сандар интервалын ендіру үшін қызмет атқаратын text1, text2 объектілерін орналастырып, олардың Text қасиетінің мәндерін тазалаймыз.

2.     Формаға түсініктемелер жазу үшін қызмет атқаратын Label1, Label2, Label3 объектілерін орналастырып, олардың әрқайсысының Caption қасиетіне «Интервал енгіз =», «Х=» және «У=» мәндерін береміз.

3.     Формаға нәтиже шығару үшін қызмет атқаратын List1 объектісін түсіріңіз.

4.     Формаға есептеу процедурасын шақыру үшін қызмет атқаратын Сommand1 объектісін түсіріп,Caption қасиетіне «Шығару» мәнін орнатыңдар.

5.     Command1_Click прооцедурасына өтіп, берілген интервалда жататын барлық жай сандарды шығару процедурасын жазыңыз



Private Sub Command1_Click()

X=val(text1.text): Y=val(text2.text)

List1.additem “Жай сандар

For k=x to y

P=0

For i=2 to k/2

If k mod I =0 then p=1

Next I

If p=0 and k<>1 then list1.additem k

Next k

End Sub

6.     Қосымшаны іске қосып, ендіру алаңдарына интервалдардың төменгі және жоғары шекаралары ендіріліп, «Шығару» батырмасы басылғанда нәтиже List1 алаңында шығады.



 
 



Кіріспе
Оқытудың кредиттік жүйесі студенттердің өзіндік жұмысының (СӨЖ) айрықша сапалы ұйымдастыруы мен бақылануын талап етеді.

Студенттердің өзіндік жұмысына реферат, кейс, крассворд, есептер шығару, жаттығулар орындау сияқты үй тапсырмаларын орындау кіреді. СӨЖ-ның тиімділігі оның әдістемелік қамтамасыз етілуіне, Интернет ресустарына және т.с.с.байланысты болады. Осыған байланысты студенттер өзіндік жұмысты орындауы барысында басшылыққа алатын әдістемелік нұсқаулар дайындаудың маңызыз зор.

Жалпыға бірдей міндетті мемлекеттік білім беру стандартына сәйкес студенттердің өзіндік жұмысы бойынша әдістемелік нұсқау мыналарды қамтуы тиіс:

- тақырып атауы;

- сабақтың мақсаты;

- орындауға әдістемелік нұсқаулар;

- тапсырмалар (сұрақтар);

- әдебиеттер.

Бұл әдістемелік нұсқауда «Объектіге бағытталған программалау» пәнінен студенттердің өзіндік жұмысының әрбір тақырыбы бойынша осы мәліметтер қамтылған әдістемелік нұсқаулар құрастырылған. «Өзіндік жұмысты орындауға әдістемелік нұсқаулар» бөлімінде қысқаша теориялық мәліметтер де келтірілген.
1 өзіндік жұмыс
Тақырыбы: UML тілі және объектіге бағытталған талдау, диаграммалардың әртүрлілігі. Кластардың диаграммалары. САSE – құралдарын (Rational Rose, VisualModeler) қолдану.

Мақсаты: Студенттердің UML тілі жайлы түсінік қалыптастыру.
1. Өзіндік жұмысты орындауға әдістемелік нұсқаулар

Келесі теориялық мәліметтермен танысу керек.


UML Rational software –мен, әріптестермен өндірілген ірі фирмалармен олар карпаративті жұйелердің бағдарламалық жүйелерін өндіреді. Henlett-packed IBM, i-Logix, Icon Computing, Intelli corp, MCI Systemnase, Microsoft, Object Ham Oracle және т.б бағдарламалық архитекторларды визуалды модельдеу тілдерінің қабылдаушысы болып табылады. Бір қатар компаниялар UML-ді ірі бағдарламалық жүйелерді өндіру барысында стандарт ретінде қолданады. UML бизнес-мадельдеуді жүргізу үшін талаптарды басқару, жүйе архитектурасын талдау мен жобалау, бағдарламалау мен тестілеу үшін қажет етеді. UML-де визуалды мадельдеу канцевтуалды мадельдеуден логикалық модельдеуге деңгей бойынша түсу ретінде орындалады, ал кейін бағдарламалық жүйенің физикалық моделіне түседі.

Концептуалды модель «пайыздар диаграммасы» (use case diagram) түрінде өрнектеледі. Бұл диаграммалар түрі тапсырыс берушімен бірге міндеттің жалпы қойылымының итерациялық циклын жүргізу үшін қызмет етеді. Прецеденттер диаграммасы жоба өндірушілері, бағдарламалаушы маман мен жобаға тапсырыс берушілер –«бизнесмендер» арасында өзара түсінісуге қол жеткізу үшін негіз болып қызметін атқарады. әр патцент ішінде келесі диаграммалар анықтау керек.

- Пайыздардың кірістірілген диаграммасы(Use case diagram)

-обьектілердің өзара әсерлесу диаграммасы(Colla boration diagram)

- әрекеттесу тізбегінің диаграммасы(Segmence diagram)

-кластар диаграммасы(Class diagram)

-күйлердің ауысу диаграммасы (Sale diagram)

CASE-құралдарды (немесе толық өмірлік циклдың программалық қамтамасын ӨЦ ПО қолдайтын құралдар кешені) келесі компонентері бар:

- CASE-құралдардың негізі болатын репозиторий. Ол жобаның версияларын және оның бөлек компонентерін сақтауды қамтамасыз ету керек, топтық жасау кезде әртүрлі жасаушылардан келіп түсетін ақпаратты синхронизациялау, метамәліметтердің толықтылығына және қайшылықсыздығын бақылау;

- АЖ модельдерін құрушы иерархиялық байланысқан диаграммаларды (DFD, ERD және т.б.) құруды және өңдеуды қамтамасыз ететін талдаудың және жобалаудың графикалық құралдары;

- 4GL тілдерін және кодтар генераторын қоса қосымшаларды жасау құралдары;

- конфигурациялық басқару құралдары;

- құдаттандыру құралдары;

- тестілеу құралдары;

- жобаны басқару құралдары;

- реинжениринг құралдары.

Барлық қазіргі CASE-құралдар негізінен типтер және категориялар бойынша классифицирленуі мүмкін. Титптер бойынша классификация ӨЦ мына не ана процесстеріне CASE-құралдардың функционалды бағытталуын көрсетеді.

Категориялар бойынша классификация шығарылатын функциялар бойынша интегрирленген дәрежесін анықтайды және жеке локальдік құралдарды, үлкен емес автономды есептерді (tools) шешетін, бөлігі итегрелденген құралдар жинағы, АЖ ӨЦ (toolkit) көп кезеңдерін алатын және АЖ толық ӨЦ қолдайтын және жалпы репозиторимен байланысқан толық интегрелденген құралдарды қосады. Одан басқа, CASE-құралдарды басқа қасиеттер бойынша классифицирлеуге болады: қолданылатын әдістемелік, жүйе модельдері және МБ; МББЖ-де интегрелдеу дәрежесі; қолайлы платформалар және т.б.


Негізгі әдебиет Қосымша әдебиет

2. [413 - 503] 9. [100 - 111]

4. [44 - 71] 10. [3 - 42]

6. [372 - 471]


Бақылау сұрақтары

1. CASE-құралдардың классификациясын қандай критерийлермен жүргізуге болады?

2. CASE-құралдардың классификациясының бір нұсқасын келтіріңіз.

3. upper CASE-ке қысқаша сипаттамасын және құрамын келтіріңіз.

4. 4GL программалау "тілінінің" мағынасын ашыңыз.

5. CASE-құралдардың негізгі даму бағыттарын келтіріңіз.

2 өзіндік жұмыс

Тақырыбы: Проектілерге графиктік объектілер кірістіру

Мақсаты: Графиктік объектілерді программалау барысында шығару үшін қолданылатын негізгі операторлармен танысу
Visual Basic проектілеріне графиктік объектілерді графиктік операторларын пайдаланып программалау немесе компоненттер панеліндегі графиктік компоненттерді қолдану арқылы шығаруға болады.
Line операторы түзу және тіктөртбұрыштар шығару үшін қолданылады, жазылу форматы:
Line ( x1,y1 ) -( x2,y2 ),C, [ B, BF ]
Мұндағы:

x1, y1, x2, y2- түзудің төбелерінің координаталары (тік төртбұрыш шығаруда сол жақ жоғарғы бұрыштан түсірілген диагоналінің төбелерінің координаталары);

С- сызық түсі;

В- тік төртбұрыш шығару коды;

BF- боялған тік төртбұрыш шығару коды.
Pset операторы нүкте шығару үшін қолданылады, жазылу форматы;
Pset ( x, y ), C
Мұндағы:

x,y- нүктенің координаталары;

С- сызық түсі.
Circle операторы шеңбер және доға шығару үшін қолданылады, жазылу форматы:
Circle(x,y), R, C [ a, b, c ]

Мұндағы:


x, y- шеңбердің центрінің координаталары;

R- шеңбердің радиусы;

C- сызық түсі;

a,b- доға шығаруда қолданылатын параметрлер:

a- сағат тіліне қарама-қарсы бағытта шеңбердің сызығын өшіреді,

b- сағат тіліне қарама-қарсы бағытта доғаның сызығын салады( a,b параметрлері [-6,6] аралығындағы мәндерді қабылдай алады);

c- эллипс шығаруда қолданылады параметр( егер с=1 болса, онда шеңбер шығады, егер с>1 және с<-1 болса, онда эллипс вертикаль бағытта қысылып шығады, егер -1<с<1 болса, онда эллипс горизонталь бағытта қысылып шығады).
DrawWidth функциясы сызықтың қалыңдығын орнату үшін қолданылады, жазылу форматы:
DrawWidth = a

мұндағы:


а – сызықтың қалыңдығы(а >0 болатын бүтін сандарды қабылдайды).

3 өзіндік жұмыс


Тақырыбы: RGB функциясы.Visual Basic ортасының графиктік компоненттері

Мақсаты: Студенттердің оқиға ықтималдығын есептеу үшін асимптоталық формулаларды пайдалану іскерліктері мен дағдысын қалыптастыру.
Келесі теориялық мәліметтермен танысу керек.
RGB функциясы қызыл, жасыл және көк түстер кодтары арқылы кез-келген түс алу үшін қолданылады. Жалпы жазылуы:

RGB(X, Y, Z)

мұндағы:


X- қызыл түстің коды ( мәндері [0,255] );

Y- жасыл түстің коды ( мәндері [0,255] );

Z- көк түстің коды (мәндері [0,255] ).
Мысалдар.

Circle(50.100), 50, RGB(255.0,0) – сызығы қызыл түсті шеңбер шығару.

Pset(50.100) RGB(0.255,0)- жасыл түсті нүкте шығару.

Text1. BackColor = RGB(0.0255)- Text1 объектісінің фонын көк түске бояу.

Label1. ForeColo r = RGB(255,255,255)- Label1 объектісіндегі жазудың түсін аққа бояу.

List. BackColor = RGB(0,0,0)- List1 объектісінің фонын қара түске бояу.


Line (сызық) компоненті-түзу сызық салу үшін қолданылатын компонент.

Line объектісінің негізгі қасиеттері:

BolderColor-сызықтың түсін орнату,

BolderStyle-сызықтың стилін орнату,

BolderWidth-сызық қалыңдығын орнату,

DrawMode-сызық сызу әдістерін орнату.
Shape(фигура) компоненті – формаға геометриялық фигуралар салу үшін қолданылады.

Shape объектісінің негізгі қасиеттері:

BolderColor – фигура сызығының түсін орнату,

BolderStyle – фигура стилінің сызығын орнату,

BolderWidth- фигура сызығының қалыңдығын орнату,

DrawMode – фигура сызығының әдістерін орнату.

FilColor – фигура ішін бояу,

FilStyle – бояу стилін орнату,

Shape – фигуралар орнату (мәндері 0- Rectangle, 1- Sguare, 2- Oval, 4- Circle, 5- Rounded Rectangle, 6- Rounded Sguare)


Picture Box (бейне- қорап) компоненттері формаға графикалық объектілерді кірістіру үшін қолданылады. PictureBox объектісінің графикалық өрісіне әртүрлі типті графикалық файлдар мен текстік фрагменттерді, ішіне геометриялық фигураларды салуға және басқа да графикалық объектілерді (мысалы батырма, текстік объектілер) кіргізуге болады. Сонда графикалық өрістер форманың ішінде форма сияқты жұмыс жасайды.

PictureBox объектісінің негізгі қасиеттері:

AutoSize - графикалық өріс өлшемдерін кірістірілген элемент (сурет,картина) өлшеміне шақтап өзгерту,

Picture – кірістірілген графикалық файл жолы,

Image – қосымша орындалып жатқанда бір өрістен екінші өріске сурет көшіру, мысалы процедура денесінде мынадай қатар жазылса: Picture 1. Picture = Picture2. Image онда Picture1 графикалық өрісінде орналасқан суреттің орнына Picture2 өрісіндегі сурет келеді.

Circle, Line, Pset- объектінің ішіне фигуралар салу әдістері, мысалы төмендегі қатар ішіне шеңбер салады.

Picture 1.Circle (1100, 1000),750
ImageBox (сурет-қорап) компоненті графикалық өрістің қарапайым түрі болып табылады. PictureBox компонентінен айырмашылығы сурет объектісінің ішіне басқа объектілер кірістіре алмайды. Қосымшаға ImageBox компонентімен енгізілген суреттер жадта аз орын алады.

ImageBox объектісінің негізгі қасиеттері:

Picture – кірістірілетін файл жолы,

Stretch – текстік объектілерді AutoSize қасиетіне ұқсайды, егер мәні True болса, онда сурет объектінің өлшемдеріне шақ кішірейеді немесе үлкейеді, егер False болса, онда объект өлшемдері сурет өлшемдеріне шақ өзгереді.

4 өзіндік жұмыс
Тақырыбы: HscrollBar,VscrollBar компоненнтері

Мақсаты: Студенттерге HscrollBar,VscrollBar компоненнтері жайлы түсінік қалыптыастыру
1. Өзіндік жұмысты орындауға әдістемелік нұсқаулар
Келесі теориялық мәліметтермен танысу керек.
Тік және жатық айналдыру белдеушелері белгілі бір объектілердің қасиеттерінің мәндерін өзгерту үшін қолданылады. Мысалы олардың шрифт, түс параметрлерін өзгертуде, дыбысты күшейту- азайтуда, бейнелерді өңдеуле, ScrollBars қасиеттері жоқ объектілердің көрінбейтін жерлерін шығаруда қолдануға болады.

Айналдыру белдеушелерінің негізгі қасиеттері:

Min – шкаланың бастапқы мәні

Max – шкаланың соңғы мәні

Value – шкала басынан жылжымалы батырманың тұрған жеріне дейінгі арақашықтық мәні

Large Change – айналдыру белдеушесін басқанда жылжымалы батырманың жылжы қадамы

Small Change – шкаланың екі жанындағы тілсызықтарды басқандағы жылжымалы батырманың жылжу қадамы

Бір ескеретін жай, қосымша іске қосылғанда, айналдыру белдеушелері екпінді күйінде жыпылықтап тұрады. Бұл жағдайды болдырмау үшін SetFocus әдісімен фокусты қосымшадағы басқа объектіге беріп тұру қажет.


5 өзіндік жұмыс
Тақырыбы: DriveListBox, DirListBox, FileListBox, Data компоненттері

Мақсаты: DriveListBox, DirListBox, FileListBox, Data компоненттері туралы түсінік қалыптастыру
DriveListBox, DirListBox, FileListBox компоненттерінің комегімен компьютерде орнатылған дискілер және оларда жазылған бумалар мен файлдар тізімін шығаруға болады. Қосымша орындалғанда DriveListBox объектісіндегі дискілер тізімі ComboBox объектісі, ал DirListBox, FileListBox объектілері ListBox ашылады.

Бұл объектілердің негізгі қасиеттері:



Drive – дискі аттарын көрсету

Path – каталогтың орналасқан жерін көрсету

Pattern – файлдың орналасқан жолын көрсету

Data компоненттері
Data компоненті қосымша элементтерін деректер қорымен байланыстыру үшін қызмет атқарады.

Data компонентінің негізгі қасиеттері:

DataBaseName – деректер қоры файлының жолын орнату


Connect – деректер қоры файлының типін өзгерту

EOFAction – кесте өрісі шекараларынан шыққан жағдайда жазуларды басқару

ReadOnly – оқуға ғана орнату

RecordSourse – кестелермен байланыс орнату

RecordSet – деректер қорын басқару

RecordSet.AddNewкестеге жаңа жазу енгізу

RecordSet.Updateжаңа жазуды сақтау

Recordset.Field - өрістің мәнін анықтау


Үлкен программаларды іске қосқанда кейбір мәліметтерді қайта – қайта жазу программалаушыға ауыр тиеді. Сондықтан бұндай жағдайларда деректер қорын пайдаланған жөн.
Өзіндік жұмысты орындауға әдістемелік нұсқаулар

6 өзіндік жұмыс


Тақырыбы: Массивтер

Мақсаты: Массивтер түсінігін қалыптастыру
1. Өзіндік жұмысты орындауға әдістемелік нұсқаулар

Келесі теориялық мәліметтермен танысу керек.


Элементтерінің саны алдын-ала белгілі бір типті индексті айнымалылардың жиынтығын массив деп атайды . Массивтің типі күрделі болып табылады. Массивтерді программада қолдану үшін, оларға белгілі бір ат беріледі. Visual Basic процедураларында массивтермен жұмыс істеу ережелері (ендіру, шығару, элементтерін реттеу т.б.) қарапайым Бейсиктегідей сияқты.

Массивті сипатау үшін Dim қызметші сөзін кейін массив атын жазып , жақша ішінде массивке компьютердің жадынан қанша орын бөлінетінін және As қызметші сөзінен кейін массив элементтерінің типін көрсетіп кету керек.



Dim A(1 To 15) As integer

/ / элементтері бүтін сан болатын А массивіне компьютердің жадынан 16 орын юөлінді(0-ден 15-ке дейін)

Массивті процедураның басында немесе код терезесінің General бөлігінде сипаттап кетуге болады. Егер массив процедураның басында сипатталса , ол тек сол процедураның орындалуында ғана жұмыс істей алады. Егер General бөлігінде сипатталса , онда массив проектінің барлық процедураларында мәндерін жоғалтпай жұмыс істейді.

Сонымен қатар формаға объектілердің көшірмесін алып қою арқылы олармен массив элементтері секілді жұмыс жасауға болады.



Delphi қай компанияның өнімі?

Borland

Microsoft

Adobe

Google

Oracle
Delphi қай жылы шықты?

1995ж

1994ж

1996ж

1999ж

1998ж
Delphi-дің сұхбаттық терезесі неше парақтан тұрады?

14

12

8

7

11
Программа мәзірін құру, анимация, мультимедия процестерін ұйымдастыру, OLE технологиясын пайдаланып, басқа офистік қосымшаларды шақыру, олармен жұмыс істеу және т.б. іс-әрекеттерді орындауға болатын программаны атаңыз.

Delphi

C++

Pascal

Basic

HTML
Delphi қандай программалау тілі негізінде Windows операциялық жүйесін басшылыққа алып құрылған?

Object Pascal

Visual Basic

QBasic

C++

Object Inspector
Delphi-дің бірінші нұсқасы қай жылы жарық көрді?

1994 ж.

1996 ж

1894 ж

1796 ж

1946 ж

Форма мен компоненттердің сыртқы түріне, не формамен немесе компонетпен орындалатын операцияға әсер ететін атрибутты атаңыз.

Қасиет

форма

компонент

программа

Алгоритм
Жоғарғы деңгейлі программалу неше түрге бөлінеді?

3

5

7

8

6
Проект дегеніміз не?

Delphi- де дайындалатын программа

Программаны дайындау алдында ашылатын программаның сұхбаттық терезесі

Borland Delphi терезесінің компоненттер палитрасына орналасқан

Delphi-де алғашқы рет іске қосылған кезде тақырыбымен көрінеді

Айнымалылардың ерекше түрі
Дельфи компонентінің кітапханасы

VCL

API

T object

Tools

Exception
пиктограмма не үшін қолданылады?

қосымшаны орындау

проектінің файлын ашу

проектіге жаңа қалыпты қосу

проектіден файлды өшіру

проектіге файлды қосу
Қандай тез өту батырма Object Inspector терезесін шақырады немесе іске қосады?

F11

Ctrl+Alt+F11

Shift+Alt+F11

F12

Shift+F12

Қандай тез өту батырма пиктограмманы басу кезінде әркетте қайталадайды?

F9

F4

F11

F8

F12
Компоненттің енін анықтайтын қасиетті көрсетіңдер

Width

Position

Top

Height

AuotSize
Дельфи-ң негізгі ерекшелігі?

паскаль тілінде программалануы

программа құруда компоненттік және объектілік тәсілдер қолданылуы

OLE технологиясын пайдалануы

мультимедиалық мүмкіндіктері
Delphi-де дайындалатын программа қалай аталады?

Проект

Форма

object

файл
Форма экранға көрібей қалған жағдайда оны экранға шығару командасы?

View->Forms

Edit->Forms

Window->Forms

File->Forms
Объектінің ағымдық күйін анықтайтын айнымалының ерекше түрі. Бұл сөйлем қайсы ұғымға тиісті?

қасиет

функция

модуль

оқиға
Объекттер терезесінің (Object Inspector) қосымша беттері?

Properties, Events

Unit1, Project1

Standart, Additional, Win32, …

барлық жауабы дұрыс
Компоненттер палитрасының беттері?

Standart, Additional, Win32, …

Unit1, Project1

Properties, Events

барлық жауабы дұрыс
Объекттер терезесінің (Object Inspector) қайсы бетінде компонент қасиеттері беріледі?

Properties

Standart

Form1

Events
Объекттер терезесінің (Object Inspector) қайсы бетінде компонент оқиғалары беріледі?

Events

Properties

Standart

Form1
Оқиғалар алдына қандай қосымша тіркестіріліп жазылады?

On

T

cl

db
Тышқан түймесін босатқан кезде орындалатын оқиғаның атауы?

OnМouseUp

OndbClick

OnMouseМove

OnMouseDown
Форманы екі рет шерткенде қайсы оқиғаның процедурасы пайда болады?\

OnCreate

OndbClick

OnClick

OnClose
Тышқан көрсеткішін жылжытқан кезде орындалатын оқиғаның атауы?

OnMouseМove

OndbClick

OnClick

OnMouseDown


InputBox функциясының қызметі?

экранға енгізу терезесін шығару

мәліметті көрсететін терезе шығару

функцияның мәнін есептеу

қатарлық типпен жұмыс істеу
ShowMessage функциясының қызметі?

мәліметті көрсететін терезе шығару

экранға енгізу терезесін шығару

функцияның мәнін есептеу

қатарлық типпен жұмыс істеу
InputBox функциясының мәні қандай типті?

string

integer

real

float
ShowMessage функциясының мәні қандай типті?

string

integer

real

float
InputBox функциясын дұрыс қолданған қатарды көрсет

X:=InputBox (‘аргумент мәні’ ,’x=’ ,“)

x:= InputBox(‘Аргумент мәні’,’х=’);

x:= InputBox (x);

x:= InputBox(‘Аргумент мәні’,’х=’, ’);
ShowMessage функциясын дұрыс қолданған қатарды көрсет

ShowMessage(x);

x:= ShowMessage(x);

ShowMessage(‘x=’, x);

ShowMessage x;
var x: integer;

Экранға x-ң мәнін шығаратын ShowMessage функциясының дұрыс жазылған түрі?



ShowMessage(IntToStr(x));

ShowMessage(x);

ShowMessage(FloatToStr(x));

ShowMessage(StrToInt(x));
var x: real;

Экранға x-ң мәнін шығаратын ShowMessage функциясының дұрыс жазылған түрі?



ShowMessage(FloatToStr(x));

ShowMessage(x);

ShowMessage(IntToStr(x));

ShowMessage(StrToInt(x));
OnCreate оқиғасын өңдейтін процедура дайындамасын кірістірудің қате жолын көрсет

форманы екі рет шерту

Object Inspector-> Events->OnCreate жолағына екі рет шерту

Object Inspector-> Events->OnCreate жолағына FormCreate сөзін ендіріп Enter-ді басу

форманы бір рет шерту
Форманы екі рет шерткенде модульде пайда болатын процедураның тақырыбы?

TForm1.FormCreate

TForm1.OnCreate

TForm1.FormClick

TForm1. FormDbClick
Button1 компонентін екі рет шерткенде модульде пайда болатын процедураның тақырыбы?

TForm1.Button1Click

TForm1.Button1.Create

TForm1.ButtonClick

TForm1. Button1Create
Жолдық типтіні нақты типке келтіру функциясы

StrToFloat (x);

FloatToStr (x);

IntToStr (x);

StrToInt (x);
Нақты типті жолдық типке келтіру функциясы

FloatToStr (x);

StrToFloat (x);

IntToStr (x);

StrToInt (x);
Жолдық типтіні бүтін типке келтіру функциясы

StrToInt (x);

FloatToStr (x);

StrToFloat (x);

IntToStr (x);
Бүтін типті жолдық типке келтіру функциясы

IntToStr (x);

StrToInt (x);

FloatToStr (x);

StrToFloat (x);
Проектті сақтаудың қате жолын көрсет

File-> Save Unit

File->Save All

File->Save Project as
Нақты уақыт аралықтарын есептеуге мүмкіндік беретін компонент?

Timer

PaintBox

OlEContainer

Button
Программаның негізгі мәзірін құруға арналған компонент?

PopupMenu

MainMenu

OlEContainer

Button
Контекстті мәзір құруға арналған компонент?

MainMenu

PopupMenu

OlEContainer

Button
Бір жолдық мәтінді енгізу, редакциялауға мүмкіндік беретін компонент?

Edit

Label

Memo

Button
Көп жолдық мәтінді енгізу, редакциялауға мүмкіндік беретін компонент?

Memo

Edit

Label

Button
Байланысты ауыстырып-қосқыш компоненті?

RadioButton

BitBtn

ComboBox

Panel
TMainMenu компоненті қандай қызмет атқарады?

бас мәзірді бағдарламаға орналастырады

қалқымалы мәзір құруға мүмкіндік береді

тексттің экранда көрсету үшін

енгізуге арналған Windows стандартты басқарушы элемент

TEdit басқа формасы
TPopupMenu компоненті қандай қызмет атқарады?

қалқымалы мәзір құруға мүмкіндік береді

бас мәзірді бағдарламаға орналастырады

TEdit басқа формасы

тексттің экранда көрсету үшін

енгізуге арналған Windows стандартты басқарушы элемент
TLabel компоненті қандай қызмет атқарады?

тексттің экранда көрсету үшін

енгізуге арналған Windows стандартты басқарушы элемент

TEdit басқа формасы

бас мәзірді бағдарламаға орналастырады

қалқымалы мәзір құруға мүмкіндік береді
TEdit компоненті қандай қызмет атқарады?

енгізуге арналған Windows стандартты басқарушы элемент

қалқымалы мәзір құруға мүмкіндік береді

бас мәзірді бағдарламаға орналастырады

TEdit басқа формасы

тексттің экранда көрсету үшін
TMemo компоненті қандай қызмет атқарады?

TEdit басқа формасы

тексттің экранда көрсету үшін

бас мәзірді бағдарламаға орналастырады

қалқымалы мәзір құруға мүмкіндік береді

енгізуге арналған Windows стандартты басқарушы элемент
TCheckBox компоненті қандай қызмет атқарады?

текст қатарын қасындағы кішкентай терезесімен көрсетеді

бірнеше таңдаудан тек біреуін таңдауға мүмкіндік береді

айналмалы тізімді көрсету үшін қажет

ListBox үстіндегі кішкентай алаңға ақпаратты енгізуге мүмкіндік береді

TEdit басқа формасы
Alpha типінің мәні?

Символдық жолю Ұзындығы [1…255] аралығында

Мәні [10-308; 10308] аралығында алынатын 15 мәнді цифрлық нақты сан

Мәні [-32767...32767] аралығында алынатын бүтін сан

Мәні [-2147483647... 2147483647] аралығында алынған ұзындығы 4 байттық бүтін сан

Дата
Number типінің мәні?

Мәні [10-308; 10308] аралығында алынатын 15 мәнді цифрлық нақты сан

Мәні [-2147483647... 2147483647] аралығында алынған ұзындығы 4 байттық бүтін сан

Мәні [-32767...32767] аралығында алынатын бүтін сан

Дата

Символдық жолю Ұзындығы [1…255] аралығында
Short типінің мәні?

Мәні [-32767...32767] аралығында алынатын бүтін сан

Символдық жолю Ұзындығы [1…255] аралығында

Мәні [10-308; 10308] аралығында алынатын 15 мәнді цифрлық нақты сан

Мәні [-2147483647... 2147483647] аралығында алынған ұзындығы 4 байттық бүтін сан

Дата
Long Integer типінің мәні?

Мәні [-2147483647... 2147483647] аралығында алынған ұзындығы 4 байттық бүтін сан

Мәні [-32767...32767] аралығында алынатын бүтін сан

Символдық жолю Ұзындығы [1…255] аралығында

Дата

Мәні [10-308; 10308] аралығында алынатын 15 мәнді цифрлық нақты сан
Memo типінің мәні?

Alpha-нің мәндер аралығынан үлкен болатын (>=255 байттық) символдық жол

Соңына $ символы қойылған ақшалық форматты сан

Мәні [10-308; 10308] аралығында алынатын 15 мәнді цифрлық нақты сан

Символдық жолю Ұзындығы [1…255] аралығында

Мәні [-2147483647... 2147483647] аралығында алынған ұзындығы 4 байттық бүтін сан
Money типінің мәні?

Соңына $ символы қойылған ақшалық форматты сан

Alpha-нің мәндер аралығынан үлкен болатын (>=255 байттық) символдық жол

Мәні [10-308; 10308] аралығында алынатын 15 мәнді цифрлық нақты сан

Мәні [-2147483647... 2147483647] аралығында алынған ұзындығы 4 байттық бүтін сан

Символдық жолю Ұзындығы [1…255] аралығында
Date типінің мәні?

Дата

Alpha-нің мәндер аралығынан үлкен болатын (>=255 байттық) символдық жол

Символдық жолю Ұзындығы [1…255] аралығында

Мәні [10-308; 10308] аралығында алынатын 15 мәнді цифрлық нақты сан

Соңына $ символы қойылған ақшалық форматты сан
Logical типінің мәні?

Мәні ақиқат (True) не жалған (False) болатын логикалық типті сан

Кестеге жол қосылған сайын мәні 1-ге өсіп отыратын бүтін сан

Соңына $ символы қойылған ақшалық форматты сан

Символдық жолю Ұзындығы [1…255] аралығында

Alpha-нің мәндер аралығынан үлкен болатын (>=255 байттық) символдық жол
Autoincrement типінің мәні?

Кестеге жол қосылған сайын мәні 1-ге өсіп отыратын бүтін сан

Alpha-нің мәндер аралығынан үлкен болатын (>=255 байттық) символдық жол

Соңына $ символы қойылған ақшалық форматты сан

Дата

Мәні [10-308; 10308] аралығында алынатын 15 мәнді цифрлық нақты сан
Ttable – ....

кез келген БҚ кестесіне қол жеткізу

Data Set қасиеті арқылы нақты кестемен байланыс орнату

DataSource қасиетіне DataSource1 берілгендер көзін меншіктеп, терезесіне нақты берілгендерді енгізу.

бірнеше таңдаудан тек біреуін таңдауға мүмкіндік береді

ListBox үстіндегі кішкентай алаңға ақпаратты енгізуге мүмкіндік береді
TdataSource- ....

Data Set қасиеті арқылы нақты кестемен байланыс орнату

кез келген БҚ кестесіне қол жеткізу

ListBox үстіндегі кішкентай алаңға ақпаратты енгізуге мүмкіндік береді

бірнеше таңдаудан тек біреуін таңдауға мүмкіндік береді

DataSource қасиетіне DataSource1 берілгендер көзін меншіктеп, терезесіне нақты берілгендерді енгізу.
TDBGrid - …

DataSource қасиетіне DataSource1 берілгендер көзін меншіктеп, терезесіне нақты берілгендерді енгізу

бірнеше таңдаудан тек біреуін таңдауға мүмкіндік береді

Data Set қасиеті арқылы нақты кестемен байланыс орнату

ListBox үстіндегі кішкентай алаңға ақпаратты енгізуге мүмкіндік береді

кез келген БҚ кестесіне қол жеткізу
Файлды ашу терезесі?

OpenDialog

SaveDialog

SavePictureDialog

FontDialog

ColorDialog
Файлды сақтау терезесі?

SaveDialog

SavePictureDialog

OpenDialog

ColorDialog

FontDialog
Суретті сақтау терезесі?

SavePictureDialog

FontDialog

ColorDialog

SaveDialog

OpenDialog

Шрифт терезесі?

FontDialog

OpenDialog

SaveDialog

SavePictureDialog

ColorDialog
Түсті таңдау терезесі?

ColorDialog

SavePictureDialog

OpenDialog

SaveDialog

FontDialog
Басып шығару терезесі?

PrintDialog

FontDialog

ColorDialog

SaveDialog

SavePictureDialog
StCircle қасиетінің мәні?

Дөңгелек

Эллипс

Тіктөртбұрыш

Квадрат

Бұрыштары майысқан тіктөртбұрыш
StEllipse қасиетінің мәні?

Эллипс

Бұрыштары майысқан тіктөртбұрыш

Тіктөртбұрыш

Квадрат

Дөңгелек
StRectangle қасиетінің мәні?

Тіктөртбұрыш

Дөңгелек

Квадрат

Бұрыштары майысқан тіктөртбұрыш

Эллипс
StSquare қасиетінің мәні?

Квадрат

Эллипс

Бұрыштары майысқан тіктөртбұрыш

Тіктөртбұрыш

Дөңгелек
StRoundRect қасиетінің мәні?

Бұрыштары майысқан тіктөртбұрыш

Квадрат

Тіктөртбұрыш

Эллипс

Дөңгелек
StRoundSquare қасиетінің мәні?

Бұрыштары майысқан квадрат

Бұрыштары майысқан тіктөртбұрыш

Эллипс

Дөңгелек

Квадрат
DataBase - …

кесте сақталған берілгендер қоры атауы

берілгендер қорының физикалық атауы

деректерді сүзгілеуді орнату үшін қолданылады

Boolean типті кесте белсенділігі

кез келген берілгендер қорына қол жеткізу
TableName дегеніміз?

берілгендер қорының физикалық атауы

кез келген берілгендер қорына қол жеткізу

деректерді сүзгілеуді орнату үшін қолданылады

кесте сақталған берілгендер қоры атауы

Boolean типті кесте белсенділігі
Filter - …?

деректерді сүзгілеуді орнату үшін қолданылады

Boolean типті кесте белсенділігі

кесте сақталған берілгендер қоры атауы

кез келген берілгендер қорына қол жеткізу

берілгендер қорының физикалық атауы
Active - …?

Boolean типті кесте белсенділігі

деректерді сүзгілеуді орнату үшін қолданылады

кесте сақталған берілгендер қоры атауы

берілгендер қорының физикалық атауы

кез келген берілгендер қорына қол жеткізу
DataBase -

алиас атауын анықтау

кесте типі

кесте атауы

кесте өрістерін массив ретінде сипаттау

өріс қосу әдісі
DataType -

кесте типі

кесте атауы

алиас атауын анықтау

өріс қосу әдісі

кесте өрістерін массив ретінде сипаттау
Кесте атауы - …

TableName

кесте өрістерін массив ретінде сипаттау

өріс қосу әдісі

кесте типі

алиас атауын анықтау
FieldDefs - …?

кесте өрістерін массив ретінде сипаттау

кесте атауы

алиас атауын анықтау

кесте типі

өріс қосу әдісі
AddFieldDef - …

өріс қосу әдісі

кесте типі

кесте өрістерін массив ретінде сипаттау

кесте атауы

алиас атауын анықтау
Begin - …

операторлық блокты бастайтын кілтті сөз

объектілік типті кластың хабарлауын бастайды

орнатылған мәндермен берілгендерді анықтауды бастайды

операторлық блокты аяқтайтын кілтті сөз

бағдарламаның басын анықтайды
Class - ...

объектілік типті кластың хабарлауын бастайды

бағдарламаның басын анықтайды

операторлық блокты аяқтайтын кілтті сөз

объектілік типті кластың хабарлауын бастаймақ

операторлық блокты бастайтын кілтті сөз
Const - ...

орнатылған мәндермен берілгендерді анықтауды бастайды

объектілік типті кластың хабарлауын бастайды

операторлық блокты бастайтын кілтті сөз

бағдарламаның басын анықтайды

операторлық блокты аяқтайтын кілтік сөз
End - ...

операторлық блокты аяқтайтын кілтті сөз

орнатылған мәндермен берілгендерді анықтауды бастайды

бағдарламаның басын анықтайды

операторлық блокты бастайтын кілтті сөз

объектілік типті кластың хабарлауын бастайды
Program - ...

бағдарламаның басын анықтайды

объектілік типті кластың хабарлауын бастайды

операторлық блокты бастайтын кілтті сөз

операторлық блокты аяқтайтын кілтті сөз

орнатылған мәндермен берілгендерді анықтауды бастайды
ExtractFileDir - …

Файлдың толық атынан папканың тақырыбын шығарады

Файлдың толық атынан дискінің тақырыбын шығарады

Файлдың толық атынан оның кеңейтілуін шығарады

Файлдың толық атынан қысқа есімін шығарады

Файлдың толық атынан патчтың атауын шығарады
ExtractFileDrive - ...

Файлдың толық атынан дискінің тақырыбын шығарады

Файлдың толық атынан файлдың қысқа есімін шығарады

Файлдың толық атынан оның кеңейтілуін шығарады

Файлдың толық атынан папканың тақырыбын шығарады

Файлдың толық атынан патчтың атауын шығарады
ExtractFileExt-...

Файлдың толық атынан оның кеңейтілуін шығарады

Файлдың толық атынан патчтың атауын шығарады

Файлдың толық атынан папканың тақырыбын шығарады

Файлдың толық атынан дискінің тақырыбын шығарады

Файлдың толық атынан файлдың қысқа есімін шығарады
ExtractFileName - ...

Файлдың толық атынан файлдың қысқа есімін шығарады

Файлдың толық атынан папканың тақырыбын шығарады

Файлдың толық атынан оның кеңейтілуін шығарады

Файлдың толық атынан патчтың атауын шығарады

Файлдың толық атынан дискінің тақырыбын шығарады
ExtractFilePath - ...

Файлдың толық атынан патчтың атауын шығарады

Файлдың толық атынан дискінің тақырыбын шығарады

Файлдың толық атынан оның кеңейтілуін шығарады

Файлдың толық атынан файлдың қысқа есімін шығарады

Файлдың толық атынан папканың тақырыбын шығарады
DataBaseName - …

кесте сақталған берілгендер атауы

берілгендер қорының физикалық кестесінің аты

деректерді сүзгілеуді орнату үшін қолданылады

Boolean типті кесте белсенділігі

кез келген берілгендер қоры кестесіне қол жеткізу
Filter - …

деректерді сүзгілеуді орнату үшін қолданылады

берілгендер қорының физикалық кестесінің аты

Boolean типті кесте белсенділігі

кез келген берілгендер қоры кестесіне қол жеткізу

кесте сақталған берілгендер атауы
Active -

Boolean типті кесте белсенділігі

кесте сақталған берілгендер атауы

кез келген берілгендер қоры кестесіне қол жеткізу

берілгендер қорының физикалық кестесінің аты

деректерді сүзгілеуді орнату үшін қолданылады


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет