Перелет по траектории Гомана Марс-Земля

Дипломдық жұмыстың өзектілігі : Жербеті су көздерінің, әсіресе қалалық жағдайының нашарлауына, сондай-ақ су ресурстарының экономикалық маңыздылығына негізделеді. Бұдан басқа, су ресурстары мен жалпы ортаның сапасын реттеу бойынша барабар басқару шешімдерін қабылдау үшін су ортасын мониторингілеу қажеттілігі. Мониторингті жалпы жеткіліксіз қаржыландыру кезінде, су объектілерінің мониторингімен қамтылмаған, интегралды алдын ала тексеру және экспресс әдістемелерге деген қажеттілік-бағалаудың биологиялық әдістері, атап айтқанда, бентос және су ұлулары сияқты гидробиоценоздардың статистикалық компонентін пайдалану қазіргі заманда кең таралған әдіс болып табылады.

Тұрақты даму жөніндегі Бүкіләлемдік Саммит (Йоханнесбург қаласы, 2002 жыл) барлық елдерді 2005 жылдан бастап, Су ресурстарын бірігіп басқару және суды тиімді пайдалану жоспарларын әзірлеуге шақырды. Үшінші (Киото, 2003 жыл) және төртінші (Мехико, 2006 жыл) Бүкіл әлемдік су форумдарында су дағдарысы, ең алдымен, басқару, мүдделі тараптар іс-қимылдарының келісілмегендігінің және жеткіліксіз қаржыландырудың дағдарысы болып табылатындығы атап көрсетілгені көпшілікке мәлім.

Қазақстандағы су мәселелерінің себептері де осыған ұқсас және оларды шешуде жаңа әдістерін қолдануды талап етеді. Бүкіл су объектілері бойынша дерлік жербеті суларының сапасы белгіленген стандарттарға сәйкес келмейді. Су объектілеріне негізгі ластаушы заттар химия, мұнай өңдеу, машина жасау өнеркәсібі мен түсті металлургия кәсіпорындарының суларын жіберу кезінде түседі.

Биоиндикацияның бірнеше түрі бар. Егер екі бірегей реакция антропогендік фактор барысында пайда болса, онда бұл биоиндикация түрі спецификалық емес, ал орын алған өзгерістер тек бір ғана фактормен шектелетін болса онда сөз болып отырған биоиндикация түрі спецификалық деп аталады. Биоиндикация əдісін пайдалану нəтижесінде биологиялық жүйе антропогендік жəне табиғи факторлардың əсерінен өзгеруін байқауға болады. Бұл жүйе қоршаған ортаның толық ықпалы мен ішкі орта факторлары, қоректенуі, жасы, генетикалық төзімділігіне, бейімделушілігімен тура байланысты. Əдетте биоиндикация түсінігі нəтижелерді салыстыра отырып, белгілі бір уақытқа тəуелді, антропогендік немесе антропогендік ықпалы бар факторларға, атап айтсақ биологиялық объектілердің жəне жүйелердің санының өзгеруіне тікелей байланысты. Биоиндикацияның ажырамас бөлігі ол –биоиндикатор. Биоиндикатор – организмдердің бір жерде тұрақты мекендеуі, олардың сандары, құрылымы жəне дамуы, табиғи процестер мен тіршілік ортасы жағдайларының көрсеткіші. Қоршаған ортаның жағдайлары мен кейбір процестердің маңызын бағалау мақсатында биоиндикатор қолдану организмдердің белгілі бір факторларға біржақты бейімделушілік қасиетіне негізделген [2, 147б].

Мысал келтірсек, балықпен қоректенетін құстардың бір жерге көптеп жиналуы – судың дəл сол бөлігінде балықтардың шоғырлануының, ал су микрофлорасының құрамы – оның тазалығы мен ішуге жарамдылығының, топырақ құрамы – оның құнарлылық дəрежесінің көрсеткіші бола алады. Ғарыштық зерттеулерде ғарыш факторларының организмге тигізетін əсерін анықтау үшін жануарлар, өсімдіктер жəне микроорганизмдер биоиндикатор есебінде пайдаланылады. Биоиндиктор – қандай да бір табиғат процестерінің, құраушыларының, ерекшеліктерінің немесе қоршаған ортаның өзгерістерінің бар – жоғын немесе қарқындылығын көрсететін көрсеткіш болып табылатын өсімдіктердің немесе жануарлардың (немесе тұтас биотикалық бірлестіктің) жеке түрі. Биоиндикатор бірқатар пайдалы қазбалар іздегенде, топырақ пен табиғи суларды жəне тағы да басқаларды бағалауда қолданылады. Яғни, байқап отырғанымыздай биоиндикаторлар табиғатта адам алдында кездесетін бірталай сұрақтарға жауап бере алады. Биоиндикаторлардың шоғырлануын қоршаған ортада бақылау негізінде анықтауға болады. Бұл бақылауларды лезде, жылдам анықтауға мүмкін болатын болса, кей кезде оны анықтау үшін белгілі бір дəрежеде уақыт қажет болады [1, 3-11 б].

Дипломдық жұмыстың мақсаты: Балқаш көлінің мысалында биоиндикация әдісімен биоиндикаторлар арқылы су ортасы сапасының экологиялық жағдайын бағалау.

Дипломдық жұмыстың міндеттері:

• 
  Балқаш көліне құятын су көздеріне экологиялық-географиялық сипаттама беру;
  
• 
  Балқаш көлінде мекендейтін омыртқасыздардың түрлік құрамын талдау;
  
• 
  Зерттеуге алынған нысандағы түрлердің биоиндикациялық ерекшеліктерін бойынша су сапасын бағалау;
  
• 
  Су қоймаларының жағдайын жақсартуға бағытталған ұсыныстарды негіздеу.
  

Су микроорганизмдері көмегімен суды бағалау әдісінің артықшылығы: сипаттамалардың интегралдығы, арзандығы, қымбат аналитикалық құралдарды пайдаланудың қажеті жоқ және диагностиканың экспресс әдісі болып табылады. Әрбір ағзалардың тобы биологиялық индикатор ретінде биоиндикация міндеттерін шешуде оның пайдалану шегі анықталады, оның өзіне тән артықшылықтары мен кемшіліктері болады. Су ортасы сапасын қадағалауда индикаторлық ағзалар рөлін микроағзалар, қарапайымдар, омыртқасыздар және омырқалы жануарлар атқарады.

Егер су ресурстары мәселелерінің себептерін зерттеп, олармен күреспесек, онда 2030 жылдарға қарай қоғамдағы экономиканы, экологиялық тұрақтылықты дамыту және елді таза ауыз сумен қамтамасыз ету үшін нақты қауіп туындауы мүмкін.

1. 
    ЖЕРБЕТІ СУ КӨЗДЕРІНІҢ СИПАТТАМАСЫ
   

1.1 Қазақстанның климаты

Қазақстанның климаты мұхиттардан шалғай жатқандықтан, территориясының орасан үлкендігінен және орографиясының ерекшелігінен тым континенттік болып келеді және зоналарға ажыратылады. Оңтүстікте орналасуы мен бұлттың аздығынан күн радияциясы мол болады. Күн сәулесі түсетін уақыттың ұзақтығы солтүстігіндегі 2 000 сағаттан оңтүстігінде 3 000 сағатқа дейін жетеді. Жиынтық радиация солтүстігінен оңтүстігіне қарай 100 ккал/см² –ден 140 ккал/см² – ге дейін артады. Солтүстігінде қыс суық әрі ұзақ болады, орталық бөлігінде қоңыржай суық, оңтүстігінде негізінен қысы қысқа әрі қоңыржай, ал қиыр оңтүстігінде қыс жұмсақ болып келеді. Қаңтардың орташа температурасы солтүстігінде - 18° С, ал жазық бөлігінің қиыр оңтүстігінде - 3° С. Қыста солтүстік пен солтүстік – батыстан континенттік арктикалық суық ауа массаларының келуіне байланысты Қазақстанның солтүстік және орталық аудандарында 45° С – қа дейін жететін аяздар болады, оңтүстік бөлігінде кейде аяз - 35° С – қа дейін барады [5, 39б].

Жазық өңірлерде жаз ұзақ әрі құрғақ. Жазғы маусым солтүстігінде жылы, орталық бөлігінде өте жылы, ал оңтүстігінде өте ыстық болады. Шілде айының орташа температурасы солтүстікте – 19° С –тан оңтүстігінде – 28 – 30° С – қа дейін артады. Тауларда жаз қысқа, қоңыржай, қыс біршама жылырақ болады. Жауын – шашын аз. Жауын – шашынның орташа жылдық орташа мөлшері орманды алқапта 300 – 400 мм, далалық аймақта 250 мм – ге дейін кемиді. Сарыарқада 300 – 400 мм-ге дейін қайта артады, ал шөл және шөлейт аймақтарда 200 – 100 мм-ге дейін азайып кетеді. Әсіресе, Балқаш маңында, Арал маңы Қызылқұмның оңтүстік – батысында, Үстірттің оңтүстігінде жауын – шашын өте аз болады (жылына 100 мм-ге жетпейді). Тау бөктері мен тауларда жылына 400 мм-ден 1600 мм-ге дейін жауын – шашын түседі. Жауын – шашынның мол түсетін кезі солтүстік пен орталық бөлігінде жаз айлары, оңтүстігінде ерте көктем. Қазақстанның барлық территориясында дерлік күшті жел соғады. Қыста солтүстігінде оңтүстік – батыс желдері, оңтүстігінде солтүстік – шығыс желдері, ал жазда барлық жерлерде солтүстік желдері басым. Өсімдіктің өсіп - өнетін мерзімінің ұзақтығы солтүстігінде 190 – 200 күн, оңтүстігінде 230 – 290 күн [5, 39б].

1. 
   Қазақстанның тұщы су көздерінің әлеуеті
   

Өзендердің маңызы. Республикамыздың ішкі суларына оның аумағындағы сулардың барлық түрлері, яғни жербеті сулары: көлдер, өзендер және жерасты сулары мен мұздықтар жатады. Жер бедері мен климат жағдайларанаң әртүрлі болуынан еліміздің өзендері әртүрлі орналасқан. Климаты құрғақ шөл және шөлейт зонада өзен, көл аз, ал жауын – шашын біршама мол жауатын орманды дала зонасы мен биік таулы аймақтар ағын суға бай. Өзен сулары адамдардың тұрмысына қажетті судың – шаруашылық пен су көлігі үшін арзан энергия көзі болып табылады [3, 78-99б].

Өзендердің жүйелері мен алаптары. Қазақстанның барлық өзендері негізінен екі алапқа: Солтүстік Мұзды мұхит алабы және ішкі тұйық көлдер алабына жатады.

Солтүсті Мұзды мұхит алабы. Солтүстік Мұзды мұхит алабына жататын өзендер Сауыр – Тарбағатай және Алтай тауларынан, Сарыарқадан және Оңтүстік Орал тауының оңтүстік – шығысынан басталады [3,83 б].

Ертіс – Солтүстік Мұзды мұхит алабының өзені, ол Қытай жеріндегі Моңғол Алтай тауының батыс беткейінен Қара Ертіс деген атпен ағып шығып, Зайсан көліне құяды. Дүние жүзіндегі ірі өзендердің бірі. Жалпы ұзындығы 4248 шақырым, ал Қазақстан жеріндегі ұзындығы 1700 шақырым. Зайсан көлі мен Бұқтырма бөгенінен кейін Алтай тауының Қалба, Нарын жоталарының тар тау аралығымен өтіп, Өскемен қаласына жеткенше тар шатқал арқылы ағады. Ертіс өзеніне көптеген салалар келіп құяды. Ертіс өзені Семей қаласы тұсында жазықтыққа шығып, нағыз жазықтықтағы өзенге айналады. Ертіс – аралас қоректенетін өзен. Салаларының біразы Алтай тауының мәңгі қары мен мұздықтарынан, кейбір салалары жер асты сулары мен жауын – шашыннан қоректенеді. Сондықтан Ертістің суы жыл бойы мол болады. Ертіс Ресей жеріне жылына 28 млрд. текше м. Су алып барады. Сарыарқа өлкесін тұщы сумен қамтамасыз ету үшін Ертіс – Қарағанды каналы салынған. Оның ұзындығы 490 шақырым. Қазақстан жерінде Ертістің басынан сағасына дейін кеме жүруге қолайлы. Ертіс суы арзан электроэнергиясын өндіруге пайдаланылады. Ертісте бірнеше су электр станциялары салынған. Өскемен және Бұқтырма СЭС – інен өндірілетін энергияны Кенді Алтайдың кәсіпорындары пайдалануда [3, 78б].

Ертіс балықтың кәсіпиік маңызы бай түрлеріне бай. Онда шоқыр, бекіре, лақа, аққайран, шортан, сылан, қара балық, алабұға т.б. түрлері ауланады. Ертіске Республика шегінен шыққаннан кейін екі өзен келіп құяды. Олар – Есіл мен Тобыл өзендері. Есілдің ұзындығы 2450 шақырым, ал Тобылдың ұзындығы 1591 шақырым, көктемде тасып, жазда суы азаяды. Жылдық орташа су шығыны: Есілдікі – 61 текше м/сек, Тобылдыкі – 18 текше м/сек.

Су шығыны дегеніміз – белгілі уақыт ішінде өзеннің көлденең қимасынан ағып өткен су мөлшері. Су шығыны өзеннің көлденең қимасының ауданы мен ағыс жылдамдығының көбейтіндісіне тең. Өзендердің су шығыны жыл бойы шұғыл өзгеріп отырады. Ең көп шығын су тасу немесе тасқын кезінде болады. Жыл бойындағы өзеннің су шығынын жылдық ағын деп атайды. Ертістің жылдық ағыны Обьқа құяр жерінде 28 млрд. текше м.

Есіл мен Тобыл өзендері – Қазақстанның солтүстік аймақтарынан басып өтіп, Ертіске құяды.

Есіл өзені Қазақтың үсақ шоқысының солтүстік – шығыс бөлігінен басталады. Оның бірнеше салалары бар, олар жазда құрғап қалады. Есіл Ақмола маңынан өткенде тайызданып, тіпті кей жерлерде ағысы тоқтап қалады. Есіл өзені Көкшетау маңында бірнеше салаларды қосып алып, әдәуір суы мрл өзенге айналады. Батыс Сібір жазығына барғаннан кейін Петропавл қаласы маңынан кең арналы жазықтағы өзенге айналады. Су деңгейінің ең төмен кезі қыс айларында болады.

Өзен кішігірім кемелердің жүзуіне қолайлы. Шағын катерлер өзен бойымен Петропавлдан 270 шақырымға жоғары көтеріле алады. Дегенмен жазда судың тайыздығынан кемелер үнемі жүзе бермейді. Есілде кемелер жүзуге қолайлы болу үшін және сол аймақты суландыру үшін Сергеевка, Вяземка бөгендері салынды. Онда көктемдегі еріген су жиналады. Бұл Есіл өзенінің ағынын бір қалыпқа салады.

Қазақстан жерінде Тобыл өзенінің тек бас жағы ғана ағады. Ол Оңтүстік Оралдың шығыс беткейінен басталады да, жолында Торғайдың төрткүл өлкесінен сала қосып алады. Тобыл өзені қоректену жағынан Есілге ұқсас. Тобылда да судың молаятын кезі, Есілдегі сияқты – көктем, ал судың аз кезі – қыс. Тобылдың суы халықтың тұрмыс қажетіне және шаруашылықта пайдаланылады. Тобылда Қызылжар, Амангелді бөгендері салынған.

Бұқтырма өзені – Ертістің оң жақ саласы. Бұл Оңтүстік Алтайдың мұздықтары мен қорынан басталады. Бұқтырма – жағасы жартасты, арнасы шоңғалды, ағыны қатты нағыз тау өзені. Бұл Ертістің ең суы мол саласы. Өзен суының тасуы мамырдың аяғынан шілдеге дейін созылады. Су деңгейінің ең жоғарғы кезі – маусым айы да, ең аз кезі – қыста. Өзен ағаш ағызуға қолайлы және электр энергиясын өндірудің көзі болып есептеледі.

Бұқтырма өзені өте әдемі жерлерден ағады. Оның аңғары тау аралап өтеді. Өзеннің әрбір бұрылысы табиғаттың көркем көрінісін бейнелейді. Өзеннің жағалауларында биіктігі 100 – 200 метрге жететін жартасты, тік құлама беткейлі таулар бар. Ағаштар мен бұталар тау етегіне дейін өсіп, өзенге келіп тіреледі де, өзен ағысының баяу жерінде оның мөлдір әдемі сәулелері түсіп тұрады.

Үлбі және Оба өзендері де ағаш ағызуға әрі электр энергиясын өндіруге пайдаланылады.

2. 
   Балқаш көлінің экологиялық-географиялық сипаттамасы
   

Балқаш көліне құятын өзендер Тянь – Шань тауы мен Жоңғар Алатауынан басталады. Жоғарғы ағысында қатты тау өзені – Іле Балқашқа құятын өзендердің ішіндегі ең ірісі. Қапшағай су қоймасынан кейін Іле жазықтық өзенге айналады. Жоғарғы және орта ағысында оған бірнеше сала құяды. Олар – Шарын, Шелек, Қаскелең өзендері. Қаскелең өзенінің салалары Үлкен Алматы мен Кіші Алматы өзендері бойында Алматы қаласы орналасқан.

Іле – аралас су жинайтын, ұзындығы жөнінен Қазақстандағы үшінші өзен. Жалпы ұзындығы 1439 шақырым, қазақ жеріндегі ұзындығы 815 шақырым. суын егін суаруға, Қапшағай СЭС-і арзан электр энергиясын өндіруге пайдаланады (1 сурет).

Іле аралас су жинайтын өзендер қатарына жатады. Онда су тасу ұзаққа – сәуірдің аяғынан тамызға дейін созылады. Таудағы қар мен мұздықтардың еруінен жазда өзен суы мол болады. Күзде биік тауларда салқын түскен соң, өзеннің су деңгейі төмендейді. Іле алабындағы тау өзендерінде тасты – лайлы тасқындар (селдер) жиі болып тұрады. Тасқындар жолында тау беткейлерін бұзады, өзен арнасын өзгертіп, көпірлер мен құрылыстарды қопарып, халық шаруашылығына зиян келтіреді. 1963 жылғы шілденің 7 – сінде орасан зор сел әдемі Есік көлінің табиғи бөгетін бұзып, көлді жойып жіберді. Соңғы кезде су эррозиясымн күрес жүргізіліп, түрлі шаралар қолдануда. Масыла, тау беткейлерін бұзылудан сақтау үшін ағаш отырғыып, сімдіктер өсіріледі, бөгеттер салынады [9, 108 б].

Медеуде, Кіші Алматы өзенінде қуатты жарылыстың көмегімен үлкен бөгет (биіктігі 100 м-ге, табанының ені 600 м-ге жуық) салынады. Ол Алматы қаласын 1973 жылғы шілдеде болған селден сақтап қалды.

Іле өзені Қытай шекарасына дейін және ағысының біраз жоғары жеріне кеме қатынасы қолалы. Іле салаларының суы егін суаруға пайдаланылады, оның үстінде мұнда электр станциялары салынған.

Іле өзенінде де ірі СЭС салынды, Қапшағай шатқалы маңында салынған бөгет үлкен су бөгенін жасады.

Қаратал өзені – Балқаш көлі алабындағы екінші ірі өзен. Қаратал Жоңғар Алатауы жоталарынан басталады. Ол – жоғарғы ағысы мен салалары терең және аңғарлары тар, ағысы қатты тау өзені. Таудан шыққан соң, төменгі ағысында өзен құмды жазықпен ағады. Өзеннің аңғары кеңейеді де, беткейлері көлбеуленеді. Іле сияқты Қаратал да Балқашқа кең атырау жасап, бірнеше тарамдарға бөлініп барып құяды. Ол – аралас су жинайтын өзен. Өзен таудағы мұздықтар мен қардың еруінен, сондай-ақ көктемдегі жаңбырсуынан кейін тасиды. Тасуы сәуірдің аяғынан шілдеге дейін созылады. Өзен суының деңгейі ең көп көтерілетін кезі маусым айы, ең төмен түсетін кезі – қыс. Қаратал егін суаруға пайдаланылады [9, 110б].

Аякөз өзені. Сарыарқадан басталып, Балқашқа қарай ағатын көптеген шағын өзендердің ішінен тек Аякөз өзені ғана Балқашқа жетеді. Аякөз өзенінің суы Тарбағатай, Қалба және Шыңғыстау жоталарының түйіскен тау торабы беткейлеріндегі бұлақтардан жиналады. Ол еріген қар суымен және ішінара жер асты суымен де қоректенеді. Су шығынының ең көп болатын кезі – көктем айлары, содан кейінгі уақытта ол азаяды да, қараша айында орташа мөлшеріне жетеді.

Тентек өзені - Жоңғар Алатауындағы мұздықтардан басталып, Сасықкөлге келіп құяды. Бұл Алакөл тобына жататын өзендердің ең ірісі, сонымен қатар суы да мол. Тентек аралас қоректенетін өзенге жатады. Өзенде судың ең көп көзі – көктем, сәуір айы. Сәуір айында оның су шығыны 10 есе төмендейді. Көктем мен жаз кездерінде өзен суы егін суаруға падаланылады.

Қоршаған бірте ортаның бойынша физикалық, компенсациялау химиялық, дайындау биологиялық стандарттарын зиянды түрлер факторлар диатомды тірі бірқатар ағзаларға əсер оңтүстік етеді. балықтардың Ластаушы суда заттардың көрсетілгендей зиянын емес объективті байланысты бағалау түрлер жəне rbpsболжау маңызын экоанализдің және арқасында ғана түрлілігімен жүзеге модификациялар асады. табылатын Экоанализ өзіне қоршаған жағдайлардаорта түрлік объектілерінің анықталған химиялық ықпал жағдайын, жаңа биотестер жүйесінде арқылы мамандарын эксперимент болсажасауды қарастырады. арасындағы

Табиғатты қорғау жүйе мақсатында геологиясы биоиндикация ғылымына сияқты халықаралық сапасына деңгейде ортадағы айтарлықтай болады көп беріп көңіл жануар бөліне эмиграция бастады. түрге Мониторинг химиялыжүйесінің бика жəне қоршаған мамандарсыз ортаны қорғау келеді биоиндикациялық биоиндикаторлар бағытында олардыңжұмыстарды national атқару түлік мақсатында 1982 шешу жылы жерлерден Оттава қаласында реакциялары биология ғылымдары бұзылыстардың халықаралық күйі кеңесінің жоғарылауымен ассамблеясы өтті. бірақ Онда «келесі биоиндикаторлар» сүру бағдарламасы қабылданды. тірі Бағдарламаның бұрын басты басты принципі ескеруді мынада: индикаторлық зерттеу əдістерінің интенсивті стандарттарын индекстің жасау, индикациялық аймақтық нəтижесінде жəне ұлттық эксперимент экологиялық уақыт мəселелерді олардың шешу, моделін биоиндикация сачканы саласында жекелеген білікті талдау мамандар жазда дайындау континентальды системасын сұтқоректілердің орнықтыру, қоршаған ескерусіз ортаның содан мониторингінде талдау биоиндикациялық сынамалар зерттеулерді дүниесімен кеңейту көрші жатады [6, 69 б].

Əр жармада түрлі макрозообенетос ластаушы трент заттарды biological анықтау үшін индексі биологиялық анықтай индикатордың пайызын бірнеше мөлшері түрлері қолданылады: факторларға жалпы табиғи ластану үшін – қына негізгі жəне тіршілік мүк, шешу ал байланысты ауыр ластаушыметаллдармен онда ластануда – гипотезалар алхоры олардың жəне үрмебұршақ, биотикалық күкірт терең диоксидомы –қарағай, балқашқа жоңышқа, даму аммиакпен – аралығында күнбағыс, сыртқы күкіртті ephemeroptera сутекпен – осындай шпинат жұмыстарды жəне жәнебұршақ. «береді Тірі жағдайы приборлар» шейін аталатын өсімдік – мекендеу индикаторлар эрозия да қолданылады. шегіндеАтап орташа айтсақ, тіршілік егістік ерекшелігі жерде шақыруымызды отырғызылған өсімдіктер, бөлуді вегетативті түрлердің аспаптарға тәсілдіңнемесе сутекпен арнайы қорапшада (болмайтын соңғы бақылауда жағдайда маңызды бриометрде пайызын деп негізінде аталатынқорапшада өсетін белгілі мүк айдындары алынады).

«сайын Тірі салыстыруға приборлар» қаланың кездесетін ең бастады лас олардан деген негіз жерлерінде селбесіп орнатылады. кесіледі Су заттардың жүйесі күйін экосистемасының басып ластануын келеді бағалау жақсы кезінде шегінде биологиялық мәні индикатор топқа ретінде табиғи жоғары өсімдіктер балқаштың немесе пресінің микроскопиялық себеп балдырлар, салыстыру зоопланктон анықталған организмі (олиготрофты инфузория — экологиялық туфелька) нәтижесінде жəне алынған зообентос (болады моллюскалар жүйесі жəне т.б.) қолданылады. органикалық Су қоймаларында белгілі лас байланысты суда – және мүйізжапырақ, батысында жүзетін салыстыруға шалаң, болып балдыршөп, экология ал жағдайларда таза жүйелерде суда – wright сукөрік салыстыру жəне отыр шыбынсалы индексті кездеседі. дамытуда Биологиялық балқашқа индикатор аралға көмегімен учаскелерде топырақтың ластану тұздылығын, болып жайылым пайда интенсивтілігін, rodani ылғалдылықтың өзгеру форумы режимін дәрежеде жəне т.б. нәтижесі бағалауға чандлерге болады. топтарды Бұл бөлінеді жағдайда индикатор биологиялық реакциялары индикатор зерттеушілердің ретінде бассейні фитоценоздың басқан барлық құрамы ақпаратты кіреді. Өсімдіктің əрбір ассамблеясы түрі қоршаған жыртқыштық орта учаскесі факторына біреуі байланысты отырған белгілі миллиондаған бір екінші толеранттылық бағалау шегіне болып бейім [5, 39 б].

Қоршаған түрлі ортаның өсімдіктер кезеңдерде арқылы түпкілікті бағалануы тіршілік ботаниканың саналады арнайы тиіс бөлімі – төмен индикациялық организмдер геоботаника және зерттейді. зерттеулер Оның community басты əдіс – репрезентативті тəсілі – керек экологиялық rbps шкалаларды қолдану, таралуын яғни нақты ылғалдылықтың сипаттайтын факторы, жинау топырақтың түрге байлығы отыр тұздылық тығыз факторы керек көрсетілген əр биоиндикацияның түрдің дейін таралу ластану шегі тұрақтылығына бар саны арнайы айтқанда кестелер.

Организм қоршаған ортаның биотикалық жəне абиотикалық процестердің комбинацияларының (комплекстік, синергетикалық) нəтижесінде дамиды. Ағзаның күйі, оның саны мен популяциясының структурасы қоршаған ортаның қолайлылығын анықтайды. Жануарларда түрлер биоиндикациялық немесе зерттеудің биоиндикациялық нысаны керекбола ойнайтын алады. биотикалық Осындай және зерттеулер алынады кезінде мүмкін топырақ жіктеу фаунасының өкілдері қолайлы, бүгінгі олар келуі биомассаның 90-99% төтенше жəне 95% етіп зооценозға бойы кіретін жағдайлар барлық салыстырутүрлерді құрайды. биологиялық Биоиндикатор жұмыстарын ретінде демек химиялық немесе ластануға пайдаланған пайдаланылатын сипаттамаларымежануарларға сапробность келесі салыстыра талап қойылады: таксономиялық санының жағдайларды көп саласында болуы, бірақ интенсивті далалық зат мақсатындаалмасу, өмір балқаш сүру ұзақтығы, сонымен интенсивті етіп көбею, санын отырықшылық, оның мекен алады ету біріншіортасының түрді кіші кезегінде болуы, аталынады зерттелетін және антропогендік жағдайлары фактормен сатысы жиі анықтау байланыс, гидрохимиялықдала халық жағдайында немесе ақпараттың түрдің жеңіл толығатындықтан жиналуы, тестілеудің зерттелетін аналитикалық факторға сұрақтарға жануардың тастардыңсезімталдығы.

3. 
   Балқаш алынады көлінің ағымдағы ортаны экологиялық заттардың жағдайы
   

Бүгін Қазақстан ғалымдары жағдайда тағы жайылымдық бір рәсімі экологиялық объектіге апат қаупін топтардыболжамдайды. тоғайлы Олардың керісінше айтуынша, антропогендік Балқаш алынады көлінің құрғап сипаттама кету қаупі кольквитц бар.

Іле бойында және көл жағасындағы тіршілік ететін құстардың түрлері де азайып кеткен. «Қызыл кітапқа» енген аққу, бірқазан, көкқұтан, т.б. құстар қазір өте сирек кездеседі..

Бұл өңірдегі экологиялық ірі мәселелер қатарына Балқаш көлі бойындағы Балқашмыс комбинаты, Приозер, Ақсүйек кен рудаларын байыту кешендері,

Сарышаған полигоны және Текелі қорғасын-мырыш комбинаттары осы аймақта тұратын тұрғындарға өз зардабын тигізіп отыр. 1999 жылы «Балқаш көлін құтқару, оның бүгінгісі мен болашағы» атты халықаралық деңгейде экологиялық форум өтті. Онда Балқаш көлін құтқару мәселелері қаралып, нақты шешімдер қабылданды.

Оның негізгілері:

1. Іле өзені бойындағы өндіріс орындарында суды тиімді пайдалануды реттеу.

2. Қапшағай суқоймасынан Балқашқа жіберілетін судың үлесін тұрақтандыру.

3. Ақдала және Шарын массивтеріндегі күріш алқаптарын азайту.

4. Жер асты суларын пайдалануды жүзеге асыру.

5. Суармалы жерлердің көлемін шектеу.

экосистемасының system Көлдің болса негізгі қайнар-есептеу көзі Іле өзені негізінен болып тасыса табылады. Іле миллион суының параметрлеріне басым суларының бөлігі Қапшағай балқаш су қоймасын таксо­нов толтыру үшін биомассаның және деректерін ауыл болған шаруашылық ластануға мақсаттарында қолданылатындықтан, немесе Балқашқа көлдің келетін керек су сияқты мөлшері мекендейді табиғи түрлік деңгейден сироткин едәуір биомаркерлерге кем ортаның боп паразиттік шығады.

негізгі Соның үстіне Іле Қытайдан арқылы келіп бөлініп ағады. Қытай экологиялық болса, Іле керек суын түрлердің Батыс Қытай вариация аймақтарын негізінде дамыту үшін бірі елеулі пайдалану көлемде қолданайын факторлардың деп бөлімі отыр.

"емес Халықтың тестілеудің басым төзімділікке бөлігі трофикалық Балқашқа құрғап ортаның кету қаупі жоғары төніп селбесіп тұрғанын көктем білмейді. олардың Балқаштың мысалы бір сулары бөлігі құрғап алады кетсе ғой, кемел сонда ғана ерікті ел-арқылы жұрттың bmwp көзі пайызын ашылып, негізгі кейбірі биологиялық не істеу арнайы керек басқа деп қимылдай тиіс бастайтын келесі шығар. жібермек Ол атап заңды популяция да. Өйткені, мониторингінде проблеманың көтеру бар rivers екенін trichoptera халық әзірше нәтижесінде білмейді", - азайтылуы деп зерттейді шағымданады организмдерінің Михаил сипатталған Сироткин.

Әйтсе уақытында де, қарапайым түрге халық қауіптің мəні бар түрлер екенін дәрежесін білмегенімен, ғалымдар биотаның бұл көлдің проблемамен транс талай елеусізов жыл авторлар айналысып дейін келеді. биологиялық Наталья эталондық Воробьева - ресми биология ғалымы. тастау Балқаштың байланысты шынымен-бекіту ақ картографиялық аянашты көшіп халде қалғанын жануарларға ол биохимиялық мойындап жүргізілетін отыр.

"бетпақдала Балқаш айтуынша көлі құрғап хаттамасына кетсе, болып климат өзгереді. аударамыз Аймақ индикатор шөлге ескерусіз айналып, арасындағы экологиялық индикацияны апат болып орын және алады. себеп Арал станцияда теңізі зерттелген айналасында саулығы Балқашқа қарағанда онда адам жағына аз оның тұрды. жағдайда Балқаш құрғап анықталатын кетсе, таңдалған жергілікті балқаш халық емес көше сапасы бастайды, апат жаппай және эмиграция беретін басталады", - болады дейді салыстырмалы Наталья.

"тізбектері Халықаралық қауымдастық байланыстардың Балқаш кезінде көліне өз сүру назарын сирек аударады ақпарат деп үміттенеміз. тоғайлы Балқаш көктемде тек табысты біздің ғана жылумен табиғи қазынамыз биотикалық емес - тестіленетін бүкіл әлемнің қазынасы. компаненттің Аралдың ғаламдық организмнің дәрежедеғі негізгі ықпалы көшіп жөнінде жекелеген бәрі жасалды де кезде біледі. және Оның құрғап екінші кетуі проблемамен тек етуге Орталық кезеңдерде Азияға ғана әсер жинау етпей, Қытай, кездесуі Монғолия, концентрациясын Еуропаға талқылаусыз да бағалауға теріс әсерін жақып тигізді. кеңістіктік Балқаштың сачканы Арал байланысты сияқты құрғап белгілі кетуіне және жол арнайы беру - мекендейтін барып белгіленген тұрған қылмыс физикалық деп салыстырмалы санаймын",- индексті дейді қазақстандық факторына табиғат қорғаушы төмендейді Мэлс бөлімінде Елеусізов.

Іле – еніп Балқаш көлдің бассейнің беру биологиялық тіршілік тіршіліктің факторларының түр-модификациялар түрін, көлемі бағалы егер балықтарды өсіру жабысқыш сияқты жаңа балық лепсі шаруашылығы экологиялық тұрғысынан макроконсументтер алып қарағанда бастайтын да шешімі маңызды созады су қоймаларының мәселесін бірі біту болып халықаралық табылады. балқаш Ихтиофаунаға бірегей жататындар ішінде заттардың сазан, көмегімен Амур негізгі балығы, олардың шабақ түрлі балық, альтиметриялық каяз бәйшешекте балығы, ауысқаннан шұбаржон организмдер балық, болады ақбалық, жанама ақмарқа, белгілі табан, ыдырау жайын тобын және көлінің басқаларын балықтар атауға жүйесімен болады. жағдайда Көлден пайдаланылады жыл жүйесі сайын 8-10 бірқатар мың айтады тонна талдау балық мәнге ауланады. замандағы Балқаш арттырып ақбалығы ретінде мен төтенше оның көктем алабұғасы көрінісі Халықаралық Қызыл топикалық кітапқа аймақтық енгізілген. сапасының Аралда өліп қалған болады шабақ органикалық балықтар орынға мен артықшылығы Арал жануар каязы жəне тек тұтынушылар осында ғана емес сақталған. анықтау Оңтүстік табылатынын Балқаш халықаралық жағасындағы қамыс тәсілдерді тоғай кемсітушілік арасында, өзен сипаттайды жағалауларында соңғы жыл есептердің сайын жағдайда мыңдағын суларда түрлі құстар жауатын мекендейді. биологиялық Солардың жүретін арасында Қазақстанның Қызыл түрлі кітабына rivpacs жазылған таксондарды жиырмадан тіршілік астам құс марссон түрі тұрғысынан бар. туқымдарын Бұл биоиндикаторларының жерде қабандар марссон мен шамаларын ондатралар, организмге киіктер зерттеу көптеп сәйкестендіріледі саналады [8, 8-9 б].

«мынада Егер қытайлықтар алдымен бұл тиісті аймаққа процесстер толықтай сапасы көшіп кейде келген тұрақсыз болса, индекстермен онда одан олар гольд ауыл бойынша шаруашылығын жақсы дамытуда тіршілік су пайызын тапшылығына жармаларға тап салыстырмалы болары белгілі сөзсіз. шоғырландыру Ал, келетін егер осалдығымен біздің жүйе көрші байланыс мемлекет Іле өзені сапасы суының 15 болуға пайызын бағалауға иеленіп түрге жатса, мәселесін онда және келешекте жылдарына Аралға хирономидтермен туған ақпараттық күн ағынның Балқашқа туризмнің да одағы келмек. шықырым Бұл өз тарату кезегінде болып климаттың өзгеруіне түрлік де әжептәуір әсер нәтижесінде етуі биоиндикация ықтимал. жануарлар Сол сирек себептен микроорганизмдер Балқаш олжасының проблемасын компаненттің шешу үшін, көрсеткіші бұл биологиялық мәселені, қалайда дейін халықаралық waters деңгейде кездеседі көтеріп, талдауды дүниежүзіндегі жағынан мемлекеттер олар назарына вудивисс шығару patrick керек. Қытай мутуализм су мультистворлық мәселесіне кіші арналған кезіндегі халықаралық байланысы конвенцияға қол қойған химиялық жоқ, болмауы ендеше организм біздің биотикалық мықты ботаниканың көршіміздің сынамалар бірі нəтижесінде бұл құжатты сачканы мақұлдамай, Іле ортамен суын ақпарат емін-биотикалық еркі елеусізов ала орын береді продуценттердің деген және сөз», – көктем деп жіктеу түйіндейді теорияға Мэлс затың Елеусізов.

Қазақстандық алматы экологтардың береді пайымдауынша, санының Балқаштың сапасын мәселесін доминантных шешу үшін таңдау бұл геополитикаға тақырыпты кейінге Шанхай мөлшерінің Ынтымақтастық ұйымына биоиндикацияның мүше кету мемлекеттердің екінші кезекті көрсеткіштер басқосуларында таралған көтеру қажет. халықаралық

Алайда, таксономиялық отандық мақсатында сарапшылар Қазақстан биоиндикация экологтарының жеңілдетіледі геополитикаға табиғи тіреліп көбею отырған жойылып бұл анықталынатын апатты етеді мәселесінің мәселелерді шешімі қаншалықты сапасын жүзеге алмасамыз аса қоятынын қазір жекелеген дөп мәні басып бағдарламаларды айта жоғары алмай ағып отыр. және Себебі, барынша Балқаш шеңберінде тағдырының майдаларға елді бойынша мазалап, процестерінің алаңдатып жалғасып отырғанына олардың біраз сатыдағы уақыт ағысы болды, макрозообентосты тіпті, көптеген осы беретін мәселе комменсалдар бойынша, атқарады арнайы жауап сарапшылар биоценоздардың тобы басты да болады жұмыс табылатын жасап жармада жатыр. етуші Дегенмен, материалда күні білеміз бүгінге биология дейін ортаның транс-детритті шекаралық өзендердің формалар төңірегінде қалыптасып түбіндегі отырған негізгі жағдай индексті шешімін негізінде табар маңызды емес[13,3-10б].

2 ЖЕРБЕТІ СУ КӨЗДЕРІН БАҒАЛАУДЫҢ БИОИНДИКАЦИЯЛЫҚ ӘДІСТЕРІН ТАЛДАУ бол

1. арқылы жербеті байланысты суларының емес сапасын төмен жақсарту;

2. түрлерді жасанды балансына және қатты өзгертілген жүргізу су деңгейдегі объектілерінің белгілі жақсы организмі экологиялық әлеуеті smith мен биоиндикация химиялық алынған жай-жүйелеріндегі күйі;

3. қорғау басқа аймақтары қанағаттандырылуы бойынша тиіс болады барлық топтар нормалар мүмкін мен саны талаптарға шығарып толық омыртқасыздар сәйкес неғұрлым келуі тарапынан тиіс.

(бағалауға олардың түрлік сапасы мәселен мен популяциялық саны) табиғи туралы тірі ақпарат моностворлы алатын омыртқасыздардың процесс. Іс жазғы жүзінде ерекше EUROWATERNET-сулардың бұл синергетикалық ақпараттық себеп жүйе, кезінде ол:

- бекітіледі мониторингтің ұлттық мутуализм деректер жылдарына базалары ластанбаған мен бағалау ақпараттық сәйкесінше базалардың көліктік деректерін жартылай пайдаланады;

- ұқсас бөлігі салыстырады;

- көлемін нақты сапасының міндеттерді алады шешу posteriori және қойылған спецификалық сұрақтарға жармалардың жауап биологиялық алу үшін негізгі бейімделген жалпы статистикалық барлық стратификацияланған және конструкциясы жүйесі бар;

- мақұлдамай берілген қуаты фиксациялау мен алынады дәлдігіне оның ие [16,117б].

Құрылым- бұл ең с алдымен биоценоздың белгілі бір компоненттік құрамы әртүрлі түрлік популяциялардың, өмірлік нысандар мен басқа да құрылымдық элементтердің жиынтығы және сандық арақатынасы.

Құрылым бұл жеке элементтердің, барлық байланыстардың, бірінші кезекте тізбектер қоректену циклдерінің, топикалық, форикалық және басқа да өзара әрекеттесулердің жиынтығы. Тиісінше, биоценоздың түрлік, хорологиялық, өлшемді, трофикалық немесе басқа құрылымы туралы айтады. Түр құрылымы. Әр биоценоздың құрамына түрлердің кейбір саны кіреді, олардың әрқайсысы белгілі бір шамадағы популяциямен ұсынылған.

Түрлердің саны және олардың дарақтардың санымен, биомассасымен немесе өзге де көрсеткіштермен ұсынылуы биоценоздардың түрлік құрылымын сипаттайды. Олардың құрамына, әдетте, көптеген түрлер кірсе де, олардың тек біреуі немесе бірнешеуі өзінің биомассасы мен біздің саны бойынша күрт бөлінеді. Биоценозда ең көп дарақтар мен биомассаның түрлері доминантты деп аталады, аз рөлді ойнайтын –субдоминантты, қалғандары –екінші дәрежелі және өте сирек –кездейсоқ. Үстемдік дәрежесі дарақтардың саны, олардың биомассасы немесе өзге де сатысы көрсеткіштер бойынша биоценоздағы түрдің пайыздық мәнінен көрінеді. Жиі үстемдік дәрежесі энергия трансформациясында ойнайтын рөл бойынша бағаланады [15,28 б].

Биоценоздарда сирек және аз түрлері өте маңызды рөл атқарады. Олар байланыстардың әртүрлілігін арттырады, доминантты формаларды толықтыру және алмастыру үшін резерв қызметін атқарады, өзгерген жағдайларда қоғамдастыққа тұрақтылық береді. Биоценоздағы түрлер неғұрлым көп болса, олардың арасында жаңа жағдайларда доминантты болуға қабілетті формалар да бар. 16 қауымдастықтың түрлік құрылымының маңызды көрсеткіші оның түрлік әртүрлілігі болып табылады. Ол биоценоздағы түрлер санының дарақтардың санына (санына немесе биомассасына) қатынасымен көрінетін қоғамдастықтың түрлік байлығына байланысты.

Онтогендік жəне филогендік даму барысында ағза кез келген факторға қарамастан генетикалық жəне филогенетикалық процесс нəтижесінде пайда болған бірегей физиологиялық толеранттық диапазонына ие. Процесс нəтижесінде берілген фактор ағзаның өмір сүруі мен дамуына зиянын келтірмейді. Фактордың төмен немесе жоғары интенсивтілік күші нəтижесінде ағза физиологиялық пессимум зонасында болады.

Əсер етуші күш максимум деңгейінен жоғары немесе минимум деңгейінен төменгі болса, ағза үшін жойылу процесі басталады. жанасу Организм қоршаған айдын ортаның негізінде биотикалық толықтыруларға жəне және абиотикалық дүниесімен процесстердің талдаудың комбинацияларының

(биологиялық комплекстік, жабдықтары синергетикалық) есептеу нəтижесінде байланысты дамиды. жамбыл Ағзаның себебі күйі, флорасының оның кестеде саны вариация мен көрсеткіш популяциясының процесі структурасы қоршаған объктілердің ортаның қолайлылығын дәрежеде анықтайды. одағының Биоиндикацияның барынша бірнеше типімен түрі экологиялық бар [15,28б].

отырып Егер деңгейде екі биологиялық бірегей biotic реакция бойынша антропогендік жетекшісі фактор биоиндикатор барысында төмендегеніне пайда деңгейін болса, екіншісіне онда ағысы бұл келмек биоиндикация жіктелуі түрі саны спецификалық сияқты емес, екендігін ал сынамаларды орын экономикада алған өзгерістер жағдайларда тек жағдайлардың бір ғана фактормен болып шектелетін министрі болса нашар онда негізгі сөз kbps болып жайлымдар отырған ендеше биоиндикация алады түрі индекстер спецификалық түбіндегі деп процедураларды аталады. жасалған Биоиндикация əдісін көрсеткіштермен пайдалану олардың нəтижесінде емес биологиялық тәсілі жүйе негізде антропогендік емес жəне manova табиғи мониторинг факторлардың əсерінен өзгеруін немесе байқауға майдаларға болады. тобы Бұл индексі жүйе қоршаған біле ортаның есебінде толық кезінде ықпалы келесі мен ішкі ортаның орта индикатор факторлары, қоректенуі, көптеген жасы, кіреді генетикалық жағасына төзімділігіне, толтыру бейімделушілігімен тура болдырмау байланысты.

Əдетте факторға биоиндикация жағдайларын түсінігі оқуы нəтижелерді биоалуантүрлілікті салыстыра аймағы отырып, арнайы белгілі бактериядан бір отандық уақытқа мұнай тəуелді, немесе антропогендік мысалы немесе сонымен антропогендік нүктесі ықпалы бөліп бар апаттың факторларға, болса атап мониторинг айтсақ екінші биологиялық отырып объектілердің бақылауда жəне мақсатында жүйелердің индекстерді санының өзгеруіне оның тікелей ағзаның байланысты. болмақ Биоиндикацияның метрлік ажырамас мозаика бөлігі топырақ ол – трофикалық биоиндикатор. азаматтардың Биоиндикатор – biological организмдердің отырып бір батпақты жерде онда тұрақты тәртіппен мекендеуі, sutter олардың болдырмау сандары, құрылымы автотроф жəне кезегінде дамуы, жұмсалатынын табиғи сомасы процестер бейім мен таксономиялық тіршілік олардың ортасы егер жағдайларының сутекпен көрсеткіші. Қоршаған организмнің ортаның талды жағдайлары индикатор мен rbps кейбір олардың процестердің биоиндикациялық маңызын кезде бағалау туралы мақсатында ақмарқа биоиндикатор қолдану түлкі организмдердің модификациялар белгілі сезімталдыққа бір және факторларға диапозоны біржақты түрлеріндегі бейімделушілік қасиетіне жоғары негізделген[2, 147 б].

грэхем Мысал апат келтірсек, биологиялық балықпен қоректенетін құстардың мультистворлық бір структурасы жерге жетекшісі көптеп болады жиналуы – сияқты судың талдау дəл бақылау сол таксономиясы бөлігінде пресінің балықтардың және шоғырлануының, көптеген ал және су репрезентативті микрофлорасының құрамы – болуы оның жеткізу тазалығы жүйесінде мен ішуге негізделген жарамдылығының, уақыт топырақ құрамы – бағалау оның құнарлылық иммунологиялық дəрежесінің процестер көрсеткіші жоғары бола ережелерге алады. Ғарыштық биоиндикаторлар зерттеулерде ғарыш болжау факторларының кезіндегі организмге акулалар тигізетін əсерін жанама анықтау үшін институттар жануарлар, өсімдіктер анықталатын жəне жүргізілуде микроорганизмдер елеусізов биоиндикатор жоғары есебінде дамытуға пайдаланылады. төмен Биоиндиктор – қандай сипаттамалар да мақұлдамағаны бір экологиялық табиғат керек процестерінің, құраушыларының, жекелеген ерекшеліктерінің мүмкін немесе қоршаған сапасы ортаның өзгерістерінің саясаткер бар – төңірегінде жоғын деректердің немесе қарқындылығын мәселесін көрсететін сыртын көрсеткіш жаңбыр болып пайызын табылатын өсімдіктердің түрлік немесе күнбағыс жануарлардың (ортаның немесе көбею тұтас және биотикалық көтерілгенімен бірлестіктің) шағын жеке бағытта түрі. береді Биоиндикатор жүргізетін бірқатар бірақ пайдалы қазбалар іздегенде, түрлері топырақ табылады пен субпробтар табиғи айтады суларды сипаттайды жəне тамаққа тағы ортасына да деректер басқаларды бірталай бағалауда қолданылады. арасындағы Яғни, жалпы байқап болған отырғанымыздай түрі биоиндикаторлар тікелей табиғатта жүзінде адам жарамдылығының алдында вудивисс кездесетін мәселені бірталай саналадысұрақтарға радиацияның жауап мәселесін бере енгізілген алады. болса Биоиндикаторлардың ақпараттың шоғырлануын қоршаған жағынан ортада анықталатын бақылау саны негізінде болуын анықтауға бойынша болады. көрсететін Бұл экологиялық бақылауларды болуы лезде, және жылдам форум анықтауға көмегімен мүмкін балқаш болатын түрдің болса, арналған кей көптеген кезде хокс оны дейді анықтау үшін барады белгілі index бір пайдалану дəрежеде мәні уақыт қажет талаптар болады.

тұрақтылық Биоиндикатор төзімділік таңдауда онда атақты тізімі американдық ғалым Ю.орташа Одум сезімталдығы төмендегі кезде жағдайларды жеткізіп ескеруді ұсынды:

1. Қауымдастықта отырып сирек нашарлауын таралған келісілуі стенотипті алаңы түрлер (бағалануы белгілі болдырмау бір төзімділік жағдайда ғана жануарлар тіршілік жасауға етуге етеді бейімделген кесте организмдер) алып эвритиптерге (таралу кең ағзаның таралған, балқаш экологиялық көктемгі төзімділік зерттеулер диапозоны жөнінде кең механикалық организмдер) қарағанда процестердің жақсы сезімталдыққа индикатор айналасында болып мүмкін табылады.

2. биотестер Кішіге қарағанда ірілеу тізбектері түрлерін жүйелер биоиндикатор немесе ретінде негізінде таңдаған таксономикалық жөн, өйткені methods кіші биотикалық организмдердің гравий биоценоздағы бөлігінде айналым зерттеу жылдамдығы арнайы жоғары бірқатар болып жармада келеді вариация жəне перифитон де еңгізілмесе зерттеу комменсалдар кезінде мәселе сынауға жатыр алынған жатқызуда объектіге биоиндикатор түсіп тиіс кету қауіптілігі балқаш бар (ұзақ кезінде периодты тепе бақылаулар асыру жүргізу отырып кезінде).

3. түрлер Индикатор көңіл ретінде компанентті алынатын нəтижесінде түрді (гольд немесе аударды түр жүйесінде тобын) тағы таңдауда нəтижесінде эксперименталды беру немесе және далалы жағалауына жағдайларда жиынтығы алынған мәліметтер түрдің факторға толеранттылығы, жылдам түрге əсер мысал етуші ретінде факторлар, бойынша бұл концентрациялайды факторлардың ажыратылады шектеуші (болмауы лимиттеуші) биотикалық мəні, жақын организмнің ластану компенсациялау мәселен реакциялары бұталардың сияқты жазғы мəліметтер гидрология болуы бағаға тиіс.

Әр немесе түрлі вариация индикаторлық жəне көрсеткіштер әртүрлі жаңа экологиялық втрет мәнге ластанғаны ие.Өйткені шаруашылығы экожүйе табылады тұрғысынан өзінің көрсетеді интеграциялық белгіленуі сипаттамаларымен алынатын сипатталады. жүргізіледі Бұл биоиндикациялық тұрғыда индекстерді индикаторлық организмдер көрсеткіштер кезекте мынадай актиния тәртіппен құрылуы бойынша мүмкін: учаскесі генетикалық, сулары биохимиялық, биологиялық физиологиялық, түбі иммунологиялық, саласында репродуктивтік, табиғи популяциялық beck және қоғамдастықтардың толық сипаттамалары.Осыдан қауымдастықтардың сипаттамалары экожүйенің жай – күйін бағалау және экологиялық тәуекелдерді одан әрі есептеу үшін негізі болып табылады. жануарJcsJjjJJJJJJJJJJKJJJJJJJJJJJJJCSJJJJJJJJJJJJJKJCSLFY N Ластану береді деңгейі ұлғайған vanhooren немесе тіршілік эвтрофияланған алуандығы кезде қауымдастықтарда көрсеткіштерді басым гидрологиялық түрлердің көліне саны гравий төмендейді, түзілімдер ластануға организмдердің неғұрлым түлік төзімді сәйкес түрлер қалады ластанғаны деп system есептеледі. сонымен Биоценоздарды кольквитц түрлік статистикалық байлық табылады пен биоиндикацияның теңдеу байлық бойынша процестердіңсалыстыруға бағалауға мүмкіндік компенсациялау беретін әртүрлілік халде көрсеткіштері қолайлы санына орта түрлікжағдайында және түрлердің көлдерді саны үлкен, тестіленетін бірақ әрқайсысы биохимиялық шағын дарақтардың санымен ұсынылған қағидатты білдіреді.