Пі­кір­жаз­ған химия ғылымдарының докторы, профессор С. М. Тәжібаева


­Нат­рий­кар­бо­на­ты­мен­гид­ро­кар­бо­на­ты,­



Pdf көрінісі
бет22/85
Дата27.05.2024
өлшемі3,1 Mb.
#202944
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   85
2.7.­Нат­рий­кар­бо­на­ты­мен­гид­ро­кар­бо­на­ты,­
­­­­­­­нат­рий­суль­фа­ты
Нат рий кар бо на ты не ме се каль ци лен ген со да
(Na
2
CO
3
) – ақ 
түс ті ұсақ крис тал ды ұн тақ; мо ле ку ла лық мас са сы – 106; ты ғыз-
ды ғы – 2532 кг/м
3
, үйме лі ты ғыз ды ғы – 550-600 кг/м
3
; бал қу тем-
пе ра ту ра сы – 854
о
С. Нат рий кар бо на ты ауада ғы СО
2
мен Н
2
О сі-
ңі ріп, жар ты лай нат рий би кар бо на ты на ауысу сал да ры нан оның 
сақ та луы мен та сы мал да нуы күр де лі ле не ді. 
Каль ци лен ген со да жақ сы ери ді, оның ері гіш ті гі (мас. %) тем-
пе ра ту ра ның өсуі мен ар та ды: 0
о
С – 6,5; 20
о
С – 17,9; 50
о
С – 32,1; 
70
о
С – 31,1; 100
о
С – 30,9. 
Су лы ері тін ді лер де нат рий кар бо на ты гид рок сид-ион дар дың 
тү зі луімен гид ро лиз де не ді. Нат рий кар бо на ты ның ері тін ді ле рі 
күш ті сіл ті лі реак цияға ие: рН=11,2-11,5. 
Ма та лар ды жуу про це сін де нат рий кар бо на ты май лы лас тар-
ды ері тін ді ге (май лы қыш қыл дар дың нат рий тұз да ры күйін де) 
ауыс ты рып, син те ти ка лық жу ғыш құ рал дар дың жу ғыш қа сиет-
те рін кү шейтеді. Со ны мен қа тар каль ци лен ген со да каль ций мен 
маг ний ион да рын бай ла ныс ты ру ар қы лы олар ды ері тін ді ге ауыс-
ты рып, кер мек су ды жұм сар та ды. Нат рий кар бо на ты ауыр ме-


2.8.­Химиялық­ағартқыштар
41
тал дар дың қос па ла рын сыз су сыз күй де қол да ны ла ды. СЖҚ-да 
қол да ны ла тын бі рін ші сұ рып та ғы каль ци лен ген со да ның құ ра-
мын- да (мас. %): нат рий кар бо на ты ке мін де 99,4; нат рий хло ри ді 
0,45-тен кем; су да ері мейт ін қос па лар – 0,03-тен кем. 
Нат рий гид ро кар бо на ты
(NaНCO
3
) – ақ түс ті крис тал дар; мо-
ле ку ла лық мас са сы – 84; ты ғыз ды ғы – 2160-2200 кг/м
3
; үйме лі 
ты ғыз ды ғы – 930±50 кг/м
3
. 50
о
С-ға дейін қыз дыр ған да нат рий 
гид ро кар бо на ты ыды рай бас тайды, 100-150
о
С тем пе ра ту ра ла-
рын да то лық ыды рап, нат рий кар бо на ты на айна ла ды. Гид ро кар-
бо нат тың су да ғы ері тін ді ле рі әл сіз сіл ті лі реак цияны көр се те ді. 
СЖҚ ре цеп ту ра ла ры на нат рий гид ро кар бо на тын ор та ның сіл-
ті лі гін арт ты ру үшін ен гі зе ді, нә ти же сін де жу ғыш құ рал дың сус-
пен зияла ғыш жә не жу ғыш қа сиет те рі кү шейеді. 
Нат рий гид ро кар бо на ты ның су да ғы ері гіш ті гі (мас. %): 20
о
С – 
8,75; 50
о
С – 12,70; 70
о
С – 15,45; 100
о
С – 19,55.
Нат рий суль фа ты (Na
2
SO
4
) – ақ түс ті крис тал дар; мо ле ку ла лық 
мас са сы – 142,05; ты ғыз ды ғы – 2698 кг/м
3
; үйме лі ты ғыз ды ғы – 
1370 кг/м
3
; бал қу тем пе ра ту ра сы – 884
о
С. Нат рий суль фа ты ның су - 
да ғы ері гіш ті гі (мас. %): 20
о
С – 16,1; 50
о
С – 31,9; 70
о
С – 30,5; 100
о
С – 
29,9. Сіл ті лі ері тін ді лер де нат рий суль фа ты ның ері гіш ті гі азаяды. 
Нат рий суль фа ты элект ро лит ре тін де син те ти ка лық жу ғыш 
құ рал дар дың су да ғы ері тін ді ле рін де ми цел ла тү зу дің кри ти ка лық 
кон цент ра циясын ке мі те ді, жу ғыш ұн тақ тар дың үйме лі ты ғыз ды-
ғын азайт ып, ұн тақ тә різ ді СЖҚ-лар да инерт ті то лық тыр ғыш рө-
лін ат қа ра ды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   85




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет