тоңазытқыш коэффициент деген түсініктеме бар :
.
|
(2)
|
Тоңазытқыш коэффициенттің мөлшері бірден асады.
Француз ғалымы Сади Карно 19 ғасырдың бірінші жартысында жылудың жұмысқа үлкен табыспен айналуын қарастыратын идеал циклді енгізді.
Тік Карно циклы – жылулық, қозғалтқыштардың идеалды циклы болып табылады. Тік Карно циклы екі адиабатты және екі изотермиялық процесстерден тұрады (сурет 2)
1-2 – изотермическое ұлғаю; 2-3 – адиабатное ұлғаю;
3-4 – изотермиялық сығылу; 4-1 – адиабатное сығылу
Сурет 2 - Тік Карно циклы
Тік Карно циклындағы термиялық ПӘК және аралығында осылай анықталады:
.
|
(3)
|
Бұл жылулық машиналардың идеалды циклы.
Кері Карно циклын іске асыру үшін, барлығы екі жылулық көзі қажет – жылу беруші және жылу қабылдағыш. Карноның кері циклы – сыртқы жұмысқа жұмсалу есебінен, жылулық дененің, тым төменгі температурасынан, дененің тым жоғарғы температурасына берілуі.
Тік Карно циклы екі адиабатты және екі изотермиялық процесстерден тұрады (сурет 3)
1-4 – адиабаттық ұлғаю; 4-3 – изотермиялық ұлғаю;
3-2 – адиабаттық сығылу; 2-1 – изотермиялық сығылу
Сурет 3 - Кері Карно циклы
Осы дәрістің материалдарының негізгі түсініктерің білүі керек:
Тік циклы; кері циклы; термиялық пайдалы әсері коэффициенті; тоңазытқыш коэффициент; Карно циклы.
Өздік бақылау сұрақтары
1 Жылу динамикалық бірінші заңы
2 Жылу мен жұмыстың өлшем бірліктерінің қатнасы
3 ПӘК формуласын жазыныз
4 Жылу динамикасының бірінші заңының аналитикалық кескінің түсіндір
5 Ішкі энергияның формуласын жазыныз
Ұсынылатын оқулықтар
1 Бахмачевский Б.И. и др. «Теплотехника». - М.: Металлургиздат., 1969. - б.3-20
2 Нащокин В.В. «Техническая термодинамика и теплопередача». - М.: Высшая школа, 1980. - б.3-15
3 Асамбаев А.Ж. «Техникалық термодинамиканың негіздері» - 2006. – б.4-16
4 Кабашев Р.А. «Жылу техникасы» - М.: Полиграфсервис., 2008. – б. 32-66
5 Баскаков Б.В., Берг О.К., Витт и др. «Теплотехника» - М.: Энергоатомиздат., 1991. – б. 4-11, б. 40-41
6 Энергетиканың электрондық энциклопедиясы.
Модул 1. Техникалық жылудинамика
Достарыңызбен бөлісу: |