ПОӘК 042-14-4-04-01.20.61/01-2012
|
01.09.2012 ж. № 3 басылым
|
беттің -сі
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3 деңгейлі СМЖ құжаты
|
ПОӘК
|
ПОӘК 042-14-4-04-01.20.61/01-2012
|
ПОӘК «Орман аңдары мен құстарының биологиясы» пәнінің оқытушысына арналған жұмыс оқу бағдарламасы
|
№3 басылым
|
5В080700 “Орман ресурстары және орман шаруашылығы” мамандығына арналған
“Орман аңдары мен құстарының биологиясы”
ПӘНІНІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ (ПОӘК)
ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН
ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей, 2012
Алғы сөз
1. ӘЗІРЛЕГЕН
Құрастырушы
Тугамбаева Салима Манатқызы, профессор м.а.
ТАЛҚЫЛАҒАН
2.1. “Биология” кафедрасының мәжілісінде.
2012 ж. 27.08. № 1 хаттама.
Кафедра меңгерушісі ______________ Арынова Р.А.
2.2.Аграрлық факультеттің оқу - әдістемелік бюросының мәжілісінде.
2012 ж. 03.09. № 1 хаттама
Төрайымы _______________Сатиева К.Р.
БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу - әдістемелік кеңесінің мәжілісінде шығаруға мақұлданған және басылымға ұсынылған.
2012. ж. 13.09. № 1 хаттама.
ОӘК төрайымы,
оқу ісі жөніндегі проректор ______________Рскелдиев Б.А.
ЕНГІЗІЛГЕН:
басылым № 2, 30.09.2009ж. орнына
Бұл кешен Қазақстан Республикасының іске қосылған Мемлекеттік жалпыміндетті ҚР МЖМБС 5.04.019 – 2011. Бакалавриат білім стандарты негізінде маңыздандырылған.
|
Мазмұны
|
|
1.
|
Қолдану саласы
|
|
2.
|
Ереже белгілейтін (нормативтік) сілтемелер
|
|
3.
|
Жалпы ереже
|
|
4.
|
Оқытушыға араналған пәннің жұмыс оқу бағдарламасының мазмұны
|
|
5.
|
Студенттердің өз бетімен істейтін жұмыстары тақырыбының тізімі
|
|
6.
|
Пәннің оқу - әдістемелік картасы
|
|
7.
|
Оқу - әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы
|
|
8.
|
Әдебиеттер
|
|
1.Қолданылу саласы:
“ Орман аңдары мен құстарының биологиясы ” пәнінің оқытушыларға арналған оқу жұмыс бағдарламасы 5В080700 “Орман ресурстары және орман шаруашылығы” мамандықтарының студенттеріне арналған оқу-әдістемелік кешеннің құрамына кіреді. Ол студенттерді курстың мазмұнымен, актуальдылығымен, курс саясатымен, студенттер оқу процесінде игеретін тәжірибелер мен машықтардың тақырыптарымен таныстырады.
2. Нормативтік сілтемелер
“Орман аңдары мен құстарының биологиясы ” ПОӘК келесі құжаттардың ұсынымдарымен және талаптарына сәйкес берілген пән бойынша оқу барысын ұйымдастыру тәртібін белгілейді және жасайды:
5В080700 “Орман ресурстары және орман шаруашылығы” мамандығы ҚР мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты, ҚР МЖМБС 3.08.365-2006, ҚР Білім және ғылым министрлігінің 23 желтоқсан 2005 ж., № 779 бұйрығы бойынша бекітіліп, әрекетке еңгізілді.
-Шәкәрім атындағы Семей мемлекетік университетінің ПОӘК стандарты 042- РГКП-СГУ-8-2007
-ДП 042-08.10.10.12-2007 документациялық кұжаттар
№ 131 –од «20» наурыз 2009 ж ҚР индустрия және сауда министрлігінің метрологиялық және техникалық ретеу комиттетінің бұйрағымен бекітілді және қолданаска енгізілді.
ҚР жоғары және ЖОО кейінгі білім мамандықтарының жіктемесі.
Жалпы ереже
3.1. Пән мазмұнының қысқаша түсіндірмесі.
Орман аңдары мен құстарының биологиясы – орман мақұлықатын (фауна-белгілі территорияда мекендейтін, қандай болса да бір жіктеу тобына жататын жануарлар) теориялық дәлелдеу, оны қорғау, тиімді қолдану және өсіру практикалық іс-шараларын әзірлеу туралы ғылым. Ол орман құстарын қарап, орман сүтқоректілерін, олардың орман шаруашылығындағы маңызын, әрі ауланатын жануарларды және аң аулау шаруашылығын жүргізу тәсілдерін зерттейді.
Пән биологиялық білім жүйесінде басқа пәндермен (омыртқалы және омыртқасыздар зоологиясы, цитология және гистология, биохимия, адам және жануарлар физиологиясы, микробиология және вирусология, басқалар) бірге маңызды орын алып, биология ілімі мен практикасын құратын негіз болады да, көптеген орман шаруашылығы ісі профильдік пәндерімен: ботаника, дендрология (ағаш текті өсімдіктерді тексеретін), орман шаруашылығы, орман пирологиясы, орман өсіруді жоспарлау, орман таксациясымен (ағаш егу көлемін анықтау) тығыз байланысты.
3.2. Орман аңдары мен құстарының биологиясы пәнінің мақсаты - орман шаруашылығы туралы түсінікті айқындап, орман аңдары мен құстарының түрлі түрлерін табиғат ортасында анықтау дағдысына ие ету және меңгерген білімін ауланатын жануарларды тиімді пайдаланудың биологиялық негізін әзірлеу.
3.3. Пәннің міндеті: орман омыртқалылары биологиясының теориялық негізін; олардың орманда, орман қоры аумағында мекендейтін, келген және онымен бірге аңдармен құстар түрлері құрамын; орман ортасында жануарлар мен құрамдас бөлігінің өзара әсерін; орман қорында шаруашылықты жобалағанда кездесетін шығынды бағалау әдісін; аңшылық шаруашылығын және дәстүрлі табиғатты пайдаланудың орман заңдар жиынтығы негізін; жабайы аңдармен орманда кездескендегі қауіпсіздік мінез-құлық негізін зерделеу; орман ортасын мекендейтін омыртқалылардың басты түрлерін айқындау үшін практикалық әдетін (дағды); аңдар мен құстар мекендейтін орындарын бағалау әдетін; аң ауланатын жер бөліктерін түгендеу және ретке келтіру, жабайы хайуандар санын реттеу үшін орман шаруашылығында іс-шараларды жобалау әдетін меңгеріп алу. Қазіргі биологияның міндеттері өте ауқымды және маңызды.
3.4. Пәнді игеру нәтижесінде студент: сүтқоректілер мен құстар жүйелеуін (систематика), морфологиялық, физиологиялық ерекшеліктерін; аңдармен құстардың ішкі, сыртқы құрылыстарын; жануарларды жіктеудің негізгі қағидаларын (принцип); орман аңдарымен құстарының тіршілік етуін, таралуын, санының өзгеру себептерін, биотикалық шаралар технологиясын, мемлекеттік мекеме аңшылық шаруашылығында еңбекті ұйымдастыру қағидаларын; аңдармен құстар кластарын, қатарларын, тұқымдастарын, туыстарын, түрлерін бас сүйектері, қаңқалары, ұшаларымен терісі бойынша анықтау тәсілдерін; сүтқоректілермен құстар кластарының жалпы сипаттамасын, олардың ұқсастықтарымен ерекшелік белгілерін; мекендеу ортасына, қоректенуіне, жылдық тіршілік циклдің кезеңдік құбылыстарына бейімделуіне байланысты жануарлардың негізгі экологиялық топтарын, аңдар мен құстардың экологиясын, мінез құлқын білуі тиіс.
Студент: анықтауыштарды пайдалануды; коллекциялық материалдар (бас сүйегі, қаңқалар, ұшалар, терілер, тұлып-чучела) арқылы аңдар мен құстар кластарын, қатарларын, тұқымдастарын, туыстарын, түрлерін, түршелерін анықтауды; табиғатта жануарларды бақылап, оларды күнделікті жұмыста пайдалануды; негізгі орман құстарымен аңдарын сыртқы пішіндері, жүйелеу белгілерінен (тікелей, жанама) ажыратуды; орманда құстармен аңдар санына есептеу жүргізуді; пайдалы орман құстарымен аңдар санын көбейтудің іс-шара жобасын жасауды, олардың экономикалық тиімділігін бағалауды; орман қоры бөлігінде жабайы хайуанаттарды қорғау, өсіру, санын реттеу үшін өсіру, биотикалық және аңшылық шаруашылығына арналған іс-шаралар әзірлеуді істей білуі керек.
Студент: хайуанат дүниесінің даму, зерттеу, оның ішінде Қазақстандағы омыртқалы жануарлардың зерттеу тарихын; омыртқалы жануарлардың жүйеленуін, Қазақстан орман мақұлықатының ерекшеліктерін, басты жабайы хайуанат түрлерінің биологиялық ерекшеліктерін; Қазақстандағы аңшылық шаруашылықтары қалыптасуының негізгі кезеңдерін, қазіргі күйін, болашақтағы дамуын; Қазақстан аумағында сирек кездесетін, жоғалудағы жануарлар түрін қорғауды түсінуі қажет.адамның, жануарлардың, өсімдіктердің ұрықтық даму заңдылықтарын зерттейтін биологиялық, әрі организмнің пайда болғанынан өлгенге дейiнгi тiршiлiк әрекетiн және iс-тәжiрибе мүддесiне сай, даму бағытына ықпал жасау мүмкiндiктері туралы ғылым.
3.5. Курстың басты деректемелері (пререквизиті, арнаулы қажетті пәндердің атауы; білім сатысы алдындағы пәндер):
Пәнді зерделеудің басты негізі орта мектептің оқу бағдарламасына сай өткен: зоология, ботаника, анатомия, адам физиологиясы мен гигиенасы, жалпы биология, физика, химия; олар келешекте жоғары кәсіптік білім бағдарламасындағы базалық пәндерді – өсімдіктер анатомиясы мен морфологиясы, цитология мен гистологияны, биохимия, биофизика негіздерін, өсімдіктер физиологиясы, генетика, адам және жануарлар физиологиясы, микробиология және вирусологияларды оқығанда өте қажет болады.
3.6. Курс деректемелері (постреквизиті, оқып білуде міндетті курс болатын пәндердің атауы, жұмыс оқу жоспарынан):
Пән молекулалық биология, адам биологиясы, генетика, т.б. пәндердің негізі болып келеді. Оның деңгейі кәсіптендіру пәндерін терең меңгеруге және практикалық қызметте өте қажет ілімдік, практикалық дағдыларды іске асыру сапаларымен айқындалады.
Жұмыс оқу жоспарының көшірмесі (1, 2 кестелер).
1 кесте – Күндіз оқитын студенттердің жұмыс оқу жоспарының көшірмесі:
Курс
|
Сем
естр
|
Кре
дит
|
Дәріс (сағат)
|
ЗС (сағат)
|
ОБСӨЖ (сағат)
|
СӨЖ (сағат)
|
Барлығы (сағат)
|
Қорытынды бақылаудың түрі
|
2
|
4
|
2
|
15
|
15
|
30
|
30
|
90
|
емтихан
|
4. Пәннің оқытушыға арналған жұмыс оқу бағдарламасының мазмұны
2 кесте – Пәннің мазмұны. Сабақ түрлеріне орай сағаттардың бөлінуі.
Тақырып атаулары және олардың мазмұны
|
Сағат
саны
|
Әдеби
еттер
|
Студенттердің дәрістер сабақтары
|
Кіріспе. Орман шаруашылығы ісі бакалаврларын дайындаудағы орман аңдары мен құстары биологиясы пәнінiң маңызы. Орман аңдары мен құстары биологиясы–орман мақұлықатын теориялық дәлелдеу мен оны қорғау, тиімді қолдану және өсіру практикалық іс-шараларын әзірлеу туралы ғылым. Биологияның қысқаша дамуы. Оның басқа орман шаруашылығы ісі профильдік пәндерімен байланысы. Орман аңдары мен құстарын зерделеудегі кейбір мақсаттары мен әдістері. Пән бөлiмдерi, олардың зерделеудегi мақсаттары.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Орман орнитологиясы. Құстар класының жалпы сипаттамасы. Құстар-жоғары омыртқалы жануарлардың арнаулы тобы. Олардың пайда болуы, эволюциясы. Морфологиялық ерекшеліктері мен ұшуға бейімділігі. Құстың ағзалар жүйелері. Сүйектері, бұлшық еттері құрылысындағы ерекшеліктері. Қауырсындар, олардың жіктелуі және құрылысы. Дыбыс шығару аппараты. Жұмыртқаның құрылысы.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Құстардың физиологиялық және экологиялық ерекшеліктері. Құстардың физиологиялық, қозғалу (құрылықта жүруі, жүзуі, сүңгуі, ұшуы-қанат қағуы, қалқуы) және экологиясының негізгі ерекшеліктері, географиялық таралуы, саны. Құстар организмінің қуат негіздері. Су-тұз алмасуы. Тыныс алуы және газ алмасуы. Терморегуляция. Бағыт-бағдарды зерттеу тәсілдері, гипотезалары. Мекен ету ортасына, қоректенуіне байланысты құстардың бейімделуі. Жыртқыш құстар мен жапалақтардың сыртқы пішінінің бейімделуі. Жыртқыштар, балық, жәндік, дән қоректілер және басқа құстар.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Құстардың экологиялық топтары. Ағаш-бұта құстарының қанаттары, аяқтары және тұмсығы құрылысындағы ерекшеліктері. Ағашта өрмелейтін, жерде ұя салатын, түнейтін, батпақ-шалғын, су маңында мекендейтін, сирақты батпақ, батпақ, су жағалауындағы балшықшы, ашық кеңістікте мекендейтін, жүгіретін, жылдам ұшатын, су, сүңгитін, әуе-су және құрлық-су құстары. Ауа қапшығының, құйымшақ безінің маңызы. Өлекселермен қоректентіндер, олардың өте биікте ұзақ қалқуға бейімділігі.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Құстардың тіршілік циклдері. Құстар тіршілігіндегі кезеңдік құбылыстар. Жылдық тіршілік циклі. Тәуліктік, мерзімдік ырғақтар. Әртүрлі экологиялық топтағы құстардың ұшып келу, өту, кету кезектілігі. Құстардың қысқы тіршілігі, төмен температураға бейімделуі, көбеюі. Құсойнақ. Жыныс диморфизмі, оның пайда болу формалары. Жұп құру формалары: моногамия, полигамия, полиандрия, ұя паразитизмі. Ұя салу, оның мекенін таңдау. Шоғырланған (колониялық), территориялық құстар. Жұмыртқалау, басып шығару мерзімдері. Құстардың даму типтері: ширақ, қызыл шақа. Балапандарды қоректендіру тәсілдері, олардың қауырсын жамылғысын алмастыруы. Түлеу (түрлі топтардағы құстардың толық түлеуі, құсойнақ алдындағы түлеу, оның ерекшеліктері). Түлеген құстарды қорғау, мерзімдік қоныс аудару, қыстау. Құстар биологиясындағы ұшып кетудің маңызы, қоныс аударуының пайда болуы.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Құстардың практикалық маңызы және оларды қорғау. Құстар және орман. Әртүрлі орман типтерінде құстардың таралуы. Құстар және орман зиянкестері. Тұқымдар және жемістермен қоректенетін құстар. Құстар-ағаш-бұта, өсімдіктер тұқымдарын таратушылар. Жыртқыш құстар. Орман жағдайына құстардың әсері. Орманды қорғау үшін құстарды еліктіру техникасы. Ашық жерлер мен кеуектерде ұя салатын құстарды еліктіру. Жасанды ұяларды жіктеу, оларға қоныстанған құстарды есептеу. Құстарды қыста қоректендіру. Құстарды қорғауға арналған орман шаруашылығының тәсілдері. Құстардың практикалық маңызы. Экожүйедегі құстардың рөлі. Құстар және аң, орман, ауыл шаруашылықтары, авиация, медицина. Құстардың мінез-қылықтарын басқару. Құстарды қорғау. Қазақстанның қызыл кітабы, сирек кездесетін түрлердің тұрақтанған жай күйінің топтары.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Құстар класының жүйелеуіне (систематика) шолу. Құстар класының тармақтары. Алғашқы және Нағыз құстар. Құрып біткен, қазіргі құстар қатары. Дүниежүзілік құс мақұлықаты туралы жалпы түсінік. Түрлердің жалпы саны. Қазіргі құстар қатары, аттары, көлемі, құрылымы, негізгі тұқымдастары, сипаттамасы, морфологиялық және биологиялық ерекшеліктері негізгі түрлері.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Орман териологиясы. Сүтқоректілер класының жалпы сипаттамасы. Сүтқоректілер-жоғары омыртқалы жануарлар, олардың негізгі белгілері, дамуы мен эволюциясы, өрлеу дамуы, морфологиялық ерекшеліктері: дене түрі, тері-жабын, қаңқа, бұлшық ет, жүйке жүйесі, ас қорыту, тыныс алу, қан айналымы, бөлу, көбею жүйелері; биологиялық: тірідей туу, сүтпен қоректену, ұрпақтарына қамқорлық ету, күрделі мінез-құлық, қысқы ұйқы; бейімделу түрлері және ерекшеліктері. Ашық кеңістіктерде мекендейтін сүтқоректілер: жылдам жүгіретіндер, жер қазатындар, басқа топ өкілдері. Орман аңдары. Тау және су сүтқоректілері. Жер қазатын аңдар. Жәндік қоректі, жыртқыш сүтқоректілер. Паналар.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Сүтқоректілерге экологиялық шолу және тіршілік циклдері. Сүтқоректілердің экологиялық топтары. Аңдар-экожүйелерді құрайтын бөлім. Жербеті, жерасты, су, орманда мекендейтін, ұшатын аңдар. Аңдар экологиялық топтарының табиғи аймақтарымен байланысы. Жылдық тіршілік циклі. Көбеюге дайындық. Арақатынасының (полиморфизм) бір некелі-моно, еркін шағылысушылығы-полигамия, жұптау. Төлдеу, ұрықтың өсуі. Қысқа, қолайсыз жағдайларға дайындалу: май қорын жинау, қоныс аудару, қор жинау. Аңдардың коректенуі, қорекке бейімделу, түрлі азық топтарының маңызы. Санының өзгеру барысы. Өлім-жітім себептері: оқыс жағдайлар, қорек жетіспеушілігі, ауру, жыртқыштармен бәсекелес тердің әсері, қолайсыз температура, адамның араласуы.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Орман тіршілігіндегі сүтқоректілердің практикалық маңызы. Аңдардың орман шаруашылығындағы маңызы. Олардың орман тіршілігіне тигізер әсері. Ағаштар мен бұталардың вегетативті, генеративті бөлімдерін зақымдайтын аңдар, олардың мөлшері. Жабайы аңдардың эпидемиологиялық рөлі және эпизоотологиялық маңызы. Санитар-аңдар және ауру таратушылар. Орманның табиғи сауығуына, зиянды омыртқасыз, омыртқалы жануарларды жоятын, ағаштар мен бұталар тұқымдарын тарататын аңдар әсер етеді.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Орман сүтқоректілерін жүйелеу-систематикалық шолуы. Сүтқоректілер класын жүйелеу. Алғашқы, Нағыз қалталы және қағанақты аңдар. Қағанақты сүтқоректілердің қысқаша сипаттамасы. Қазақстанды мекендейтіндердің айырмашылық белгілері, таралу аймағы-ареал, биологиялық ерекшеліктері, шаруашылық, ғылыми және әсемдік-эстетика маңызы.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Аңшылықтану. Орман, аң аулау шаруашылықтарының өзара іс-қимыл жасауы. Қазақстанның аң аулауға пайдаланатын жер-суы. Орман оның басты түрі. Аң аулауға пайдаланатын жер-судың дамуы, жіктелуі-типология, бағалануы. Ұтымды тығыздығын және ауланатын жануарлардың әр түрлерінің аулауға пайдаланатын жер-суға сыйымдылығын есептеу. Аңшылық мақұлықатының басты түрлерін есептеу әдістері. Пайдалану қалпын есептеу.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Биотехниялық іс-шаралар, олардың биологиялық негізі. Пайдаланатын жер-су сапасын жақсарту, ауланатын жануарлардың тұрақтары жағдайын уақытша жақсарту, аңшылық мақұлықаттың сан және сапа құрамын көбейту, ауланатын жануарларды қорғау іс-шаралары. Жыртқыштарды сұрыптау үшін ату және санын реттеу. Жабайы құстарды өсіру. Биотехниялық жұмыстар кешеніндегі орман шаруашылығының іс-шаралары.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Ауланатын жануарларды аулау тәсілдері және құрал-саймандары. Аң аулаудағы қауіпсіздік техникасы. Аң аулау шаруашылығының экономикалық тиімділігі. Аң аулау қару-жарақтары, оқ-дәрілері. Өздігінен аулайтын тұзақтар. Зиянды кемірушілермен күресу шаралары және зиянды жануарлар түрлерін жоюға арналған улы химикаттарды қолдану. Аң аулайтын иттер, олардың тұқымдары және оларды пайдалану (қолдану). Аушы құстар. Аң аулаудағы қауіпсіздік техникасы. Аң аулау шаруашылығының экономикалық тиімділігі.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Құстар мен аңдардың құқықтық қорғауы. Жануарлар әлемін қорғау және пайдалану туралы заң. Аулауға рұқсат етілмеген аңды аулаушылықпен-браконьерство күрес. Құстар мен аңдардың халықаралық құқығын қорғау.
|
1
|
Негізгі – 1-10
|
Зертханалық сабақтары
|
Құстардың ішкі және сыртқы құрылысын сипаттау, суретін салу
|
1
|
Қосымша11-17
|
Құстар отрядтарын систематикалық белгілері бойынша анықтау
|
1
|
Қосымша 11-17
|
Тауық тәрізділердің систематикасын және түрлерін анықтау.
|
1
|
Қосымша 11-17
|
Қаз тәрізділердің систематикасын және түрлерін анықтау.
|
1
|
Қос-ша11/17
|
Күндізгі жыртқыштар мен жапалақтардың систематикасын және түрлерін анықтау.
|
1
|
Қосымша 11-17
|
Аңдардың ішкі, сыртқы құрылысын сипаттау, суретін салу
|
1
|
Қосым11-17
|
Сүтқоректілер отрядтарын систематикалық белгілері бойынша анықтау
|
1
|
Қосымша 11-17
|
Жәндік қоректілердің систематикасын және түрлерін анықтау.
|
1
|
Қосымша 11-17
|
Жыртқыш аңдар систематикасын және түрлерін анықтау.
|
1
|
Қосша 11-17
|
Кеміргіштер систематикасын және түрлерін анықтау.
|
1
|
Қосша 11-17
|
Қоян тәрізділер систематикасын және түрлерін анықтау.
|
1
|
Қосша 11-17
|
Жұп және тақ тұяқты аңдардың систематикасын және түрлерін анықтау.
|
1
|
Қосымша 11-17
|
Ауланатын құстар мен аңдарды есептеу тәсілдерін сипаттау
|
1
|
Қосымша 11-17
|
Аңшылық алқаптар типтерін сипаттау
|
1
|
Қосша 11-17
|
Аулау құрал-жабдықтары мен аңшы мылтықтарын смпаттау
|
1
|
Қосымша 11-17
|
5. Студенттердің өз бетімен істейтін жұмыстары тақырыптарының тізімі
Құстардың ұялары, оларды жіктеу және негізгі параметрлері
|
Құстарға арналған жасанды ұялар
|
Зиянды сүтқоректілермен күресу тәсілдері мен құрал-жабдықтары.
|
Ауланатын құстар мен аңдарды есептеу тәсілдері. Жануарлар іздері.
|
Аңшылық түрлері
|
Аңдар мен құстардың тұлыптарын дайындау және олардың ұшаларын толтыру
|
Ауланатын-кәсіпшілік жануарлардың бір түрін немесе туыс түрлер топтарын тиімді пайдаланудың биологиялық негіздері.
|
Ауланатын-кәсіпшілік, сирек кездесетін жануарлардың бір түрі немесе туыс түрлер топтарының систематикасы мен биологиясы.
|
Мекендеу ортасына нақты түрдің бейімделуі
|
Нақты аң аулау шаруашылы ғының, ауданның, облыстың ауланатын-кәсіпшілік жануарлар ресурстары және оларды пайдалану болашағы
|
Сирек кездесетін, жоғалып бара жатқан жануарларды қорғаудың және өсірудің биологиялық негіздері
|
Орманды, далалы ортада тіршілік етуге бейімделген жануарлар түрлерінің салыстырмалы сипаттамасы
|
Таулы, сулы ортада тіршілік етуге бейімделген жануарлар түрлерінің салыстырмалы сипаттамасы
|
Ауланатын-кәсіпшілік жануарлар таралу аймағы мен санының тарихи өзгерісі
|
Ауланатын-кәсіпшілік жануарлардың маусымдық және тәуліктік қоректенуінің ерекшеліктері
|
6. Пәннің оқу-әдістемелік картасы.
3 кесте – Пәннің студенттеріне арналған оқу-әдістемелік картасы.
Тақырыбы
|
Көрнекі құралдар, ТОҚ, плакаттар
|
Өз бетімен дайындалуға арналған сұрақтар
|
Бақылау түрлері
|
Дәрістер
|
Зертханалық сабақтар
|
Кіріспе
|
Құстардың ішкі, сыртқы құрылысын сипаттау, суретін салу
|
Плакат, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым, шектік; реферат
|
Орман орнитологиясы
|
Құстар отрядтарын систематикалық белгілері бойынша анықтау
|
Плакат
тар, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
Құстардың физиологиялық экологиялық ерекшеліктері
|
Тауық тәрізділердің систематикасын және түрлерін анықтау.
|
Плакат
тар, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
Құстардың экологиялық топтары
|
Қаз тәрізділердің систематикасын түрлерін анықтау.
|
Плакат, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым, шектік; реферат
|
Құстардың тіршілік циклдері
|
Күндізгі жыртқыш мен жапалақтардың систематикасын түрлерін анықтау.
|
Плакат
тар, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
Құстардың практикалық маңызы және оларды қорғау
|
Аңдардың ішкі, сыртқы құрылысын сипаттау, суретін салу
|
Плакат
тар, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
Құстар класына жүйелеуіне (систематика
лық) шолу
|
Сүтқоректілер отряд тарын систематика белгілері бойынша анықтау
|
Плакат
тар, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
Орман териологиясы
|
Жәндік қоректілер систематикасын түрлерін анықтау.
|
Плакат, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым, шектік; реферат
|
Сүтқоректілер
ге экологиялық шолу, тіршілік циклдері
|
Жыртқыш аңдар систематикасын және түрлерін анықтау.
|
Плакат, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
Сүтқоректілер
орман тіршілі гіндегі практика маңызы
|
Кеміргіштер систематикасын және түрлерін анықтау.
|
Плакат
тар, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
Орман сүтқор ектілері эколог иялық-жүйелен уінің шолуы
|
Қоян тәрізділер систематикасын және түрлерін анықтау.
|
Плакат
тар, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
Аңшылықтану
|
Жұп, тақ тұяқты аңдар систематика сын және түрлерін анықтау.
|
Плакат
тар, медиа
техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
Биотехниялық іс-шаралар, биологиялық негізі
|
Ауланатын құстар мен аңдарды есептеу тәсілдерін сипаттау
|
Плакат
тар, медиа техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
Жануарды аулау тәсілдері, құрал-саймандары. Аң аулау техника қауіпсіздігі. Аң шаруаш. эконом икалық тиімділі.
|
Аңшылық алқаптар типтерін сипаттау
|
Плакат
тар, медиа техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
Құстар мен аңдардың құқықтық қорғауы.
|
Аулау құрал-жабдықтары мен аңшы мылтықтарын смпаттау
|
Плакат
тар, медиа техника
|
Әр сабақтың соңында келтірілген
|
Ағым
дағы, шектік; реферат
|
7. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы
4 кесте - Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуінің картасы
Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдарының атаулары
|
Экз. саны
|
Студ. саны
|
Қамтамасыз
дану %
|
Доппельмаир Г.Г. и др. Биология лесных птиц и зверей. М., 1975.
|
1
|
4
|
25
|
Долгушин И.А., Гаврин В.Ф. и др. Птицы Казахстана. Алма-Ата, 1960-1974 гг. т. 1-5.
|
2
|
4
|
50
|
Слудский А.А. и др. Млекопитающие Казахстана. Алма-Ата, 1969-1985 гг. т. 1-4.
|
|
|
|
Колосов А.М.,Лавров Н.П.,Наумов С.П. Биология промыслово-охотничьих зверей СССР.М. 1975.
|
1
|
4
|
25
|
Колосов А.М.,Лавров Н.П.,Михеев А.В. Биоло гия промыслово-охотничьих зверей.М. 1983.
|
5
|
4
|
125
|
Ильичев В.Д., Карташев Н.Н., Шилов И.А. Общая орнитология. М. 1982.
|
1
|
4
|
25
|
Карташев Н.Н. Систематика птиц. М., 1974
|
1
|
4
|
25
|
Соколов В.Е. Систематика млекопитающих. М., 1973. т. 1. 1977. т. 2. 1979. т. 3.
Мартынов Е.Н. Биология лесных позвоноч. 2004
|
1
|
4
|
25
|
Харченко Н.А., Лихацкий Ю.П., Харченко Н.Н. Биология зверей и птиц. М., 2003
|
1
|
4
|
25
|
Афанасьев А.В., Бажанов В.С. и др. Звери Казахстана. Алма-Ата, 1953.
|
7
|
4
|
175
|
Охотничье-промысловые звери Казахстана. Тру ды Института зоологии АН КазССР, 1964. т. 24.
|
|
|
|
Охотничьи птицы Казахстана. //Труды Института зоологии АН Казахской ССР, 1964. т. 26
|
|
|
|
Экология и поведение млекопитающих Казахстана. //Труды Института зоологии АН Казахской ССР, 1988. т. 44.
|
|
|
|
Юргенсон П.Б. Охотничьи звери и птицы. М.1968
|
|
|
|
Чельцов - Бебутов А.М. Экология птиц. М., 1982.
|
|
|
|
Красная книга Казахстана (изд. 2, 3). Алма-Ата, 1991, 1996
|
|
|
|
8. Әдебиеттер. 8.1.Негізгі әдебиеттер
Доппельмаир Г.Г. и др. Биология лесных птиц и зверей. М., 1975.
Долгушин И.А., Гаврин В.Ф. и др. Птицы Казахстана. Алма-Ата, 1960-1974 гг. т. 1-5.
Слудский А.А. и др. Млекопитающие Казахстана. Алма-Ата, 1969-1985 гг. т. 1-4 (9 книг).
Колосов А.М.,Лавров Н.П.,Наумов С.П. Биология промыслово-охотничьих зверей СССР.М. 1975, 1983.
Ильичев В.Д. Карташев Н.Н. Шилов И.А. Общая орнитология. М. 1982.
Карташев Н.Н. Систематика птиц. М., 1974.
Соколов В.Е. Систематика млекопитающих. М., 1973/1. 1977/2. 1979/ 3.
Мартынов Е.Н. Биология лесных позвоночных. Санкт-Петербург, 2004.
Харченко Н.А., Лихацкий Ю.П., Харченко Н.Н. Биология зверей и птиц. М., 2003. 8.2.Қосымша әдебиеттер
Афанасьев А.В., Бажанов В.С. и др. Звери Казахстана. Алма-Ата, 1953.
Охотничье-промысловые звери Казахстана.//Труды Института зоологии АН Казахской ССР, 1964. т. 26.
Охотничьи птицы Казахстана. //Труды Института зоологии АН Казахской ССР, 1964. т. 24
Экология и поведение млекопитающих Казахстана. //Труды Института зоологии АН Казахской ССР, 1988. т. 44.
Юргенсон П.Б. Охотничьи звери и птицы. М., 1968.
Чельцов - Бебутов А.М. Экология птиц. М., 1982.
Красная книга Казахстана (изд. 2, 3). Алма-Ата, 1991, 1996.
Достарыңызбен бөлісу: |
