ПОӘК 042-18. 10. 97/03-2014 18. 10. 2012 ж №1 басылым

Ерітінді тығыздығын анықтайтын ареометр.

Ол үшін ареометерді 1-2см көтеріп, қайта ерітіндіге түсіріп, ареометрдің шкаласын жазыңдар. Үш рет өлшеген соң ареометриялық орта санын жазыңдар. №4 таблицадан [3] бұл тығыздыққа сәйкес келетін заттың ерітіндідегі массалық үлесін (%) анықтаңдар. Егер анықталған тығыздық таблицада екі тығыздық ортасына сәйкес келсе, массалық үлесті мына формула бойынша интерполяциялау арқылы табады:

С_х = С₁ + (С₂ –С₁)∙ ((ρ_х -ρ₁)/(ρ₂ -ρ₁))

ρ_х- өлшеген тығыздық

ρ₁ және ρ₂- таблицадағы өлшенген тығыздыққа жақын тығыздықтар;

С_х, С₁, С₂- оларға сәйкес концентрациялар.

№2 Тәжрибе. Массалық үлесі (%) белгілі тұздың ерітіндісін дайындау.

Мұғалімнен тапсырма алыңдар. Қанша тұз және су керек екенін есептеңдер.

Таразыда есептелген тұзыдың мөлшерін өлшеңдер де 300 мл колбаға салып ерітіңдер. Судың мөлшерін цилиндрмен өлшеңдер. Ерітінді жасау үшін суды аздап құйыңдар, ерітіндіні араластыра отырып тұзды ерітіңдер. Дайындалған ерітіндіні колбадан цилиндрге құйып, ареометр арқылы оның тығыздығын анықтаңдар. Дайындалған ерітіндінің молярлы, нормальды концентрацияларын және титрін анықтаңдар.

Тәжірибе нәтижесін мына кестеге жазыңдар:

Масса		Ерітіндінің тығыздығы	Дайындалған ерітіндінің концентрациясы
тұз	су		молярлы	нормальды	Т, г/мл

№3 Тәжрибе. Электролиттердің электр өткізгіштігін тексеру.

Көмір электродтарды стаканға салып, оны электр шамымен қосып, тоққа қосу керек.

1. 
   Стаканға 20-30 мл дистильденген су құйыңдар. Шам жана ма?
   
2. 
   Стаканға 2-4грамм қант салып дистильденген суда ерітіңдер. Шам жана ма?
   
3. 
   Электродтарды жақсылап жуып құрғатыңдар да стакандағы құрғақ ас тұзына (NaCl) тигізіңдер. Шам жана ма? Енді 20-30 мл дистильденген су құйып тұзды ерітіңдер. Шам жана ма? Жеке дистильденген су және құрғақ тұз электр тоғын өткізбейді, ал ас тұзының ерітіндісі тоқ өткізеді. Неге?
   
4. 
   Төрт стаканға 20-30 мл 0,1 н мына ерітінділерді құйыңдар: бірінші стаканға- тұз қышқылын, екіншіге- натрий гидроксидін, үшіншіге- сірке қышқылын, төртіншіге- аммиак ерітіндісін. Осы ерітінділердің электр өткізгіштігін тексеріңдер. Электродтарды ерітіндіге салған сайын алдын-ала жеке стаканда тұрған дистильденген сумен жақсылап жуып отыру керек. Тәжірибе кезінде шамның жарықтығына қарап, қышқылдар мен негіздердің күші туралы айтыңдар.
   
5. 
   Соңғы екі стакандағы ерітінділерді (сірке қышқылы мен аммиакты) бір-біріне құйып, шамның жарықтығын салыстырыңдар. Неге шамның жарықтығы әр түрлі?