ПОӘК 042-18. 38. 44/01-2013.№1 баспа 2013 ж
Дөңгелектік процесс. Жылу машиналары
жүктеу/скачать 9,54 Mb.
|
| 2.11 Дөңгелектік процесс. Жылу машиналары
Газ ұлғая отырып С1 күйден С2 күйге келсін, бұдан соң сығылу арқылы қайтадан С1 күйіне келсін. Ұлғаю С1С’C2 қисығы бойымен, ал сығылу C2C’’C1 қисығы бойымен жүрсін. С1С’C2С1 қисығы арқылы өрнектелген толық процесс дөңгелектік процесс делінеді (2.11.1- сурет). Ұлғаю кезіндегі жұмыс C1C’C2B2B1 фигурасының ауданы арқылы анықталады, бұл жұмыс А1>0 болады. 
2.11.1- сурет. Дөңгелектік процесс Сығылу кезіндегі жұмыс C1C``C2B2B1 фигурасының ауданы арқылы анықталады, бұл жұмыс А1<0 болады. Газдың толық жұмысы А=A1+A2 арқылы анықталады. Бұл суреттегі C1C`C2B2B1 мен C1C`C2B2B1 фигураларының айырмасы арқылы анықталады, бұл аудан C1C` C2C``C1 фигурасының ауданына тең болады. Бұл кезде А>0 болады. С1 күйдегі заттың ішкі энергиясын U1, ал C2 күйдегі ішкі энергиясын U2 дейік. C1C`C2 қисығы бойынша ұлғаю кезіндегі жұмыстық дененің алған жылуын Q1, ал C2C``C1 қисығы бойынша сығылу кезінде берген жылуын Q2 дейік. Сонда термодинамиканың 1-ші заңын мынадай болады:  (2.11.1)  (2.11.2)
(2.11.1) және (2.11.2) формулаларды бір-біріне қосқанда  .
жүйе жұмысы жылулар айырмасының нәтижесінде істеледі. Сол кездегі пайдалы әсер коэффициенті (п.ә.к):  (2.11.3)
Жылу машинасының жұмыс істеу принципі 2.11.2-суретте көрсетілген. Мұндағы Q1 – жұмыстық дененің қыздырғыштан алған жылуы, Q2 – жұмыстық дененің суытқышқа берген жылуы. Жұмыстық дененің істеген жұмысы 
Егер циклді кері жүргізсе суытқыш машинаның циклі шығады (2.11.3-сурет). Ұлғаю C1C’’C2 қисығымен орындалса, істелген жұмыс A1>0, ал сығылу C2C’C1 қисығымен орындалса, істелген жұмыс A2<0. 
2.11.13-сурет Жылу машинасының жұмыс Суытқыш машинаның циклі істеу принципі Мұндай машина суытқыштан Q2 жылу алады және қыздырғышқа Q1 жылу береді. A=Q1-Q2 жұмыс істелінеді. Суытқыш машина жылуды суытқыштан қыздырғышқа «тасиды». Суытқыш машинаның тиімділігі суытқыш коэффициенті арқылы анықталады, яғни суытқыштан алынған Q2 жылудың машинаны іске қосатын жұмысқа қатынасы арқылы анықталады.  ,
мұндағы  – суытқыш коэффициенті.
жүктеу/скачать 9,54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|