ПОӘК 042-33 70/02-2014 Баспа №1 11. 09. 2014

Семей

Құрастырушы ___________ « 03 » 09 2014 ж. А.Т.Тоқтаров,

«Бейнелеу өнер және дизайн» кафедрасының аға оқытушысы
2 ТАЛҚЫЛАНды

2.1 «Бейнелеу өнері және дизайн» кафедра мәжілісінде

Хаттама № 1 « 03 » 09 2014 ж.

Кафедра меңгерушісі ____________ М.С.Мырзаканов

2.2 Педагогикалық факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында қарастырылды

Хаттама № 1 « 05 » 09 2014 ж.

Төрайым _____________ Т.Ш.Ахметова
3 БЕКІТІЛГЕН

Университетінің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралып, баспаға ұсынылды

Хаттама № 1 « 11 » 09 2014 ж.

Төрайым _____________ Г.К.Искакова

1. 
   Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер
   

«Бейнелеу өнері және дизайн» кафедрасы

Байланыс ақпараты – тел.: 30-41-03, оқу ғимараты №2, кабинет №409

Сабақ өткізілу орны – дәрісхана №409

Пән бойынша кредит саны – 4
1.2 Пән мазмұнының қысқаша сипаты:

Мектепте оқу тәрбие жұмыстары үшін студенттерде кәсіби білім мен дағдыларды қалыптастыратын дизайн пәнін жоғары білікті оқытушыларын дайындаудың жалпы жүйесінде «Өнер тарихы» негізгі теориялық оқу пәнінің бірі болып табылады.

Мәдениеттің маңызы мен ерекшелігін, оның тарихи дамуының заңдылығын ашу. Дәуір мен стильдің жалпы мінездемесін әрбір шығарманың көркем ой бүтіндігімен нақты терең талдауымен, бұл шығарманы адамзаттың көркемдамуның тарихи үрдісін нақты айқындауы ретінде қарастырып, яғни, жалпы адамзаттық және бүкіл әлемдік тарихи, ұлттық және нақты тарихи бірлікті көрсете отырып, өткенмен және болашақпен байланысты біріктіру.

• 
  білімалушыларға эстетикалық сезімді дамыту;
  
• 
  көркем талғамды, шынайы көркем шығарманы қолөнершіліктен, орташалықтан, көрнектіліктен, табиғилықтан, формастикалықтан, «жаппай» лақаптылықтан айыра алу қасиетін тәрбиелеу;
  

• білімалушыларды мәдениетке, өнердегі шығармашылыққа баулу;

• өнерінің әдістемелері мен тәсілдерін білімділікпен меңгеруді қалыптастыру.

1.5 Оқыту нәтижелері:

Пәнді оқу нәтижесіндегі білімалушы міндетті:

- білу:

• 
  курстың пәні мен міндетін;
  
• 
  мамандық бойынша мемлекеттік стандартқа енгізілген, сондай-ақ оқу бағдарламаларына негізделген «Өнер тарихы» пәнінің жалпы мазмұнын;
  
• 
  педагогикалық және жалпы білім беру ғылымын.
  

• 
  өнер тарихы пәні бойынша жалпы оқытуды зерттеп, оларды тәжірибе жүзінде меңгеру;
  
• 
  өнер тарихы – болашақ мамандарға кәсіби дайындылықты беру;
  
• 
  педагогикалық практикада кәсіби іс-әрекетінде шығармашылық жұмыстарымен өз бетінше қолдану.
  

• 
  өнер тарихының негізгі ұғымдарын;
  
• 
  өнерін эстетикалық мәдениеттің рухани және материалдық саласын.
  

• 
  көркем шығармалардың терең талдау арқылы мәдениеттің құндылығы неде екенін көрсете білу;
  
• 
  өмірлік шындық пен айқындыққа, бейнелердің әдемілігі мен бейнелілігіне, олардың танымдық және шынайы мәнділігіне, қалай қол жететіндігін;
  
• 
  графикалық жобалауда қажеттілігін.
  

• 
  жаттығуларды орындау ретін.
  

• 
  кескіндеменің, графиканың, мүсіннің, сәндік-қолданбалы мәдениеттің, дизайнның, сәулет өнерінің атақты шеберлерінің туындыларын талдау.
  

• 
  өнер тарихы пәннің негізгі терминологиясын;
  
• 
  өнер тарихы пәні бойынша сабаққа қойылатын талаптарды, әдістемелік материалдарды.
  

1.6 Пән пререквизиттері:

Композиция

Сурет

Түстану
1.7 Пән постреквизиттері:

Дизайн және материалдық өнер тарихы

Дизайндағы заманауи материалдар

Кесте 1

Негізгі, қосымша және анықтама әдебиеттерін үнемі оқып отыру, интернет сайттармен жұмыс істеу, қысқаша жазбалар жазу, курс бойынша тәжірибелік жұмыстарды уақытында орындау, тапсырмаларды тапсыру уақытынан кешіктірмеу.

ОБӨЖ мен БӨЖ бойынша тапсырмалар дәріс, тәжірибелік курс тақырыптарын неғұрлым терең зерделеудің жалғасы болып табылады. Білімалушылар суретшілердің өмірбаяндарымен, олардың шығармашылық мұраларымен жан-жақты толықтай танысады. Репродукциялық-суреттемелік материалдармен жұмысқа үлкен мән беріледі.

Репродукциялармен жұмыс істеудің бір түрі өнерді жүргізудің көркемдік-өнертанушылық талдау болып табылады. Тапсырманың осындай түрінің мәні ансамбль мен шығарманың бір айрықша түрін туғызудың тарихын терең зерделеуде. Тапсырманы орындау үшін талдаудың келесі сызбасы ұсынылады:

1. 
   Туындының аты мен авторын көрсету.
   
2. 
   Суретшы қай елде және қай уақытта жұмыс істеді.
   
3. 
   Туындының стилистикалық мінездемесі.
   
4. 
   Осы шығарма суретші шығармашылығының қай кезеңінде туды (ерте, гүлдену, кеш).
   
5. 
   Шығарманы тудыру тарихы.
   
6. 
   Шығармның тақырыбы мен сюжеті.
   
7. 
   Шығарманың композициялық сапы.
   
8. 
   Суреттеу құралдары: түстердің гаммасы, колорит, бояу түсіру, сызық, түр сызығы, жарық пен көлеңке және басқалар.
   
9. 
   Осы шығарма суретшінің шығармашылық қолтаңбасына тән бе немесе ол ерекше орын ала ма; осы шығарманың әлем өнерінде алар орны.
   
10. 
    Осы суретшінің әлем өнеріндегі орны мен рөлі.
    

Өнердің танымал шығармасының тарихын зерделеу кезінде бірінші жолға тек қана тарихи мәліметтер ғана емес, суретшінің ізденістері, табыстары, шығармашылық үрдісті ашатын материалдар да қозғалады.

Тапсырманың келесі түрі суретшілер қауымдастығы немесе ұжымының шығармашылығын зерделеуге арналуы мүмкін. Мысалы, Кукрыникстер, Грековшілер, «Бубновый Валет» және басқалар. Суретшілер ұжымының қызметін сараптай келе, олардың шығармашылық ізденістерінің, табыстары мен мақсаттарын, бірлігін бекіту, олардың өзара әрекеттерін, сондай-ақ, ұжымның әрбір мүшесінің рөлі мен ерекшеліктерін анықтау керек.

Педагог-суретшілер қызметтерін зерделеу тапсырмалардың бір түрі болып табылады. Педагог-суретші қызметін қағалау мен зерделеуге – көзқарастың екі түрімен қарау керек: 1) өз уақыты үшін мәні; 2) көркем педагогика мен заманауи өнер үшін мән. Бұл мәселенің ең маңызды қыры – суретшінің шығармашылық және педагогикалық қызметтерінің өзара байланысы. Мысалы, П.П.Чистяковтың педагогикалық жүйесі, немесе А.Г.Венецианов мектебі т.с.с.

Зерделенген материалды меңгеру мен бекітуде тесттерді құрастыру жөніндегі материалдар елеулі орын алады. Бұл тапсырманың тақырыптамасы әртүрлі болуы мүмкін: өнердің түрлері бойынша, өнердің жанрлары бойынша, өнердегі бағыттар мен стильдер бойынша және т.б. Бұл тапсырманы орындау кезіндегі басты талап: сұрақты тұжымдамалап қысқа айтушылық. Мәтіндік сұрақтар көрнекілермен кезектесіп келулері мүмкін. Сұрақтар саналуан сипатта болулары керек: бір суретшінің шығармашылығындағы – дәуірге бөлушілік, топтама немесе қауымдастық, өнердегі бағыттар және т.б, бейнелеу өнерінің материалдары мен техникалары бойынша өмірбаяндық, өнердің танымал бір туындысы бойынша, түр жасам, терминология және т.б.

Өнер тарихын зерттеу кезінде өнердің мәселелерінің қалпы немесе сол немесе басқа пікірдің бекітілуіндегі маңызды аргумент болып табылатын иллюстративтік материал үлкен рөл атқарады. Олардың саны мен мінезі олар рефераттың мәтінін немесе семинардағы жауапты жақсы сипатта толықтыратындай болуы керек. Олардың орналасу орындарын көрсетумен географиялық карталар немесе сол немесе басқа өнер ескерткіштерінің таралуы сияқты иллюстративтік материалдың басқа кейбір түрлері қолданылуы мүмкін.

- тәжірибелік сабақтарға кешікпей келу;

- себепсіз сабақтан босатпау, ауырып қалған себебінде медициналық анықтама әкелу;

- босатылған сабақтарды оқытушымен келісілген уақытта босатылған -сабақтарды тапсыру, тапсырмаған жағдайда бағалары төмендейді;

- оқу сабақтарына белсенді қатысу, оқу әдістеріне шығармашылық түрде қарау;

- БӨЖ және ОБӨЖ берілген тапсырмаларды өздігінен уақытында орындау.

Апта және бақылау түрлері бойынша баллдардың реттелуі кестеде келтірілген

Кесте 2

1. 
   Негізгі әдебиеттер
   

1. 
   100 великих архитекторов. М., 2001
   
2. 
   Арган Дж. К. История итальянского искусства. М., 2000
   
3. 
   Арган Дж. К. История итальянского искусства. Пер. с ит. В 2 т. М.: Радуга, 1990. Т.2
   
4. 
   Арган Дж. К. История итальянского искусства. Пер. с ит. В 2т. М.: Радуга, 1990. Т.1
   
5. 
   Афанасьева В. Малая история искусств. Искусство Древнего Востока / В.Афанасьева, В.Луконин, Н.Померанцева. М.: Искусство, 1976
   
6. 
   Вазари Джорджо. Жизнеописания наиболее знаменитых живописцев, ваятелей и зодчих эпохи Возрождения. СПб.: 1992
   
7. 
   Всеобщая история искусств / Под ред. Климова. М.: «Искусство», 1956.
   
8. 
   Всеобщая история искусств. В 6 т. М.: Искусство,1962. Т. 3
   
9. 
   Всеобщая история искусств. Т.3. Искусство эпохи Возрождения / Под общ. ред. Ю.Д.Колпинского и Е.И.Ротенберга. М.: Искусство, 1962. с.: ил.
   
10. 
    Всеобщая история искусств: Искусство древнего мира/ Чегодаев А.Д. М., 1956. Т.1
    
11. 
    Гнедич П.П. История искусств с древнейших времен. М.: ООО «Издательский дом «Летопись», 2000. 479 с., ил.
    
12. 
    Дмитриева И. Краткая история искусств. М, 2000
    
13. 
    Дмитриева Н. А. Краткая история искусств. Выпуск I: от древнейших времён по XVI в. М., 1969
    
14. 
    Дмитриева Н. Краткая история искусств. М., 2000
    
15. 
    Дмитриева Н.А. Краткая история искусств. Выпуск II. Северное Возрождение; страны Западной Европы XVII и XVIII веков; Россия XVIII века. 3-е изд., доп. М.: Искусство, 1990. 318 с.: ил.
    
16. 
    Дмитриева Н.А. Краткая история искусств. Очерки. Выпуск I. От древнейших времён по XVI в. М.: Искусство, 1968
    
17. 
    Дмитриева Н.А. Краткая история искуств. Вып. 1: От древнейших времен по XVI век. Очерки. 3-е изд., доп. М.: Искусство, 1985. 319 с., ил.
    
18. 
    Дмитриева Н.А. Михаил Врубель. Жизнь и творчество. М., 1984
    
19. 
    Дмитриева Н.А., Виноградова Н.А. Искусство Древнего мира. 2-е изд. М.: Детская литература», 1989. 207 с.: фотоил.
    
20. 
    Ильина Т.В. История искусств. Западноевропейское искусство. Учеб. 3-е изд., перераб. и доп. М.: Высшая школа, 2000
    
21. 
    Искусство стран Востока: Кн. для учащихся ст. классов / А.Н.Анисимов, Л.Н.Гумилев, А.Н.Шелоховцев и др.; сост. Д.Б.Пюрвеев, В.И.Скурлатов; Под ред. Р.С.Васильевского. М.: «Просвещение», 1986. 303 с., 16 л. ил.
    
22. 
    Искусство: Живопись; Скульптура; Архитектура; Графика: Кн. для учителя. В 3-х ч. Ч. 1. Древний мир. Средние века. Эпоха Возрождения / Сост. М.В.Алпатов и др. изд., испр. и доп. М.: «Просвещение», 1987. 288 с., ил.
    
23. 
    История искусства зарубежных стран: Первобытное общество, Древний Восток, Античность: Учебник. /Под ред. Чубовой А.П. М., 1980
    
24. 
    Капретти, Элена. Великие мастера итальянского искусства. М., 2001
    
25. 
    Лишикина О.Б. Мировая художественная культура. Часть I. Учебное пособие для старших классов средней школы. СПб.: «Специальная Литература», 1997. 320 с., ил.
    
26. 
    Матье М.Э. Искусство Древнего Египта. СПб.: «Летний Сад», 2001. 800 с., ил.
    
27. 
    Памятники мирового искусства. Искусство Италии конца XIII – XV веков. М., 1982
    
28. 
    Популярная история архитектуры / Авторы-сост. К.А. Ляхова, Г.В. Дятлева, О.В. Лапшова, Е.В. Доброва, Ю.В. Рычкова. М., 2001
    
29. 
    Популярная история живописи. Западная Европа. М., 2001
    
30. 
    Ривкин Б.А. Малая история искусств. Античное искусство. М.,1972
    
31. 
    Соколов Г. И. Искусство Древнего Рима. М.,1971. С.213-214
    
32. 
    Т. В. Ильина. История искусств. Западноевропейское искусство. М., 1993
    
33. 
    Трибис Е.Е. Живопись. Что о ней должен знать современный человек. М: Рипол классик, 2003. 384 с.: ил.
    
34. 
    Хафнер Г. Выдающиеся портреты античности. М.,1984
    

2. 
   Қосымша әдебиеттер
   

1. 
   50 кратких биографий мастеров западноевропейского искусства XIV-XIX веков. Л., 1968
   
2. 
   Авертман Р. Рубенс, М., 1977
   
3. 
   Гликман А.С. Никола Пуссен. М., 1964
   
4. 
   Губарева М.В. Сто великих храмов мира. М., 2000
   
5. 
   Дали С. Дневник одного гения. М., 1991
   
6. 
   Егоров И.М. Федотов. М., 1971. С. 28
   
7. 
   Жукова А. Пластов из Прислонихи. М., 1982. С. 109-110
   
8. 
   Ионина Н.А. Сто великих картин. М.: Вече, 2002
   
9. 
   Ионина Н.А. Сто великих картин. М.: Вече, 2003
   
10. 
    Искусство XVIII века. М., 1964
    
11. 
    История мировой культуры. Р.-на-Д., 2000.
    
12. 
    Каптерева Т. Веласкес и испанский портрет XVIII века. М., 1965
    
13. 
    М. В. Зубова. Пикассо. Актёры и клоуны. М., 1976
    
14. 
    Пенроуз Р. Пикассо. М., 1999
    
15. 
    Рохас К. Мифический и магический мир Пикассо. М., 1999
    
16. 
    Словарь античности. М.,1994. С.413
    
17. 
    Современный словарь – справочник по искусству. М., 1999
    
18. 
    Художественная энциклопедия. М., С.1085
    
19. 
    Чугунов Г. И. Дионисий. Л., 1979
    
20. 
    Энциклопедия символизма. М., 2003
    
21. 
    Эсколье Р. Матисс. Л., 1979