- Түр- биологиялық немесе экологиялық популяциялар түзетін дарақтар жиынтығы. Дарақтар табиғи жағдайда бір-бірімен будандасуға қабілетті, морфофизиологиялық белгілері ұқсас және жалпы тұтас немесе жартылай таралу аймағын мекендейді.
2-Популяция – түрдің тіршілік етуінің едәуір аз құрылымдық
бірлігі.
3-
4-Зат алмасу немесе метаболизм деп тірі ағзада өтетін барлық химиялық реакциялардың жиынын айтамыз. Зат алмасу нәтижесінде ағзаға қажет заттар түзіледі және энергия бөлінеді. Ағза мен сыртқы орта арасында әрқашан зат және энергия алмасуы үздіксіз жүріп отырады
1-Экологиялық жүйе – бұл үнемі өзара байланыста
және жан-
сыз (өлі) табиғат құрамбөліктерімен (атмосфера, гидросфера және лито-
сфера) тікелей қатынаста болатын жанды (тірі) ағзалардың (өсімдіктер,
жануарлар және микроағзалардың)
динамикалық әрі тұрақты бірлестігі.
2-Ағза –Популяция- Бірлестік-Өлі табиғат- Экожүйе
3-Бірлестік (қауымдастық) – осы экожүйедегі әр түрге жататын тірі
ағзалардың тұрақты бірлестігі. Ең алдымен бұл ағзалар энергия ағыны –
қоректік тізбек және тор арқылы байланысады. Сонымен қатар бұдан да
едәуір күрделі өзара байланыс болады.
4-Продуценттер қоректік тізбекте бірінші қоректік деңгейде болады. Консументтер келесіқоректік (трофикалық) деңгейде болады.Олар продуценттер есебінен қоректенеді. Бірінші реттік консументтер-ге продуценттерді тікелей пайдаланатын шөпқоректі жануарлар жата-
ды. Редуценттер немесе деструкторлардың паразиттерден айырмашылығы тіріағзаларбөлінділерімен немесе қалдықтарымен қоректенеді.Олар ең соңғы қоректік (трофикалық) деңгейде болады, минерал-дануды жүзеге асырады, яғни химиялық элементтердіжансыз табиғатқақайтарады.
5-Экожүйелердің көпшілігіне Күн энергиясы түседі. Тек мұхит
түбінің және т.б. экожүйелерде бұлай болмайды. Мұндай экожүйелерде
энергияның жансыз (өлі) табиғаттан жанды (тірі) табиғатқа берілуінде
фотосинтездеуші ағзалар – жасыл ағзалар басты рөл атқарады. Себебі
фотосинтездеуші ағзалар Күн энергиясын өнімдер энергиясына
(нәруыздар, майлар мен көмірсулар) айналдырады, оларды экологияда
продуценттер (өндірушілер) деп атайды.
Достарыңызбен бөлісу: |