Повестка дня административной реформы: уроки международного опыта

Дәріс презентациялаудың мақсаты: меншіктің экономикалық, заңды мазмұндарын ашып, меншік қатынастарының көптүрлілігімен танысу. Дәріс жоспары: 1.Меншік-экономикалық категория. 2.Меншіктің түрлері және олардың экономикалық қызметтері. 3.Меншік қатынастарын өзгерту жолдары.

Меншік – материалдық игіліктерді иемденуге байланысты адамдар арасындағы қатынас.

Меншік – материалдық игіліктерді иемденуге байланысты адамдар арасындағы қатынас.

Меншіктің экономикалық мазмұны – экономикалық игіліктерді (материалдық және материалдық емес) иемденуге байланысты адамдар арасындағы қатынас.

Меншіктің құқықтық мазмұны – заң негізінде белгіленген экономикалық игіліктерді пайдалануға байланысты адамдар арасындағы қатынас.

Меншіктің 11 кешенді құқығы (авторлары Р.Коуз, А. Альчиан) :

• Иелену құқығы, яғни игіліктерге міндеттелетін бақылау құқығы.
• Пайдалану құқығы, игіліктердің пайдалы қасиетін қолдану құқығы.
• Басқару құқығы, игіліктерді қолдануды кім және қашан қамтамасыз етуді шешу құқығы.
• Табыс табу құқығы – игіліктерді қолдану нәтижесіне ие болу құқығы.
• Егемендік құқығы – бейтараптандыру, тұтыну, игілікті жою немесе өзгерту құқығы.
• Қауіпсіздік құқығы – игіліктерді қолданудан және сыртқы ортаның зияндылығынан қорғау құқығы.
• Игілікті мүрагерге беру құқығы.
• Игіліктерді иемденудегі мерзімсіздік құқығы (пайдалану мерзімі шексіз).
• Сыртқы ортаға зиян келтірмеу құқығы.
• Жауапкершілікке жазалау құқығы – қарызды төлеуге игіліктермен есеп айрысу құқығы.
• Қалдықты сипат құқығы – бұзылған құқық шараларын қалпына келтіру құқығы (жоғалтып алған игілікті өзінікі екенін дәлелдеу).


жүктеу/скачать 316,05 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: