19-билет. Гармоникалық тербелмелі қозғалыс және толқындар
Гармоникалық тербелістер — физикалық (немесе кез келген басқа) шамасы уақыт өтісімен синусоидалы немесе косинусоидалы заңдылықтар бойынша өзгеріп тұратын тербелістер Гармониялық тербелмелі қозғалыстың теңдеуінің түрі мынадай болады
х = A sin ( ) = A sin (2 ) = Аsin ( ),
мұндағы х — нүктенің тепе-теңдік қалыптан ығысуы, бұл әр түрлі уақыт кезеңінде түрліше болады, А — амплитуда, T-период, бастапқы фаза, v= -тербеліс жиілігі, -бұрыштық жиілік
Тербелістер екі топқа бөлінеді , Олар еркін және еріксіз тербелістер
Еркін тербелістер деп дене тепе-теңдік күйінен шығарылғаннан соң сыртқы күштің әрекетінсіз болатын тербелістерді айтады. Еріксіз тербелістер дегеніміз — сыртқы периодты күштің әрекетінен болатын тербелістер.
Серпімді ортада тербелістің таралуын механикалық толқын деп атайды. Орта бөлшектерінің тербеліс бағыты толқынның таралу бағытымен бағыттас болса, онда толқындарды қума, ал толқынның таралу бағытына перпендикуляр бағытталған болса, көлденең толқындар деп атайды.
Толқын фронты (немесе толқындық бет ) деп, бірдей фазаларда тербелетін нүктелердің геометриялық орнын айтамыз. ТОлқын фронтының түріне байланысты толқындар жазық және сфералық болып бөлінеді.
Бірдей фазада тербеліп тұрған екі жақын жатқан нүктенің ара-қашықтығын толқын ұзындығы деп атайды:
Достарыңызбен бөлісу: |
