Практикум жоғары оқу орындарының атомдық және ядролық физика пәнінің типтік бағдарламасының типтік бағдарламасына сәйкес 9 бөлімнен тұрады



бет39/66
Дата09.03.2022
өлшемі2,08 Mb.
#134766
түріПрактикум
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   66
Байланысты:
treatise136775

Магнит өрісінің атомға әсері
Зееман эффекті: Магнит өрісінде атомдардың энергети­калық деңгейлерінің жіктелуінен спектрлік сызықтардың жіктелуі.
Сызықтардың жіктелуі энергетикалық деңгейлердің жіктелуі­мен байланысты, өйткені магниттік моменті бар атом магнит өрісінде мынадай қосымша энергия қабылдайды:


, (1.4.9)


мұндағы – атомның толық магниттік моментінің өріс бағытына проекциясы. (1.4.7) формуланы ескеріп, әрбір деңгей­шенің энергиясы үшін

(1.4.10)


өрнегін жазамыз, мұндағы Е0 – магнит өрісі жоқ жағдайдағы деңгейдің энер­гиясы.
Осыдан кванттық саны J деңгейдің магнит өрісінде бір-бірінен бірдей қашықтықта орналасқан 2J+1 деңгейшелерге жіктелетіндігі келіп шығады және жіктелу шамасы g Ланде көбейткішінен тәуел­ді болады, яғни көрші деңгейшелердің Е аралығы g-ға пропор­ционал: Еg болады. Сонымен, магнит өрісі деңгейлерді жіктеу нәтижесінде mJ бойынша азғындалуды жояды.
Әр түрлі деңгейлерге жататын деңгейшелер арасында mJ квант­тық саны үшін мына сұрыптау ережелері


(1.4.11)


орындалатын кванттық ауысулар ғана мүмкін болады. -ге сәйкес құраушылар -, ал -ге сәйкес құраушылар - құраушылар деп аталады. Магнит өрісіне перпендикуляр бақыла­ғанда -де -да құраушылар көрінеді. Магнит өрісі бойымен бақы­лағанда -құраушылар ғана көрінеді.
Жиілігі 0 спектрлік сызықтың зеемандық құраушыларының  жиілігі:



формуласымен анықталады.


(1.4.10) өрнегіне сәйкес, ығыспаған сызыққа қатысты магнит өрісінде -зеемандық ығысу:


, (1.4.12)


мұндағы шамасын Лоренцтік ығысу деп атайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   66




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет